ونزوئلا، کشور دوست یا....؟

از زمان آغاز کار دولت نهم در ایران برقراری رابطه با کشورهای مختلف جهان و توسعه روابط خارجی در دستور کار دولت قرار گرفت. از آن زمان کشورهایی از قبیل ونزوئلا در فهرست دوستان ایران قرار گرفتند و سفرهای مداوم روسای جمهور دو کشور سبب شد تا این رابطه هر روز نزدیکتر شود و حتی پرواز مستقیمی ازتهران به کاراکاس در برنامه هواپیمایی ایران قرار گیرد.

 

( در حالیکه با توجه به مسافت زیاد و شمار متقاضیان سفر به این کشور آمریکای لاتین در مورد اقتصادی بودن این پرواز تردیدهای زیادی وجود دارد.)

 

در این زمان مساله توسعه روابط اقتصادی ایران و ونزوئلا و به دنبال آن دیگر کشورهای آمریکای لاتین مطرح شد. سرمایه گذاریهایی که نه تنها زمینه توسعه اقتصادی کشورهای دریافت کننده را فراهم می کند بلکه در صورت انقعاد قرار دادهای که منافع دو طرف در آن لحاظ شود درآمد کلانی را برای سرمایه گذار به همراه خواهد داشت.

 

توسعه روابط تجاری نیز از دیگر مصادیق رابطه تنگاتنگ اقتصادی بین دو کشور است در سالهای گذشته قراردادهای تجاری کلانی بین دو کشور امضا شد که به موجب آن حجم تجارت دوجانبه تهران- کاراکاس به بیشتر از 20 میلیارد دلار رسید.

 

طبق آمارهای موجود این درآمد کلان از تجارت دو کشور در فاصله سالهای 2001 تا 2007 میلاد ی بدست آمد و انتظار می رفت با ادامه این رابطه و امضا شدن قرار دادهای تکمیلی حجم مبادلات بیشتر شود.

 

از طرف دیگر ایران به دعوت چاوز برای حضور سرمایه گذارن ایرانی پاسخ مثبت داد و حجم سرمایه گذاری در پروژه های نفت، برق و صنعتی این کشور افزایش یافت.

 

در این کشور اجرای پروژه ساخت کارخانه سیمان، ساخت کارخانه خودروسازی و توسعه برخی از حوزه های نفتی ونزوئلا بر عهده پیمانکاران و سرمایه گذاران ایرانی قرار گرفت و اقتصاد این سرزمین را متحول کرد. البته سرمایه گذاری ایران تنها در کشور ونزوئلا نبود بلکه دیگر کشورهای آمریکای لاتین نیز این سرمایه های دریافت کردند.

 

طبق آمارهای موجود در سال 2007 میلادی مجموع سرمایه گذاری خارجی ایران در کشور بولیوی 1 میلیارد دلار و در ونزوئلا بیشتر از 5/2 میلیارد دلار بوده است. البته خبرگزاری های ایرانی از قراردادهای آتی کلانی در حوزه نفت و گاز خبر می دهند که ارزش کلانی دارد و نمادی از نزدیکتر شدن رابطه دو جانبه ایران و ونزوئلا دارد.

 

وزیر صنایع ونزوئلا هدف از توسعه روابط با ایران را توسعه صنعتی ونزوئلا، تبدیل شدن این کشور از یک کشور صادر کننده مواد اولیه به صادر کننده فناوری و کالاهای ساخته شده عنوان کرد و افزود:" ونزوئلا نیز می تواند شرایط لازم برای ورود ایران به کشورهای آمریکای لاتین را فراهم کند."

 

وی تاکید کرد با کمک سرمایه گذاریهای خارجی انجام شده در این کشور فشار رکود اقتصادی آمریکا سبب رکود اقتصاد ونزوئلا نشده است و این کشور در مسیر رشد قرار دارد.

 

در جریان سفرهای روسای جمهور دو کشور چاوز بارها اعلام کرد که همراه با ایران در مقابل خواستهای امپریالیستی آمریکا می ایستد. وی در زمان سفر ماه سپتامبر سال 2007 میلادی آقای احمدی نژاد به کشور ونزوئلا در این مورد گفت:" ما با هم همصدا می شویم تا در مقابل آمریکا بایستیم. همراهی ما با هم سبب قدرتمند تر شدن ما می شود."

 

وی ادامه داد:" یا آمریکا باید قدرت ما را بپذیرد و به ما و دیگر مردم جهان احترام بگذارد یا اینکه ما در مقابل این کشور می ایستیم و از خود و حقوقماتن دفاع می کنیم."

 

در این دوران که فشار جامعه جهانی روی ایران هر روز بیشتر می شد، گرمتر شدن رابطه ایران و ونزوئلا نقطه امیدی بود که می توانست از تاثیر گذاری و شدت این فشارهای بکاهد. بسیاری رابطه با کاراکاس را معبری برای رهایی از فشارها می دانستند و بر این بور بودند که هوگو چاوز دوست اقتصاد ایران با ادامه تجارت با ایران می تواند کالاهای مورد نیاز را به ایران صادر کند و مانع از محرومیت ایران از آنها شود.

 

اما به نظر می رسد این دوست اقتصادی ایران و این کشوری که میزبان میلیاردها دلار از سرمایه های ایران است، در مقابل جامعه جهانی یا به عبارت بهتر در مقابل آمریکا از ایران حمایت نمی کند. طبق گزارشهای موجود ونزوئلا علیرغم عقد قراردادهایی با ایران از تحویل هواپیما به این کشور خودداری کرده است.

 

مقامات ونزوئلا این انصراف در تحویل هواپیما و قطعات هواپیما را به دلیل تحریم ایران از طرف جامعه جهانی ذکر کرده اند که سیاستی هم سو با آمریکا و مخالف با ایران است.

 

حسامی مدیر عامل شرکت هواپیمایی ایران ایر در این مورد گفت:"علیرغم قرارداهای فی ما بین کشور ونزوئلا از تحویل هواپیماهای خود به شرکت هواپیمایی ایران ایر خودداری کرده است."

 

وی ادامه داد:" قرارداد شرکت هواپیمایی ایران ایر برای خرید هواپیمای دوم نیز مسکوت مانده و این هواپیما تحویل داده نشده است."   

 

این در حالیست که ونزوئلا یکی از استفاده کنندگان سمندهای ایرانی است. اما چند ماه پیش دولت این کشور در شماره گذاری سمندهای ایرانی مشکلاتی ایجاد کرده بود که با رایزنی مقامات ایرانی حل شد.

 

تابناک در این مورد نوشت:" این اقدام ونزوئلا در حالی است که این کشور بارها از سوی مقامات ارشد کشورمان دوست نامیده شده و علاوه بر مبادلات تجاری گسترده با ایران، مقامات دو کشور مسافرت زیادی به پایتخت همدیگر داشته اند."