چرا جایزه صلح نوبل به گروه تونسی رسید؟

نویسنده: مارک لویسکارل ریتر

دیپلماسی ایرانی: یک گروه طرفدار دموکراسی در تونس توانست به خاطر اولین و موفقیت آمیزترین کشور در جنبش بهار عربی، روز جمعه جایزه صلح نوبل را از آن خود کند. کمیته نروژی نوبل، کمیته چهارجانبه گفتگوهای ملی تونس را به خاطر «نقش بی بدیل در ایجاد دموکراسی کثرت گرایانه در این کشور شمال آفریقا پس از انقلاب سال 2011» مستحق کسب این جایزه دانست. این کمیته در بیانیه اش می گوید: «آنها توانستند در زمانی که کشورشان در آستانه درگیر شدن در جنگ داخلی بود، روند سیاسی صلح آمیزی را جایگزین کنند.»

این جایزه یک پیروزی بزرگی برای کشور کوچک تونس است که دموکراسی نوپا و شکننده اش امسال دچار حملات افراط گرایان شد که منجر به کشته شدن 60 نفر و صنعت توریسم این کشور را نابود کرد. معترضین تونسی در سال 2011 همانند دیگر نقاط جهان عرب علیه دیکتاتورها و وضع موجود دست به اعتراض زدند. تونس تنها کشوری در منطقه است که به زحمت توانست با استفاده از گفتگو و مشارکت طیف وسیعی از نیروهای سیاسی و اجتماعی، قانون اساسی، قوه مقننه و نهادهای دموکراتیک را ایجاد کند.

کیسی کولمان، رئیس کمیته صلح نوبل در بیانیه اش گفت: «این جایزه بیش از همه مشوقی برای مردم تونس است که با وجود چالش های بزرگ توانستند به وحدت ملی دست یابند. کمیته امیدوار است که این مسیر از سوی دیگر کشورها هم دنبال شود.»

کمیته چهارجانبه گفتگوهای ملی از چهار سازمان جامعه مدنی تونس تشکیل شده است: اتحادیه سراسری کارگران تونس، کنفدراسیون صنعتی، تجاری و صنایع دستی تونس، اتحادیه حقوق بشر تونس و اتحادیه وکلای تونس. کولمان گفته است که این جایزه به کمیته چهارجانبه داده شده است و نه تک تک چهار گروه تشکیل دهنده آن.

حسین عباسی، رئیس اتحادیه سراسری کارگران تونس به آسوشیتدپرس می گوید این جایزه موجب به فکر فرو رفتن وی شده است. وی در ادامه می گوید: «این جایزه به پاس تلاش های بیش از دو ساله کمیته چهارجانبه اعطا شده است. تلاش هایی که در زمانی صورت گرفت که کشور در تمام جبهه ها در خطر بود.»

این جایزه موجب تعجب بسیاری شد، چون مهمترین موضوعاتی که مورد توجه قرار گرفته بود بحران مهاجران اروپا و توافق هسته ای ایران و آمریکا در ماه جولای بود. اویویند استنرسن، مورخ نوبل در این رابطه می گوید: «این جایزه ای بسیار خوب است که تلاش می کند به قلب درگیری ها در جهان اسلام بپردازد. اما کمی سردرگم کننده و بسیار غیر منتظره بود.»

رهبران اروپایی از این جایزه استقبال کردند و رئیس کمیسیون اروپایی در توییترش نوشت: «پس از سفری که به تونس در ماه مارس داشتم، این انتخاب را درک می کنم و به آن احترام می گذارم.»

اعطای این جایزه چند روز پس از حملات افراد ناشناس به یک قانون گذار و ورزشکار در شهر سوسه صورت گرفته است. حملاتی که منحر به ایجاد حس عدم اطمینان در شهری شده است که به شدت به توریسم وابستگی دارد. در حالی که در تونس ناآرامی های کمتری در مقایسه با همسایگانش لیبی یا سوریه وجود دارد، اما گذار این کشور به دموکراسی با خشونت افراط گرایان اسلامی مواجه شده است.

در حمله ای که ماه ژوئن در ساحل سوسه رخ داد، 38 نفر که عمدتاً توریست های بریتانیایی بودند، کشته شدند. در حمله دیگری که در ماه مارس در موزه شهر باردو در تونس انجام شد هم 22 نفر که عمدتاً توریست بودند، کشته شدند.

برای جایزه امسال صلح نوبل، 273 کاندیدا وجود داشتند که کمتر از سال 2014 بود. پیش از این جایزه نوبل پزشکی، فیزیک، شیمی و ادبیات در استکهلم اعلام شده بودند. جایزه اقتصاد هم روز دوشنبه اعلام خواهد شد.

منبع: آسوشیتدپرس/ مترجم: حسین هوشمند