راهحلهای مرحلهای چین در مورد ایران
هيلاری کلينتون، وزير امور خارجه امريکا، روز جمعه گفت: "چين، برای تشخیص و پذیرش تهديد آمیز بودن برنامه هستهای ايران و همچنین پیوستن به خواست جامعه جهانی برای تشدید تحريمها عليه جمهوری اسلامی، زير فشارهای زيادی قرار خواهد گرفت."
گفت و گوی دیپلماسی ایرانی با محمد حسین ملائک، سفیر سابق ایران در چین و تحلیلگر سیاست خارجی:
چین رسما به امریکا در مورد فروش تسلیحات به تایوان اعتراض کرده است، آیا پکن و واشنگتن در موضع اختلاف و بهرهگیری از ابزارها برای فشار بر یکدیگر قرار گرفتهاند؟
اختلافهای کنونی میان پکن و واشنگتن دارای تاثیرات مرحلهای و زودگذر است؛ در طول ده سال گذشته که چینیها به شدت در مساله بهسازی اقتصادی خود فعال شدهاند. علی رغم کمکهای مختلف امریکا به تایوان شاهد نبودیم که چین سیاستهایی را در مقابل امریکا کنار بگذارند.
به عنوان مثال پکن به صورت مرحلهای در برابر امریکا مانع یک اقدام شده و پس از چند ماه مجددا همه چیز به حالت عادی برگشته و دو طرف به میز مذاکره آمدند. با این حال حرکتهای چین مانع سیاستهای امریکا نشده است.
آیا با توجه به تحولات فعلی میان چین و امریکا احتمال استفاده چین از حق وتوی خود در مورد تحریمهای بیشتر یا قطع نامهای دیگر علیه ایران در شورای امنیت استفاده خواهد کرد؟
در مورد ایران هرگز نباید به وتوی چین فکر کرد، چین در تاریخ قطع نامههای شورای امنیت تنها در یک مورد از حق وتوی خود استفاده کرد. باید توجه کرد که در طول مذاکرات 1+5 در مورد ایران که حق وتوی چین بی معناست. حق وتوی چین در مورد قطع نامههای شورای امنیت کارایی دارد که در این مورد نیز هنوز مساله هستهای ایران بار دیگر در شورای امنیت مطرح نشده است.
در حال حاضر بحث در سطح 1+5 برقرار است و این گروه در مورد تحریمهای بیشتر علیه ایران میان خود در حال رایزنی هستند.
با این حال احتمال دارد که با توجه به تند شدن موضع امریکاییان در مورد ایران، واشنگتن به دنبال طرح مجدد مساله ایران در شورای امنیت باشد که در این صورت چین بر طبق سیاستی که دارد تلاش میکند صدور قطع نامه علیه ایران را یک یا دو بار به تعویق اندازد و در نهایت میتوان انتظار رای ممتنع را از چین داشت.
خانم کلینتون رسما پکن را خطاب هشدارهای کشورش قرار داده و خواهان همراهی چین با تحریمهای بیشتر شده است، آیا این درخواست و تاکید بر تحت فشار گذاشتن این کشور میتواند رای و نظر چین را در مورد ایران تحت تاثیر قرار دهد؟
باید به این نکته توجه داشت که امریکاییان به دلایل خود - که با دلایل چینیها متفاوت است- در تلاشند موضوع ایران را تند کنند. چینیها به طور قطع نمیتوانند با سرعت مورد دلخواه امریکا در مورد ایران پیش روند. لذا در شرایط جدیدی قرار داریم که واکنش چینیها به نسبت تصمیم گیریهای امریکا در مورد ایران از نوع بدویتری است.
سیاستهای دولت امریکا در مورد ایران تغییر یافته است و واشنگتن تلاش دارد سیاستهای جدیدی را در پیش گیرد؛ چینیها در این شرایط آمادگی لازم را ندارند و اگر بخواهند با وجوهی از سیاستهای جدید امریکا خود را همانگ کنند بی تردید زمان بر خواهد بود.
در واقع چین با سیاستهای امریکا به طور کلی همراهی نشان میدهد اما با ابتکار خود، راه حلهای مرحلهای را به کار میبرند که ایران نیز بتواند از آنها استفاده کند. این رویکرد پکن را در زمینههای مختلف از جمله تحریمهای بانکی، مساله انرژی و نفت و ... دیدهایم.
چین به سوی تحریم کامل ایران نمیرود بلکه روش و راهها را تاحدودی جابه جا میکند و مجددا وارد بحثهای جدید با امریکا میشود.
نظر شما :