تغيير نقشه استراتژيک جهان با ايجاد اوپک گازى

 

در این سفر در مورد قرارداد منحل شده بین شرکت گازپروم روسیه و شرکت سوناتراچ ( Sonatrach ) کشور روسیه نیز صحبت خواهد شد.

 

گازپروم در اوایل سال 2007 میلادی قراردادی با شرکت دولتی الجزایری منعقد کرد که به موجب آن شرکت سوناتراچ در پروژه های استخراج گاز گازپروم مشارکت می کرد. اما به دلایل نامعلومی این رابطه گازی در اواخرهمین سال قطع شد و طرفین در مورد دلیل قطع شدن رابطه نظری ارایه ندادند.

 

قرار بر این است که رئیس اوپک در این دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور کشور روسیه، دیدار و گفت و گو کند. چاکیب خلیل، وزیر انرژی الجزایر و رئیس اوپک در مصاحبه ای با شبکه خبری رویترز آفریقا گفت:" ایجاد سازمانی مشابه اوپک برای گاز با تشکیل جلسات مداوم بین صادرکنندگان گاز متفاوت است. هم اکنون وضعیت بازار به گونه ای نیست که بتوان سازمانی مشابه اوپک راه اندازی کرد ولی باید برای این کار زمینه سازی شود."

 

در این میان، ایران و روسیه که بزرگترین دارندگان ذخایر گازی جهان هستند بر ایجاد این سازمان تاکید دارند و آن را بسیار ضروری می دانند. غلامرضا انصاری، سفیر ایران در مسکو، در ملاقات اخیر خود با  ولادمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، بر اهمیت همکاری گسترده تر بین کشورهای دارای ذخایر گاز به منظور ایجاد سازمانی مشابه اوپک تاکید کرد.

 

وی معتقد است تعلل در انجام مطالعات اولیه و ایجاد این سازمان سبب بی ثباتی بازار گاز می شود که این نه به نفع تولید کنندگان است و نه برای مصرف کنندگان سودآور است. پیش بینی می شود ایجاد این سازمان حداقل به 20 سال زمان نیاز داشته باشد.

   

پیشینه طرح

طرح اولیه ایجاد اوپک گازی دو سال قبل و در ششمین جلسه وزرای انرژی کشورهای عضو اوپک توسط ایران ارایه شد. در آوریل سال 2007میلادی در جلسه ای که کشورهای صادرکننده گاز طبیعی در کشور قطر تشکیل داده بودند قرار شد تا مطالعات کارشناسی برای ایجاد این سازمان انجام شود.

 

اما زمانیکه این طرح عنوان شد با مخالفتهای بسیاری از طرف کشورهای اروپایی و آمریکا مواجه شد. آنها بر این باورند ایجاد این سازمان توسط کشورهایی که مخالف آمریکا هستند سبب می شود تا بازار گاز جهان بلوکه شود و قیمت این منبع انرژی در بازارهای غربی افزایش یابد.

 

یکی از سران اقتصادی آمریکا در این مورد می گوید:" ایران و ونزوئلا در زمره کشورهایی هستند که تمایلی به دوستی با آمریکا ندارند. از طرف دیگر حضور کشوری مثل روسیه که متمایل به افزایش قدرت خود در جهان و درصدد بازگشت به دوره امپراطوری اقتصادی است نیز می تواند جریان ضد آمریکایی را جهت دهد و بر قدرت این بلوک گازی بیفزاید."

 

آژانس بین المللی انرژی در گزارش اخیر خود در مورد ایجاد سازمان کشورهای صادر کننده گاز نوشت:" طرح ایجاد این سازمان نشان دهنده خواست کشورهای دارای ذخایر گاز به کنترل قیمت و بازار است."

 

غرب پیش بینی می کند بعد از تشکیل این سازمان، قیمت هر هزار متر مکعب گاز طبیعی مایع از 265 دلار به 350 تا 400 دلار برسد. آنها بر این باورند ایجاد سازمان کشورهای صادر کننده گاز طبیعی که قویا مورد حمایت روسیه است سبب تغییر نقشه ژئوپولتیکی و استراتژیکی جهان شود و نقش آمریکا در اقتصاد جهان را کمرنگ نماید.

 

هفتمین جلسه در تابستان 2008  

از زمانیکه طرح اولیه ایجاد سازمان کشورهای صادر کننده گاز طبیعی ارائه شد، کشورهای دارای ذخایر گاز جلساتی را تشکیل می دهند تا در مورد مسائل مرتبط با تشکیل سازمان با یکدیگر بحث و گفت و گو کنند و مشکلات موجود در راه شکل گیری این سازمان را برطرف نمایند.

 

قرار بر این است در تابستان سال 2008میلادی هفتمین جلسه کشورهای دارای ذخایر گاز در مسکو پایتخت روسیه برگزار شود. مسکو شهری است که به عنوان مقر سازمان کشورهای صادر کننده گاز پیشنهاد شده است. به همین دلیل از نظر شرکت کنندگان، جلسه ماه ژوئن سال جاری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

 

هم اکنون اصلی ترین هدف این جلسات افزایش همکاریها بین کشورهای صادر کننده گاز طبیعی و همکاری برای توسعه حوزه های گازی در کشورهای گازخیز است. روسیه، ایران، قطر، ونزوئلا، نیجریه و الجزایر که اصلی ترین اعضای این جلسات هستند تاکید دارند جلسات را برای توسعه همکاری های دو جانبه و چند جانبه گازی بین کشورهای دارای ذخیره گازی برگزار می کنند.

 

البته برخی از این کشورها از جمله ایران و روسیه اهمیت این سازمان را بسیار زیاد می دانند و بر راه اندازی آن در مدت زمانی کوتاه تاکید دارند. دیگر کشورها از جمله الجزایر بر این باور هستند که ایجاد این سازمان نیاز به مطالعات بیشتر دارند.

 

چاکیب خلیل، رئیس اوپک، در مورد ایده ایجاد سازمان کشورهای صادر کننده گاز طبیعی می گوید:" ایده ایجاد سازمانی مشابه اوپک برای صادرات گاز یک ایده نپخته و اولیه است که باید در مورد آن بررسی های زیادی انجام شود. جلسات متوالی کشورهای دارای ذخایر گاز به رهبری روسیه برای شکل گرفتن این ایده و تکمیل آن است."