با متهم کردن قدرتهای خارجی مشکل حل نخواهد شد
نویسنده خبر:
میر محمود موسوى
گفتاری از میرمحمود موسوی، سفیر سابق ایران در پاکستان براى ديپلماسى ايرانى
بعد از حادثه 11 سپتامبر وقتی آمریکا به منطقه وارد شد دربرخورد با طالبان به طور کلی راهبرد عملیات نظامیرا در پیش گرفت و به تدریج و با گذشت زمان متوجه شد که این راهکار درستی نیست.
آمریکاییها به مرور به این نکته رسیدند که باید رفتار خود نسبت به این منطقه و این مشکل را تغییر دهند. ما، هم در مورد افغانستان و هم در مورد طالبان پاکستان و سایر مسائلی که در این منطقه میگذرد شاهد رفتار چند بعدی آمریکا هستیم. یک بعد عملیات نظامی است. یک بعد دیگر توسعه مناطق عقب افتاده درجنبههای اقتصادی و فرهنگی است.
یک بعد دیگر هم کمک به حل مشکلات مرزی بین کشورها است. در مجموع میتوانیم این ارزیابی مثبت را داشته باشیم که هر چه که از حمله آمریکا به افغانستان گذشته، آمریکاییها بیشترمتوجه میشوند که راهبرد نظامی راه حل مسائل و مشکلات این منطقه نیست و مسائل منطقه پیچیدهتر از آن است که با عملیات نظامی حل و فصل شود. پرداختن به کمکهای اقتصادی نظیر آن چه که خانم کلینتون در سفر اخیر خود به پاکستان در مورد آن صحبت کرد نمونهای از این راهبرد است.
وزير خارجه آمريکا در اين سفر، علاوه بر کمکهای قبلی، کمک مالی آمریکا به پاکستان به ارزش چند صد میلیون دلار را اعلام کرد که این کمک در پروژههایی در زمينه بهداشت، انرژى، کشاورزى و آب رسانى به مصرف خواهد رسید.
البته توجه به مسائل رفاهی در این منطقه از سوی آمریکا سابقه دارد و در گذشته نیز آمریکاییها در این زمینه اقداماتی کردهاند. چند دهه است آمریکاییها کمکهایی را به این منطقه داشتهاند اما در حال حاضر توجه آنها به این مشکلات بیشتر شده و وزنه این کمکها در مقایسه با گذشته بسیار سنگینترشده است.
اما در حالی که آمریکا به این نکته رسیده که راه حلهای نظامی و امنیتی راهکار درست و دقیق حل مشکلات این منطقه نیست ما هر چه بیشتر از این نکته غافل میشویم. به عنوان مثال در مواجهه با انفجارهای اخیر زاهدان ما کشورهای خارجی را متهم میکنیم و یا پاکستان را مسئول و پاسخگو میدانیم. در وهله اول ما باید این سوال را از خودمان بپرسیم که پاکستان از ایجاد ناامنی در بلوچستان چه سودی خواهد برد؟ این کشور چه خیری دارد که در بلوچستان ما مشکل ایجاد کند؟ به اعتقاد من پاکستان از ناآرامی در بلوچستان ما صدمه میبیند همانطور که ما از این ناامنی لطمه خواهیم دید.
این درست است که درآن منطقه و مابین بلوچستان ما و بلوچستان پاکستان مرز وجود دارد ولی اقوام و قبایل و مسائلی که در آن منطقه وجود دارد همانند ظروف به هم پیوسته با هم در ارتباط هستند و هر ناآرامی در این سوی مرز به آن سوی مرز منتقل میشود و برعکس.
به نظر میرسد پاکستان از ایجاد ناامنی در بلوچستان ایران خیری نمیبرد چرا که خود پاکستان هم در آن سمت مرز وضعیت امنیتی چندان مطلوبی ندارد. آن هم به این دلیل است که پاکستانیها در مواجهه با مشکلات بلوچستان خودشان کوتاهی کردهاند و البته ما هم در مورد مشکلات سیستان وبلوچستان کوتاهی کردهایم. این رفتار که ما بلافاصله هر مشکلی که پیش میآید انگشت اتهام به سمت خارج از کشور دراز کنیم راه حل مسائل ما نیست.
مسائل و مشکلات سیستان و بلوچستان هم با این شیوه و با متهم کردن پاکستان حل نخواهد شد. باید به مشکلات مردم منطقه رسیدگی کرد. اگر به مطالبی که نمایندگان سیستان و بلوچستان در مجلس شورای اسلامی در استعفاهای خودشان چند روز پیش اشاره کردند توجه کنیم، میبینیم مسائل ورای این قضایا هستند. ما مشکلاتی در بلوچستان داریم که به ضعف مدیریت ما مربوط است.
به وجودن آمدن جریان ریگی محصول و معلول ضعف برنامه ریزی و مدیریت است والبته بدیهی است این فرصتی فراهم میکند که توسط برخی دستگاههای خارجی مورد بهرهبرداری قرار گیرد. رسیدگی به محرومیتهای مردم و مشکلات این منطقه حساس یک نیاز جدی و فوری است. اگر ما به این مشکلات بپردازیم و درصدد حل آنها برآییم تصور نمیشود چه پاکستان و چه آمریکا و یا هر دولت دیگری بتواند برای ما در این منطقه مشکل ایجاد کند.
هرچند که در مورد پاکستان بعید است برنامهای برای ناامن کردن منطقه داشته باشد. مردم شریف بلوچستان بخشی از مردم کشورما هستند و واقعا مشکلات مختلفی در زمینههای اقتصادی و رفاهی دارند که فهم و درک آنها چندان دشوار نیست. کافی است به آنها مراجعه کنیم و پای صحبت آنها بنشینیم تا متوجه این مشکلات شویم.
این مشکلات است که بسترساز یک سری نابسامانیهای این چنینی میشود و مسائل امنیتی را به وجود میآورد. این مشکلات با رسیدگی و برنامهریزی قابل حل است. من تصور میکنم که به مصلحت نیست که ما مشکلات خود را به دیگران
نسبت دهیم و به این طریق هم این مشکلات حل نخواهد شد. شاید برای مدت کوتاهی بتوان به مردم اینگونه القا کرد که این مشکلات از خارج برای ما ایجاد میشود ولی این راه حلی برای مشکلات این منطقه نیست و حل این مشکلات توجه و درایت بیشتری را میطلبد.
نظر شما :