لزوم برخورد غیرسیاسی غرب با ایران

اروپا زمان می‌خرد

۰۶ اسفند ۱۳۹۰ | ۱۵:۰۸ کد : ۱۸۹۸۳۰۹ اروپا
گفتاری از منصور معظمی، کارشناس مسائل نفتی، در خصوص واکنش اروپاییان در مقابل عدم فروش نفت ایران، برای دیپلماسی ایرانی.
اروپا زمان می‌خرد

شرایط اقتصادی اروپا

دیپلماسی ایرانی:شرایط اروپا هم از نظر سیاسی و هم اقتصادی خاص است. به لحاظ اقتصادی تقریبا تمام کشورهای حوزه یورو دچار بحران‌های اقتصادی هستند، اما این مساله به شکل نسبی است. بدین معنا که مشکلات برخی کشورها حاد و مشکلات برخی دیگربه نسبت کمتر است. به عنوان مثال از جمله کشورهایی که مشکلات حاد دارند اسپانیا و یونان را می‌توان در اروپا نام برد که وضعیت نگران‌کننده‌ای دارند. کشورهای دیگر هم که در ظاهر مشکلی ندارند همانند فرانسه و آلمان نیز زمانی‌که سازمان‌های مالی رتبه آنها را در همین مدت کوتاه سه ماه اخیر مانیتور کردند، به این نتیجه رسیدند که در بسیاری از بانک‌ها و در مجموع رتبه اقتصادی آنها کاهش پیدا کرده است.

به طور کلی از منظر اقتصادی اروپا ورشکسته است. در بسیاری از این کشورها میزان بدهی‌شان چندین برابر تولید ناخالص داخلی آنهاست. بنابراین امروز دیگر موضوعی به نام حوزه یورو وجود ندارد، آنچه که وجود دارد تنها یک اسم است و دلیل آن هم در رسانه‌ها و رفتار سیاسی مردم و برخورد آنها با حکومت‌ها در حوزه اروپا قابل مشاهده است. از سوی دیگر رفتار خشونت آمیز و نحوه برخورد پلیس نیز قابل مشاهده است که نشان می دهد این اروپا دیگر اروپای گذشته نیست و دچار درد مزمن اقتصادی شده که به این زودی امکان درمان آن وجود ندارد.

اروپا از منظر سیاسی وضعیت بهتری نسبت به وضعیت اقتصادی اش دارد، اما این بدین معنا نیست که مشکلی وجود ندارد. در اسپانیا و فرانسه انتخابات است، در فرانسه به زودی انتخابات برگزار می شود که آقای سارکوزی هم تبلیغات انتخاباتی خودش را آغاز کرده است. به طور کلی چشم‌انداز مشخصی وجود ندارد که آقای سارکوزی امکان موفقیت دارد یا خیر.

در کشور دیگری همچون یونان هم سه حزب عمده این کشور هنوز به هماهنگی در رابطه با درخواست اتحادیه اروپا نرسیده اند. علت آن هم این است که این احزاب به دنبال رای خود از مردم در آینده هستند و به دلیل نیازی که به رای مردم دارند نمی‌توانند همکاری و هماهنگی لازم را داشته باشند، چراکه در بسیاری موارد با خواسته مردم متفاوت است. بنابراین اگرچه شاید لازم باشد برخی از این تصمیم‌های اقتصادی را اتخاذ کنند، اما در مجموع کشورها دوران زمستان سیاسی خود را طی می‌کنند و بهار سیاسی آنها گذشته است .

 

اروپا و عدم فروش نفت ایران

اصطلاحی که می‌توان در رابطه با واکنش اروپای بحرانی در قبال فروش نفت ایران، بکار برد اصطلاح نمایش سیاسی است. به عبارت دیگر اروپاییان نمی‌توانند در مقابل ایران که اعلام کرده است فروش نفت خود را قطع خواهد کرد، ضعف نشان دهند. در نتیجه اذهان عمومی و فشار سنگینی که از جانب امریکا تحمل می‌کنند، سبب شده است که این واکنش را نشان دهند که ما با هیچ مشکلی روبرو نخواهیم شد.

اما چنین رویکردهایی تاریخ مصرف و دوره زمانی دارد، چراکه در درجه اول دوران سرما و زمستان را باید در نظر داشت و در مرحله بعد نیاز به انرژی روزافزون شده است. از سوی دیگر کشورهای فرانسه و انگلیس میزان واردات نفتی که از ایران داشته‌اند زیاد نبوده است. اما شاهد بودیم که اعلام قطع فروش نفت ایران چه تاثیری بر بازار نفت داشت. باید گفت اروپاییان حتی در ماه مارچ و قرارداد زمانی ۶ ماهه‌ای که بر اساس آن از ایران نفت خریداری نخواهند کرد، در حقیقت چنین سیاستی در یک دوره زمانی امکان‌پذیر نیست. به عبارت روشن تر اروپایی‌ها تنها قصد دارند زمان بخرند.

به باور من رویکردی که شرکت نفت ایران داشت بر اساس منافع ملی‌ ایران بود و پاسخ سیاسی و اقتصادی کاملا صحیحی به رفتار اروپایی ها داد. حقیقت این است که کشورهای اروپایی علیرغم ژست‌هایی که در حوزه حقوق بشری دارند، رفتار غیرمنطقی با ایران داشتند.

فرض غیرمحال این است که ایران برای ۱۷ درصد نفتی که به اروپا صادر می‌کند، مشتری پیدا نکند، یعنی به همان میزان درآمد ایران کاهش پیدا خواهد کرد. در چنین شرایطی ایران به اندازه کافی دارای منافع ارزی است، بنابراین در یک دوره‌ای مشکلی پیش نخواهد آمد. اما در عالم اقتصاد ساختارها و ویژگی‌های خاصی وجود دارد، این امر بدان معنا نیست که در حوزه اقتصاد سیاست نقش ندارد، ولی حقیقتا نقش آن به این پررنگی نیست که شعار داده می‌شود، چراکه اقتصاد الزامات خاص خودش را دارد. بنابراین به طور یقین اگر اروپاییان قصد اجرایی کردن این تصمیم را داشته باشند، به هیچ وجه نفت ایران بدون مشتری نخواهد ماند.

من هنوز هم بعید می دانم کسانی‌که در عربستان حکمرانی می‌کنند و از بینش و درایت سیاسی برخوردارند در یک حرکت ناعادلانه و ضدمردمی، برخلاف منشور اوپک عمل کنند. اما فرض کنیم اگر عربستان قصد داشته باشد جای بازار نفت ایران را بگیرد، در آینده نزدیک مواجه با سوال افکارعمومی خود خواهد شد.

ایران تولیدکننده نفت است و وظیفه تولیدکننده ایجاد امنیت برای مصرف‌کننده است، ایران نیز به عنوان یک تولیدکننده اصلی نفت در منطقه به شدت تلاش دارد تا مشتریان خود را راضی نگه دارد. به عبارت دیگر ایران به عنوان یک تولیدکننده نهایت تلاش خود را در جهت رضایت خریداران نفت می‌کند، اما این مشتریان هستند که رفتاری متناسب ندارند.امید است که عقل و خرد و منطق جانشین احساس و هیجان و رفتارهای غیرعقلانی و غیرسیاسی اروپا و امریکا شود.

 

تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی/ ۱۴


نظر شما :