ایران از طرح لاوروف استقبال می‌کند
در حالی که دبیر شورای امنیت ملی روسیه در تهران حضور دارد، آقای صالحی به روسیه سفر می‌کند. دلیل هم زمانی این دو سفر چیست؟
طبیعتا این سفر ها نشان می‌دهد موضوعات متنوعی در دستور کار روابط دو کشور است. هم مسائل دوجانبه و هم مسائل منطقه ای و هم مسائل مربوط به مسئله هسته ای در روابط ایران و روسیه مطرح است و لازم است که به آن ها توجه شود. اما توالی این سفر ها یعنی این که دیروز دبیر شورای امنیت روسیه به ایران سفر کرده و در همین حال امروز آقای صالحی به روسیه سفر خواهد کرد، به دلیل تفکیک وظایف شورای امنیت و دستگاه دیپلماسی روسیه است.
دلیل دیگر توالی مذاکرات بحث های مربوط به زمانبندی این گونه سفر ها است. سفر آقای صالحی قرار بود زودتر انجام شود اما به دلیل تغییراتی که در برنامه رئیس جمهور روسیه پیش آمد و به تبع آن در برنامه وزیر خارجه روسیه تغییراتی ایجاد شد، این سفر هم جا به جا شد. به نظر می‌رسد دشواری در تنظیم برنامه ها، مهم ترین دلیل هم زمانی این دو سفر است. گذشته از این مسائل، هم زمانی این دو سفر به شکلی حاکی از موضوعات مختلفی است که در دستور کار دو کشور قرار دارد.
هدف سفر آقای صالحی تا چه حد بررسی و تقویت روابط دوجانبه است و تا چه حد به منظور بررسی طرح گام به گام آقای لاوروف انجام می‌شود؟
به هر حال از گذشته این سفر بنا بود به این منظور تنظیم شود که جزئیات طرحی که روسیه ارائه کرده بود به نام طرح گام به گام مورد بحث و بررسی قرار گیرد و قطعا یکی از موضوعات اصلی مذاکرات این مسئله است. مذاکراتی هم که بین دبیران شورای عالی امنیت ملی دو کشور صورت گرفته آمادگی بیشتری برای بررسی جزئیات طرح به وجود آورده است.
علاوه بر این همکاری های منطقه ای ایران در حوزه شمال افریقا و خاورمیانه و بررسی دغدغه ها و دیدگاه های مشترک دو کشور در مسائل و موضوعاتی مانند لیبی، سوریه، لبنان و کشورهای حوزه خلیج فارس و در کنار آن بحث تسریع در راه اندازی نیروگاه بوشهر از جمله مسائل و موضوعاتی است که می‌تواند مورد بحث قرار گیرد.
با توجه به مذاکرات دبیر شورای امنیت روسیه با آقای جلیلی، ارزیابی اولیه ایران از طرح گام به گام چیست؟
ایران در مجموع از بررسی جزئیات این طرح استقبال کرده است. هم به این دلیل بتواند از این طریق حسن نیست خود را نشان دهد و هم از این جهت که از نقش آفرینی کشورهای مستقلی مانند روسیه در این موضوع استقبال می‌کند. علاوه بر این ایران در عین تاکید بر حقوق هسته ای خود، برای شفاف سازی و اعتمادسازی به شرط این که دو طرفه و متقابل باشد، آمادگی دارد.
البته جمهوری اسلامی‌ایران امیدوار است این طرح تکرار مواضع پیشین نباشد بلکه یک چارچوب حقوقی برای مباحث فراهم کند تا ضمن به رسمیت شناختن حقوق هسته ای ایران زمینه ای را برای برداشتن گام های متقابل فراهم کند به نحوی که تحریم ها برطرف شود و نهایتا پرونده هسته ای ایران به محل اصلی خود یعنی آژانس برگردد.
آیا ممکن است بحث راه اندازی نیروگاه بوشهر هم در قالب همین طرح توسط روسیه دنبال شود و راه اندازی این نیروگاه منوط به اعتمادسازی باشد؟
من بعید می‌دانم. چون موضوع راه اندازی نیروگاه بوشهر مسئله ای دو جانبه است و مربوط به روابط دو کشور است. بنابراین نباید با بحث پرونده هسته ای ایران ارتباطی پیدا کند. مشروط شدن راه اندازی نیروگاه بوشهر به هرگونه مذاکره در پرونده هسته ای ایران شایسته نیست. ضمن این که تا به حال هم این پروژه به اندازه کافی به تاخیر افتاده است. البته دلایل فنی و مشکلاتی هم داشته است اما انتظار جامعه ایرانی نهایی شدن این طرح و بهره برداری نهایی از آن است و طبیعتا این موضوع در تحکیم روابط دو کشور و همین طور در تقویت وجهه منطقه ای روسیه تاثیرگذار است.
به نظر شما این طرح تا چه اندازه با هماهنگی اعضای دیگر گروه 1+5 ارائه شده است؟ آیا آن ها از این طرح استقبال خواهند کرد؟
این طرح در مجموع به امریکا ارائه شده و با مخالفت امریکا مواجه نشده است. ممکن است در این یک ماه روسیه فرصتی پیدا کرده باشد که با سایر اعضا هم آن را به بحث گذارد. در عین حال این طرح در مرحله کلیات است و باید جزئیات آن مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان به شکل دقیق تری درباره آینده این طرح و دورنمای پیش رو نظر داد.
امیدواریم که این موضوع باعث بازگرداندن طرف های اروپایی و امریکایی به میز مذاکره شود و مجموعا با توجه به جایگاه منطقه ای ایران و فضای جدیدی که در مسائل منطقه ای پیش آمده است راه کارهای جدیدی عرضه کند و فضای جدیدی در بحث پرونده هسته ای ایران و بازگشت آن به آژانس ایجاد کند.
نظر شما :