اقدامات موازی می تواند اختلافات را عمیق تر کند

دیپلماسی ایرانی: همزمان با شدت گرفتن درگیری ها در سوریه، ایران با برگزاری نشست مشورتی در خصوص سوریه، بازوی دیپلماتیک خود را برای حفظ متحدش در دمشق به کار گرفت اما برخی تحلیلگران غربی ادعا می کنند شاید تلاش هایی از این دست به وخیم تر شدن اوضاع بیانجامد.

یک دیپلمات غربی که تمایلی به فاش شدن نامش ندارد در گفت و گو با خبرگزاری آسوشیتدپرس مدعی شد: بی اعتمادی بین ایران و غرب به معنی تلاش دیپلماتیک موازی تهران است که به افزایش اختلافات بین جمهوری اسلامی و همفکرانش از یک سو و غرب و متحدانش از سوی دیگر منجر می شود. تهران و مسکو و حتی پکن به دنبال حفظ اسد در قدرت هستند و این د رحالی است که آمریکا و متحدانش از کناره گیری اسد و روی کار آمدن دولت جدید حمایت می کنند.

این در حالی است که ایران در روز های اخیر دو نماینده عالی خود را به کشور هایی در منطقه شامل سوریه فرستاده است، جایی که اسد به نماینده تهران گفت هیچگاه اجازه نمی دهد محور مقاومت شکسته شود. از سوی دیگر تهران هفته گذشته میزبان نشستی با حضور کشور های همفکر تهران بود که خواستار اعلام آتش بس در سوریه بودند.

اما تلاش های دیپلماتیک حامی اسد تهران به موازات اقدامات دیپلماتیکی پیش می رود که غرب در جهت حمایت از مخالفان اسد به عمل می آورد. هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا برای پیش برد بخشی از این استراتژی روز شنبه به ترکیه سفر کرد و با مقامات این کشور و مقامات گروه های مخالف اسد به گفت و گو نشست.

اما این دیپلماسی موازی که به دوئل شبیه است به موضوع اصلی یعنی برقراری صلح در سوریه کمکی نکرده است.

ایران بر این باور است که محور مقاومت یعنی هلال شیعه که از تهران به مدیترانه می رسد نباید شکسته شود. این هلال شیعه شامل جمهوری اسلامی، دولت اسد و حزب الله لبنان است که همه جبهه ای متحد علیه اسرائیل تشکیل داده اند. اما حمایت ایران از بشار اسد با ربوده شدن 48 ایرانی در سوریه، شکل پیچیده ای به خود گرفته است. گروهی موسوم به ارتش آزاد سوریه که مسئولیت ربودن این افراد را بر عهده گرفته ادعا می کند که آنها نظامی هستند. اما مقامات تهران این ادعا را تکذیب کرده اند و علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران نیز می گوید در بین آنها برخی از بازنشستگان سپاه نیز حضور دارند.

به دنبال ربوده شدن این افراد، این اعلام کرد نشست مشورتی تهران در خصوص سوریه را با کشور های همفکر برگزار می کند. در این نشست ، آمریکا، ترکیه، کشور های عربی و اروپایی حضور نداشتند. این نشست نیز به طور موازی با نشست دوستان سوریه برگزار شد که به دنبال مخالفت آمریکا، ایران از فهرست مدعوین این نشست کنار گذاشته شده بود.

برخی تحلیلگران بر این باورند انتخاب کشور ها برای حضور در چنین نشست هایی به حل بحران کمکی نمی کند. برای مثال همانگونه که کوفی عنان، نماینده سابق سازمان ملل در امور سوریه خاطرنشان کرده بود، حل بحران سوریه بدون کمک ایران امکان پذیر نیست، چرا که ایران یک بازیگر کلیدی در صحنه سوریه به شمار می رود. از سوی دیگر کشور هایی مانند ترکیه نیز نقش غیر قابل انکاری در سوریه دارند که در نشست مشورتی تهران حاضر نبودند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10