بهانه جویی ریاض برای رویارویی با تهران

دیپلماسی ایرانی: ایران چه هسته ای باشد چه نباشد، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از آن می ترسند. ایران به دلیل جایگاه ویژه اش در منطقه و ویژگی های خاصی که دارد همواره مایه نگرانی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بوده است. البته این نگرانی ها در برهه هایی کاهش یافته و در برهه هایی نیز به شدت افزایش یافته است. اما در حال حاضر به نظر می رسد که نگرانی کشورهای عربی در راس آنها عربستان از ایران و قدرت گرفتن آن بیش از هر زمانی است و آنها تلاش دارند به هر وسیله ای شده نگرانی های خود را از ایران مهار کنند.

به گزارش روزنامه العرب، چاب لندن، روزنامه آلمانی بیلد ام سونتانگ در این باره می نویسد که عربستان سعودی قصد خرید 30 تانک پیشرفته آلمانی از نوع دینگو – 2 دارد. اگر قرار داد خرید این تانک ها به امضا برسد و برلین بپذیرد که نیازهای تسلیحاتی عربستان را تامین کند، این قرارداد جزئی از خریدهای بزرگ تسلیحاتی عربستان در کنار دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای مهار نگرانی های آن از قدرت گرفتن ایران است. ایرانی که روز به روز قدرتمندتر می شود و به سرعت به سلاح های پیشرفته نظامی دست می یابد.

آن چه به نگرانی عربستانی ها می افزاید تسلیحات بومی ایران است که کشورهای معدودی در دنیا از جزئیات تکنیکی آن آگاه هستند و در عین حال رسیدن ایران به تکنولوژی هسته ای است که می تواند موازنه سیاسی منطقه ای را به ضرر اعراب به خصوص عربستانی های مدعی قدرت در منطقه به هم بریزد. در این میان مانورهای نظامی ایرانی ها در تنگه هرمز و آب های خلیج فارس و دریای عمان نیز خاطر نگران عربستانی ها را نگران تر کرده است.

از روز جمعه گذشته ایران مانور بزرگ دریایی خود به نام "ولایت 91" را در آب های خلیج فارس و در تنگه هرمز در مساحتی به وسعت یک میلیون متر مربع آغاز کرده که قرار است این مانور شش روز ادامه داشته باشد. این مانور یکی از مانورهای نظامی بزرگ ایران است که همانند همیشه روان عربستانی ها را مکدر کرده است.

این در حالی است که توانایی ایران در دستیابی به تکنولوژی هسته ای بیش از غربی ها و حتی اسرائیلی ها باعث نگرانی عربستانی ها است. عربستانی ها خوب می دانند در دنیای فعلی برخورداری از تکنولوژی هسته ای برای هر کشوری چه معنایی دارد و می تواند چه قدرتی به آن کشور ببخشد. عربستانی ها می گویند حتی اگر برنامه هسته ای ایران صلح آمیز باشد باز هم چیزی را تغییر نمی دهد. چرا که آن گاه در منطقه فقط ایران و اسرائیل هستند که به تکنولوژی هسته ای دست یافته اند و همین کافی است تا ایران را به قدرت اول منطقه تبدیل کند و عربستانی ها را برای همیشه از ایران عقب بیندازد. آن گاه داعیه داری رهبری جهان عرب آنها نقش بر آب خواهد شد. ریاض حتی معتقد است که تحریم های بین المللی نمی تواند جلوی رسیدن ایران به تکنولوژی هسته ای را بگیرد و بارها تاکید کرده است که آن چه در واقعیت شاهدیم این است که تحریم ها هیچ تاثیری بر ایرانی ها نگذاشته و آنها به سمت دستیابی به تکنولوژی هسته ای با قدرت هر چه تمام تر پیش می روند.

نگرانی عربستانی ها از ایران زمانی دو چندان می شود که می بینند در میان مردم عرب کشورهای منطقه گرایش به ایران روز به روز افزایش می یابد. ایران در لبنان، فلسطین، یمن، بحرین و عراق نفوذی موثر و تعیین کننده دارد و حتی در آن کشورها توانسته است بر نفوذ عربستان فایق آمده و ریاض را به حاشیه براند.

برای همین است که کارشناسان معتقدند که ریاض به دنبال بهانه ای برای به چالش کشیدن ایران می گردد و در همین راستا امارات را تحریک می کند که بحث جزایر سه گانه را دائما مطرح کند. اگر چه به این حقیقت نیز واقف است که حتی بهانه کردن جزایر نیز نمی تواند از افزایش نفوذ ایران در منطقه جلوگیری کند. برخی کارشناسان به ریاض هشدار داده اند که بیش از این بر بحث جزایر امارات را تحریک نکند چرا که بیش از ایران این کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس هستند که متضرر این ماجرا می شوند. به اعتقاد آنها تحریک بیشتر پرونده جزایر سبب شده تا ایران حضور نظامی و سیاسی خود را در جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی تقویت کرده و در عین حال دو دستگی ای در جمع کشورهای عضو شورای همکاری بر سر نوع رابطه با ایران به وجود بیاید. به همین دلیل است که عربستانی ها به خرید هر چه بیشتر سلاح روی آورده اند و حتی به کشورهای عربی دیگر شورای همکاری خلیج فارس نیز فشار می آورند و حتی پول در اختیار آنها قرار می دهند که سلاح بخرند.

دکتر خلیل طه، کارشناس مسائل استراتژیک در این باره می گوید: «خرید تسلیحات از سوی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از روی ناچاری است نه نیاز. و الا همه می دانند که این سلاح ها در انبارهای تسلیحاتی کشورهای عربی انبار می شوند و بی استفاده می مانند و پس از مدتی تبدیل به انبار باروتی می شود که خطرات نگهداری آن بسیار بالا است.»

وی در ادامه می افزاید: «ما در جنگ های کوچک منطقه ای به روشنی دیدیم که عربستانی ها تا چه اندازه در استفاده از سلاح هایی که در اختیار دارند ناتوان هستند. ما در یمن و نبرد دولت عربستان با شبه نظامیان الحوثی دیدیم که ناتوانی ارتش عربستان در استفاده از سلاح های پیشرفته خریداری شده سبب شد تا یک گروه کوچک نظامی هزینه های سنگینی را متحمل عربستانی ها کند.»

وی ارسال تسلیحات به دست مخالفان اسد در سوریه را نیز به دلیل تلاش عربستانی ها برای خلاص شدن از سلاح های کهنه مانده در انبارهای شان می داند و می گوید عربستانی ها با این کار تلاش می کنند تا انبارهای خود را از سلاح های کهنه قدیمی تصفیه کنند.

دکتر خلیل طه در پایان تاکید می کند، عربستان بیش از هر کشوری بر هسته ای شدن ایران اطمینان دارد و چون که به دلیل مخالفت های صریح غرب و در راس آنها ایالات متحده امریکا و اسرائیل می داند که نمی تواند خود به تکنولوژی هسته ای دست یابد، از این رو تلاش می کند سلاح بخرد تا بدین ترتیب به نوعی هم از نگرانی ها خود در برابر قدرت گرفتن ایران بکاهد هم این که بخشی از ضعف های روانی و واقعی خود را جبران کند.