نگرانی ائتلاف از ارتقای جایگاه منطقه ای ایران

دیپلماسی ایرانی: مهمترین دلیل بر عدم دعوت از ایران، دیدگاه جمهوری اسلامی ایران است. یعنی ایران یک کشوری است که راجع به مسایل مختلف دارای دیدگاه است. کشوری است که در واقع سعی می کند راجع به مسایل بین المللی راه حل ارایه بدهد. کشور فعال است نه یک کشور منفعل؛ بنابراین اگر چنین کشوری در اجلاس ائتلاف ضد تروریسم حضور پیدا کند، در آن زمان راه کارهایی را ارایه می دهد که این راه کارهای اولا به زیان برخی از کشورهاست و دوم اینکه جایگاه منطقه ای و بین المللی ایران را ارتقا می دهد. به عبارتی تیم سیاست خارجه آمریکا معتقد است حضور ایران در ائتلاف بین المللی ضد داعش سبب تقویت بیشتر و ورود ایران به این ائتلاف عملا منجر به سپردن بخش های مهمی از رهبری این ائتلاف به ایران خواهد شد. برای نمونه در ائتلاف ضد تروریسم علیه داعش حتما سعودی تلاش خواهد کرد که با نام و عنوانین مختلف سهمی برای داعش در قدرت دست و پا کند. ممکن است کسی که این قدرت را می خواهد به دست بیاورد اما با عنوان داعش نباشد، ولی به هر حال به داعش و پایگاه اجتماعی داعش مربوط است. به نیروهای وابسته به سعودی مربوط است. بنابراین اگر ایران در اجلاس ضد تروریسم شرکت داشته باشد، این راه حل راه به جایی نمی برد. به نظر می آید در اجلاس مباحث دیگری مطرح خواهد شد. بحث اصلی این است که ایران ادعا می کند، چرا زمانی که ایران فریاد ضد تروریسم علیه داعش سر می داد، کسی قبول نمی کرد و برعکس آن را تقویت می کردند. آنجا خیلی از مسایل دیگر زیر سوال می رود و سیاست های کشورهای شرکت کننده در اجلاس زیر سوال می رود. زیرا همه این کشورها، تا دیروز در ارتباط با سوریه دوستان سوریه قلمداد می شدند، حالا دوستان سوریه کسانی هستند که از جبهه النصره در سوریه حمایت می کردند. جبهه النصره ای که امروز شاخه ای از داعش است. بنابراین مسایل اینچنینی مطرح است که از ایران دعوت نمی شود. طبیعی است مخالفت سعودی ها در ارتباط با رقابت های منطقه ای که بین ایران و عربستان وجود دارد، مهم است. بدیهی است آمریکایی تمایل ندارد ایران در منطقه نقش یک بازیگر فعال را بازی کند. ایران هم در عراق و هم در سوریه بازیگری کلیدی به شمار می آید، با این حال آمریکا از بیم خروج از عربستان از ائتلاف و همچنین اطلاع از قدرت گرفتن سوریه، از دعوت از ایران خودداری می کند. مجموعه ای از عوامل باعث شده که از ایران دعوت به عمل نیاید. حالا اینکه چه پیامدی خواهد داشت این است در شرایطی که قرار است ائتلافی بین المللی علیه داعش تشکیل شود، بسیار مهم و حیاتی است که ایران نیز در این ائتلاف حضور داشته باشد. کنار گذاشتن ایران می تواند به تکرار دوباره و تلخ تاریخ بیانجامد. از طرفی گاهی منافع کشورها با هم موازی است. ایران و آمریکا اکنون به عنوان دو بازیگر اصلی و عمده در عرصه بین الملل به دنبال عقب راندن داعش در عراق هستند، اگرچه مستقل از هم عمل می کنند. در عین حال درست است که ائتلاف ضد داعش در فرانسه برگزار می شود، و ایران هم به صورت مستقل کار می کند، باز هر دو علیه داعش اقدام می کنند. بنابراین منفعتی که حاصل می شود، این منفعت برای همه است. به طور حتم اگر ایران به صورت رسمی در این ائتلاف شرکت داشت، تاثیرگذاری بیشتری به خصوص تاثیرگذاری رسمی می توانست در عرصه منطقه ای داشته باشد. در غیر این صورت اکنون ایران در عراق و سوریه متناسب ترین کشور است. نمی توان نقش ایران را در تحولات سوریه و عراق نادیده گرفت. خوشبختانه این نقش، به گونه ای است که الان ائتلاف پاریس در صدد ادامه همین راه است اگر درست بگویند و در تفکری که دارند صادق باشند. 

انتشار اولیه : دوشنبه 24 شهریور 1393 / باز انتشار : شنبه 29 شهریور 1393