کسی نمی‌تواند مانع نامزدی بشار شود

دیپلماسی ایرانی: با سرگرم شدن جامعه جهانی به مسائل مختلف از جمله بحران اوکراین موضوع بحران سوریه از انظار دور شده است، موضوعی که در راس موضوعات مورد بحث میان باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا با ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان در سفر هفته گذشته وی به ریاض بود، سفری که در نهایت با وعده کمک جدی امریکا به مخالفان سوری و مواضعی که نسبت به انتخابات ریاست جمهوری سوریه که قرار است تا قبل از ماه ژوئن برگزار شود، اتخاذ شد به پایان رسید. از مجموعه مواضعی که از سوی خارجی ها در قبال سوریه اتخاذ شده است می توان این گونه برداشت کرد که کشورهای درگیر با موضوع سوریه به طور کلی نسبت به آن غافل نیستند و همچنان چشم خود را بر روی آن متمرکز کرده اند اگر چه همچنان متناقض برخورد می کنند و با سر درگمی تحولات جاری در این کشور را زیر نظر دارند. آن چه برداشت می شود این است که بعید به نظر می رسد در آینده نزدیک توافقی روشن در مورد سوریه به دست آید. 11 کشور حاضر در کنفرانس موسوم به "دوستان ملت سوریه" از حکومت سوریه خواستند که از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری خودداری کند چرا که نتایج آن را به هیچ وجه قبول نخواهند داشت.

در حالی که معاون وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که ایران تلاش نمی کند بشار اسد را تا آخر عمر در قدرت نگه دارد (البته مشخص نکرد که کمتر از پایان عمر هم چقدر است) مسکو از زبان معاون وزیر امور خارجه و نماینده ویژه روسیه در امور سوریه، میخائیل بوگدانوف که با روزنامه الحیات در 28 مارس مصاحبه کرد، گفت که بعید است برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سوریه به عبور از بحث راه حل سیاسی در این کشور منجر شود برای این که با این انتخابات چیزی تغییر نمی کند. این انتخاباتی است که بر روی اراضی سوریه برگزار می شود و شامل مناطق خارج از آن یا پناهندگان سوری نمی شود و مخالفان آن را به رسمیت نخواهند شناخت.

مواضع کشورهای موسوم به دوستان سوریه باعث اعتراض حکومت سوریه شد، مسئولان سوری تاکید کردند که با هر گونه مداخله خارجی که استقلال کشور را زیر سوال ببرد مخالفند و آن را دخالت در امور داخلی این کشور و تعیین سرنوشت توسط مردم سوریه می دانند، در عین حال حکومت سوریه این نکته را نیز می داند که اتخاذ چنین موضعی مطابق با مواضع ایران یا روسیه نخواهد بود.

منابع دیپلماتیک آگاه بر مسائل سوریه می گویند که غرب توانایی لازم برای جلوگیری از بحران برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سوریه و ممانعت از انتخاب مجدد اسد را ندارد، آن هم در سایه مواضع رئیس جمهوری امریکا که بارها در ماه های اخیر به مناسبت های مختلف گفته است که به هیچ وجه تمایل به دخالت در امور داخلی سوریه را ندارد. برای همین صحبت از نتایج انتخاباتی که در سرزمینی ویران شده صورت می گیرد و شاهد مناطق مختلف جنگی هولناک است بسیار سخت است و باعث می شود تا اظهار نظرها درباره آن که طبیعتا به دلیل وجود مشکلات متعدد در مناطقی محدودتر برگزار خواهد شد بسیار مشکل باشد. با وجود این که واشنگتن ابزارهای لازم برای جلوگیری از برگزاری این انتخابات را ندارد و قصد مداخله در این کشور را هم ندارد اما با این حال انتخابات سوریه را "اشمئزاز کننده" توصیف کرده است. چنین اظهار نظری بازگوکننده هیچ مسیری نیست یا بهتر است بگوییم اعلام آمادگی به واکنشی خاص در صورت برگزاری انتخابات از سوی اسد محسوب نمی شود. این بدان معنا است که مواضع اروپا نیز در غیاب ایالات متحده که به عنوان رهبری جریان مخالف اسد محسوب می شود، فاقد هر گونه تاثیرگذاری است. نبود هر گونه موضعی از سوی کشورهای عربی نیز کاملا متناقض با همه رفتارها و مواضعی است که تا کنون اتخاذ کرده اند. چنین مساله ای باعث می شود که اسد همچنان به فکر ماندن در قدرت بماند و از آن سو این برداشت به وجود آید که غرب بدش نمی آید اسد را در قدرت حفظ کند تا با تروریسم عریض و طویل موجود در سوریه مبارزه کند.

البته مواضع غرب مدت ها است که در قبال اسد توام با تناقض است. از یک سو بیش از یک سال است که مشروعیت آن را زیر سوال می برد و از سوی دیگر به همکاری با آن به خصوص در موضوع سلاح های شیمیایی می پردازد. در این میان باید موضوع کنفرانس ژنو 3 را نیز اضافه کرد. کنفرانسی که بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل صحبت از آمادگی برای برگزاری آن کرده به رغم این که خوب می داند تا آخرین لحظه حکومت اسد اصرار به حفظ قدرت دارد و با همین نیت در آن شرکت خواهد کرد، همان طور که در کنفرانس ژنو 2 شرکت کرد.

خلاصه این که بر آیند همه رفتارهای جامعه جهانی و دستورالعملی که حکومت اسد در پیش گرفته این است که بشار اسد در انتخابات شرکت می کند و هیچ کسی هم توانایی ممانعت از انتخاب مجدد او را ندارد. در صورت انتخاب مجدد اسد غرب و کشورهای مخالف حکومت بشار اسد ضربه مهلکی را متحمل خواهند شد.

منبع: النهار/تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: دوشنبه 18 فروردین 1393/ باز انتشار: شنبه 23 فروردین 1393