عراقچی: رهبری ما را دلگرم کردند

یک عضو ارشد تیم مذاکره کننده ایران با 1+5 با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری درباره مذاکرات ایران خاطرنشان کرد: صمیمانه از بیانات حکیمانه مقام معظم رهبری و پشتیبانی که از دستگاه دیپلماسی کشور و تیم مذاکره کننده هسته یی داشتند و دلگرمی و اعتماد به نفسی که به ما دادند تشکر می کنم. امیدواریم این حمایت و ارشاد های ایشان همراه با پشتوانه عظیم مردمی بتواند ما را در مسیر درست مذاکراتی هدایت کند.

 

ما هم بدبینی خود را نسبت به آمریکا حفظ کرده ایم اما...

 

سید عباس عراقچی در گفت و گو با ایسنا، درباره بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر خوشبین نبودن به مذاکرات با آمریکا درباره موضوع هسته یی، خاطرنشان کرد: ما هم در این خوش بین نبودن شریک هستیم و بدبینی خود را نسبت به آمریکا حفظ کرده ایم و این به دلیل سوابق عملکرد و سیاست های این کشور است.

 

وی ادامه داد: هیچ نقطه درخشانی در تاریخ چند دهه گذشته آمریکا نسبت به ایران وجود ندارد که باعث خوش بینی ما شود. بنابراین بدبینی ها جای خود را دارد. اما بدبینی مانع از انجام مذاکرات نیست. اگر دو طرف نسبت به هم خوش بین باشند چه بسا احتیاج به مذاکره وجود نداشته باشد و بتوانند راحت درباره مسائل خود تصمیم بگیرند و اجرا کنند. یکی از دلایل مذاکره کردن بدبین بودن دو طرف به یکدیگر است و چون اعتماد وجود ندارد، لازم است که مذاکره کنیم و اعتماد را در گام های محتاطانه به تدریج بسازیم؛ این امری است که در روند مذاکره ما با 1+5 در حال شکل گیری است.

 

این عضو تیم مذاکره کننده هسته یی کشور تصریح کرد: تجربه های گذشته روشنگر مسیر آینده هستند. تجربه هایی که در دوره قبلی تعامل با اروپایی ها داشتیم که به تعلیق فعالیت های هسته یی منجر شد، در مجموع تجربه خوشایندی برای کشور نبود و دیدیم که در نهایت به شکستن تعلیق و ادامه مسیر به شکل دیگری منجر شد. این تجربه امروز پیش روی ما است که حتما باید از آن درس های لازم را بگیریم.

 

ماموریت تیم مذاکره کننده ایران مورد تایید مقام معظم رهبری است

 

هر راه حلی باید تضمین کننده حقوق هسته یی ایران از جمله حق غنی سازی باشد

 

معاون حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه ادامه داد: تیم مذاکره کننده ایران با ماموریت مشخصی مذاکره می کند و این ماموریت مورد تایید مقام معظم رهبری است.

 

عراقچی گفت: در هر مذاکره هدف اصلی ما اثبات حقوق مان و تثبیت احترام طرف مقابل به این حقوق است که شامل غنی سازی هم می شود. بنابراین هرگونه راه حلی باید تضمین کننده حقوق هسته یی ایران از جمله حق غنی سازی باشد.

 

هدف ما جایی است که در آن غنی سازی ایران مورد احترام است

 

وی با اشاره به چارچوب طرح پیشنهادی ایران اظهار کرد: اولین چارچوبی که در پیشنهادمان به 1+5 معرفی کردیم و مورد پذیرش طرف مقابل هم واقع شد، تعیین هدف مشترک است. در این هدف مشترک احترام به حقوق هسته یی ایران از جمله غنی سازی وجود دارد و باید مورد شناسایی طرف مقابل واقع شود تا ما بتوانیم مسیر را بر اساس آن تنظیم کنیم و طی گام هایی به آن هدف برسیم. ما از ابتدا باید بدانیم که هدف ما جایی است که در آن غنی سازی ایران مورد احترام است.

 

انتظار داریم در ژنو بعدی وارد بحث های "محتوایی" شویم

 

وی هم چنین در پاسخ به این پرسش که از مذاکرات آینده با 1+5 در ژنو چه انتظاری دارید؟ خاطرنشان کرد: انتظار ما این است که این بار وارد بحث های "محتوایی" شویم و بتوانیم درباره "محتوا" به سمت توافق پیش رویم.

 

رسیدن به فرمول و شیوه ایی برای رفع ابهامات و سوالات آژانس کار چندان دشواری نیست

این عضو ارشد تیم مذاکره کننده ایران با 1+5 درباره گفت و گوها با آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز اظهار کرد: گام های مختلفی برای حل مسائل موجود و گذشته طراحی کرده ایم. امیدواریم در این مذاکرات درباره اقدامات مربوط به گام اول توافق حاصل شود. گام اول اجرایی شود، سراغ گام های بعدی می رویم. وقتی هر گام تکمیل و اجرا شود گام بعدی آغاز می شود. در مذاکرات با 1+5 نیز همین رویکرد دنبال می شود، اما به دلیل پیچیدگی مقولات بین ما و 1+5 رسیدن به یک توافق به آسانی کار با آژانس نیست.

 

عراقچی اضافه کرد: موضوعاتی که با آژانس درباره سوالات و ابهامات نسبت به فعالیت های جاری و گذشته دنبال می شود، روشن تر و دقیق تر است، البته این گونه نیست که پاسخ به آن ها آسان باشد، اما رسیدن به فرمول و شیوه ایی برای رسیدگی به آن کار چندان دشواری نیست، در حالی این مسیر با 1+5 پیچیدگی های بسیار بیش تری دارد.

 

وی درباره امکان بازدید بازرسان آژانس از سایت پارچین به عنوان گام اعتماد ساز میان دو طرف گفت: در مذاکرات با آژانس قرار شد که به صورت گام به گام پیش رویم. ایده ما این است که در گام اول از اقداماتی که ساده تر است آغاز کنیم و در گام های بعد به اقدامات دشوارتر برسیم. بازدید از پارچین از نظر ما جزء گام هایی است که به دلیل حساسیت مراکز نظامی احتیاج به فضای مساعد برای همکاری دارد و در فضای فعلی امکان فراهم شدن آن وجود ندارد. بنابراین ما با آژانس توافق کردیم تا اقداماتی که دشوارتر است را به آینده موکول کنیم و از گام هایی آغاز کنیم که می تواند فضا را از تنش و تقابل به فضای همکاری تغییر دهد. اگر این فضای همکاری پیش رود رسیدن به موضوعات سخت تر و توافق بر آن ها آسان تر خواهد بود.

 

عراقچی هم چنین درباره دیدارش با یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین نیز گفت: دیدار با آمانو از این جهت که ایران رویکرد جدیدی ارائه کرد و مورد استقبال مدیرکل قرار گرفت و بر اساس آن قرار شد حرکت جدیدی را با یکدیگر آغاز کنیم، سازنده بود.

 

عنوان چارچوب همکاری های آینده ایران و آژانس "چارچوبی برای همکاری" است

 

وی اضافه کرد: توافق شد مبنایی که برای همکاری با عنوان "رویکرد ساختاری" پیش از این مطرح بود و در چارچوب آن دو سال مذاکره انجام می گرفت و به نتیجه نمی رسید، کنار گذاشته شود و با چارچوب جدیدی با یکدیگر همکاری کنیم که عنوان آن "چارچوبی برای همکاری" ( Frame work for cooperation ) است.

 

معاون ظریف تاکید کرد که یازده دور مذاکراتی که پیش از این میان ایران و آژانس انجام گرفته، پایان یافته است و ما در واقع دور جدیدی را آغاز کرده ایم. مذاکرات وین در حقیقت دور اول در دوره جدید مذاکراتی با آژانس است و نشست دوم آن 20 آبان در تهران برگزار خواهد شد.

 

مردم می دانند ما چه می کنیم

 

تا زمانی که درباره جزئیات توافق حاصل نشده به انتشار نیافتن جزییات مذاکرات پایبند هستیم

معاون حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه در پاسخ به این پرسش که جزییات مذاکرات با 1+5 تا چه زمانی مسکوت باقی می ماند؟ تاکید کرد: دو طرف توافق کرده اند جزئیات مذاکرات رسانه یی نشود. پایبندی آن ها به این توافق نشان دهنده جدیت آن ها به ادامه مذاکره است. اگر آن ها جزئیات مذاکره را تاکنون افشاء کرده بودند از نظر ما دلیلی برای جدی نبودن شان به مذاکرات بود. بنابراین بهتر است تا زمانی که درباره جزئیات توافق حاصل نشده به قراری که برای عدم انتشار آن گذاشته ایم، پایبند باشیم.

 

این دیپلمات ایرانی با وجود حساسیت های ایجاد شده در کشور درباره اعلام نشدن جزییات مذاکرات هسته یی با 1+5، زمان اعلام جزئیات این مذاکرات را به بعد از توافق احتمالی میان دو طرف موکول کرد و افزود: حساسیت ها همیشه وجود دارد و طبیعی است که مردم علاقه مند باشند بدانند در مذاکرات چه می گذرد. ما کلیات مذاکره و چارچوب آن را که اهمیت داشته است، اعلام کرده ایم و مردم می دانند ما چه می کنیم. اما انتشار جزئیات مباحث به صلاح مذاکره نیست، زیرا جدیت مذاکره را زیر سوال می برد و دو طرف را در مواضع خود دچار مشکل می کند.

 

عراقچی افزود: صلاح در این است که مثل هر معامله دیگری که تا آخرین لحظه جزئیات آن پنهان می ماند مسائل مربوط به جزئیات این مذاکرات نیز علنی نشود. به ویژه این که دشمنانی وجود دارند که نمی خواهند این مذاکره به سرانجام برسد.

 

وی ادامه داد: رژیم صهیونیستی در راس دشمنان این مذاکرات است. آن ها نمی خواهند این تفاهم صورت گیرد و در این مدت تمام تلاش خود را انجام دادند که فضای روانی میان دو طرف را تخریب کنند و آب را به نفع خود گل آلود کنند و متاسفانه تا حدی نیز فضای داخلی کشور ما را نیز تحت تاثیر قرار دادند.

 

فضای مذاکرات کارشناسی ایران و 1+5 مثبت، جدی و واقعی بود

 

عراقچی در پاسخ به این پرسش که مذاکرات کارشناسی ایران و 1+5 در وین چه چشم اندازی پیش روی هیات مذاکره کننده ایران قرار داده است؟ گفت: فعلا در مرحله ای هستیم که دو طرف ایده های کلی خود را بیان می کنند. ما در رابطه با چارچوب مذاکراتی به تفاهم رسیدیم، اما در محتوا هنوز به طور کامل بحث ها را آغاز نکرده ایم. دو طرف بیش تر در حد بیان نقطه نظرات کلی مباحث را دنبال کردند، اما در طول مذاکرات امیدواریم درباره جزئیات به نتیجه برسیم.

 

وی درباره فضای حاکم بر مذاکرات کارشناسی میان ایران و 1+5 تاکید کرد: فضای کلی مذاکرات مثبت، جدی و واقعی بود و با روحیه مثبت و سازنده ای صورت گرفت.

 

راه حلی که در آن رفع تحریم ها وجود نداشته باشد، مورد پذیرش ایران نخواهد بود

عراقچی درباره اظهارات اخیر وندی شرمن مذاکره کننده آمریکا در گروه 1+5 مبنی بر این که "تاکنون پیشنهادی برای لغو تحریم ها به ایران داده نشده است"، گفت: نمی دانم این اظهارات در چه موقعیتی اظهار شده است. اما به هر حال ایشان هم می دانند که هیچ راه حلی که در آن رفع تحریم ها وجود نداشته باشد، مورد پذیرش ایران نخواهد بود.

 

وی درباره انتشار این اظهارات پس از نشست کارشناسان ایران و 1+5، تصریح کرد: از نظر ما نشست کارشناسان مثبت بود، اما انتظار نداشتیم آن نشست به نتیجه مشخصی برسد، بلکه هدف آن روشنگری بود و این که جزئیات ایده هایی که وجود دارد، بحث شود. قرار نبود در آن نشست تصمیم گیری شود و فراتر از مباحثی که در ژنو صورت گرفته موضوعی مطرح شود. قرار بود بحث های موجود بیش تر تشریح شود و با در نظر گرفتن چارچوب های مورد توافق در نشست ژنو 1 راجع به محتوای پیشنهادی هر دو طرف در وین گفت و گو شود.

 

عراقچی اضافه کرد: اقدامات اعتمادساز از سوی دو طرف محتوای گام هایی است که برخواهند داشت، اقداماتی که ما برای جلب اعتماد نسبت به برنامه هسته یی انجام دهیم و گام هایی که آن ها باید برای جلب اعتماد مردم ایران بردارند که شامل احترام به حقوق ما و رفع تحریم ها می شود.

 

پیشنهاد مشخصی که تعهدی برای دو طرف به همراه آورد، مطرح نشده است

 

معاون وزیر امور خارجه درباره بررسی موضوع تحریم ها در نشست کارشناسی ایران و 1+5 در وین، اظهار کرد: هنوز هیچ پیشنهاد مشخصی از سوی دو طرف به یکدیگر داده نشده است، فعلا درباره احتمال ها و ظرفیت های موجود بحث کرده ایم و هیچ پیشنهاد مشخصی که تعهدی برای هر طرف به همراه آورد مطرح نشده است.

 

تیم کارشناسی اعضای 1+5 در مذاکرات وین "کامل" و "جدی" بودند

 

وی تیم کارشناسی اعضای 1+5 در مذاکرات وین را "کامل" و "جدی" دانست و افزود: هر کشوری کارشناسان خود را در همه حوزه ها به همراه داشت و در دو جلسه پنج ساعته همه با جدیت در بحث ها شرکت کردند. ما هنوز این احساس که آن ها در مذاکرات جدی نیستند و به دنبال وقت تلف کردن هستند، نداریم. با این که بسیار در این زمینه حساس هستیم و با دقت این مساله را رصد می کنیم. البته ممکن است در جلسات بعدی نتایجی به دست آید که نشان دهند آن ها جدی نیستند، اما تاکنون نشانه مطمئنی در این باره ندیده ایم.

 

قضاوت درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات هنوز زود است

 

وی درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته یی ژنو 2 گفت: هر دو طرف برای انجام مذاکرات جدی هستند، اما هنوز قضاوت درباره این که مذاکرات خیلی خوب است و به خوبی پیش می رود، زود است. مثبت ارزیابی کردن مذاکرات به معنای این است که دو طرف در گفت و گوها جدی بوده اند، اما قضاوت درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات هنوز زود است.

 

عراقچی در پاسخ به این پرسش که دور جدید مذاکرات با 1+5 در دولت روحانی را در ادامه در دولت دهم می دانید؟ تصریح کرد: درباره مذاکرات جدید با 1+5، از نظر ما تاکنون دو دور مذاکره برگزار شده است؛ نیویورک و ژنو و مذاکرات بعدی که در ژنو برگزار می شود، ژنو 2 محسوب می شود.

 

هر زمان آماده امضا سند توافق باشیم مذاکرات در سطح وزیران خارجه برگزار می شود

 

وی در پاسخ به این پرسش که چنان چه در مذکرات بعدی رویکرد ها سمت و سویی مثبت داشته باشد و دو طرف به سمت توافق پیش روند امکان برگزاری مذاکرات در سطح وزیران وجود خواهد داشت؟ با بیان این که "وقتی مذاکرات به گام های نهایی برسد حتما سطح مذاکرات ارتقاء خواهد یافت" گفت: هر زمان به جایی برسیم که آماده امضاء سند توافق باشیم، حتما نشست با حضور وزیران امور خارجه ایران و شش کشور و خانم کاترین اشتون برگزار خواهد شد.

 

عراقچی ادامه داد: با توجه به ماهیت مذاکرات که به شدت جزئی و تخصصی شده است، بیش از آن که به ملاقات وزیران احتیاج داشته باشیم به ملاقات کارشناسان نیازمندیم، بنابراین در همین سبک گفت و گوها را ادامه خواهیم داد تا زمانی که به نتیجه نزدیک شویم.

 

انتظار پاسخ به طرح پیشنهادی مان را در ژنو 2 نداریم

 

معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به این پرسش که انتظار دارید در نشست بعدی در ژنو 2 پاسخ طرح پیشنهادی تان را دریافت کنید؟ گفت: خیر. انتظار ما این است که مذاکرات درباره محتوای گام ها و هدف مشترک به صورت متقابل ادامه پیدا کند. قرار نیست آن ها برای ما پاسخی داشته باشند، بلکه قرار است در چارچوبی که با یکدیگر توافق شده است، مذاکره کنیم و دو طرف ایده هایشان را که در مذاکرات ژنو 1 مطرح کردند و در نشست های کارشناسی مورد بحث قرار گرفت به یکدیگر نزدیک تر کنند.

 

اگر دولت آمریکا می خواهد مذاکرات پیش رود باید کنگره را راضی کند وارد تحریم های جدید نشود

عراقچی در مورد برخی اخبار منتشر شده درباره تعیین یک دوره زمانی برای دولت آمریکا از سوی کنگره برای انجام مذاکرات با ایران، اظهار کرد: اگر دولت آمریکا می خواهد مذاکرات پیش رود باید بتواند کنگره را راضی کند که وارد تحریم های جدید نشود. طبیعی است اگر تحریم های جدیدی که اتفاقا لابی صهیونیست در آمریکا به دنبال آن است تصویب شود، قطعا مسیر مذاکراتی تخریب می شود. در روزهای گذشته شاهد بودیم مقامات آمریکایی از جمله وزیر خارجه و سایر وزیران و معاونان آن ها رفت و آمدهایی به کنگره داشتند تا بتوانند تصویب این تحریم ها را متوقف کنند. پیشرفت مذاکرات منوط به این است که این تلاش ها موفق شود. البته ما نمی دانیم پشت صحنه این تلاش ها چیست و قضاوت هم نمی کنیم. این که آیا قرار است تقسیم کاری بین کنگره و دولت آمریکا وجود داشته باشد یا مسائل دیگر. اما قطعا انتظار داریم فضای موجود با ارائه تحریم های جدید توسط کنگره تخریب نشود.

 

معاون وزیر خارجه درباره سفر جان کری به منطقه و تاثیر آن در مذاکرات بعدی ایران و 1+5 گفت: ایران و 1+5 هر دو دوستانی در منطقه و خارج از آن دارند که نسبت به مذاکرات ممکن است ابهام ها و پرسش هایی داشته باشند. این که هر طرف دوستان خود را توجیه کند و برای آن ها توضیح دهد، امر رایجی است و به طور معمول صورت می گیرد. ما نیز درباره مذاکره و اهداف آن دوستان مان را در منطقه و خارج از آن توجیه کرده و می کنیم.

 

درباره ماهیت کاردار غیر مقیم و شرح وظایفش اختلاف نظرهایی وجود دارد

 

عراقچی هم چنین درباره آخرین تحولات در روابط ایران و انگلیس گفت: قرار شد دو طرف کاردارهای غیر مقیم معرفی کنند، اما درباره ماهیت کاردار غیر مقیم و شرح وظایف آن هنوز توافقی صورت نگرفته است و دو طرف درباره آن اختلاف نظرهایی دارند، بنابراین تا زمانی که این اختلاف نظرها حل نشود باید منتظر بود.

 

وی هم چنین درباره سفر محمد جواد ظریف به فرانسه اظهار کرد: در حاشیه نشست یونسکو ملاقات دو جانبه ای بین آقای ظریف و فابیوس انجام می شود که طبیعی است موضوعات مورد علاقه دو طرف از جمله موضوع هسته یی و تحولات سوریه مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت، به ویژه این که این دیدار در آستانه نشست ژنو 2 انجام می شود.

 

عراقچی درباره رویکرد روسیه و چین در مذاکرات ایران با 1+5 اظهار کرد: روسیه و چین همواره از حق هسته یی ایران از جمله حق غنی سازی حمایت کرده اند و این موضوع جزء مواضع اعلامی آن ها نیز بوده است. هم چنین مخالفت خود را با تحریم های یک جانبه هم در عمل و هم مواضع شان اعلام کرده اند و ما از این جهت تاکنون تغییری در مواضع آن ها ندیده ایم. آن چه این دو کشور می توانند در 1+5 عمل کنند، نقش سازنده ای است که در راستای نزدیک کردن دیدگاه های مجموعه 1+5 به واقعیت و رویکردهایی که بتواند ما را به نتیجه برساند، ایفا کنند.

 

این عضو تیم مذاکره کننده هسته یی درباره مواضع کشورهای اروپایی در دور جدید مذاکرات هسته یی با ایران نیز گفت: در مذاکرات ژنو نمی توان تفاوتی میان مواضع آ ن ها قائل شد چرا که هر سه با رویکرد جدی و یکسانی وارد گفت و گوها شده بودند و آن ها که معمولا رویکرد منفی تری داشتند به دیدگاه های مثبت اعضای گروه 1+5 نزدیک تر شده بودند.

 

نشست های مقدماتی و پایانی ژنو 2 با حضور ظریف و اشتون برگزار می شود

 

عراقچی گفت: این دور از مذاکرات نیز مثل مذاکرات ژنو 1 با حضور آقای ظریف و خانم اشتون آغاز می شود و پس از آن نشست به ریاست معاونان دو طرف ادامه پیدا خواهد کرد و در نهایت در نشست پایانی مذاکرات مسائل طرح شده با حضور وزیر خارجه ایران و نماینده 1+5 اعلام می شود.

 

معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: مردم باید بدانند این مذاکرات پیچیدگی های خاص خود را دارد. موضوعات مطرح بین ایران و 1+5 در بخش هسته یی و تحریم ها بسیار متنوع و پیچیده است و ابعاد مختلفی دارد که پرسش های زیادی درباره هر کدام مطرح است که باید پاسخ خود را داشته باشد. بنابراین انتظار این که بتوان به سرعت به نتیجه رسید را نباید داشت. البته بعید نیست که بتوان به سرعت به نتیجه رسید، اما آسان نیست. انتظار ما از مذاکرات این است که ایده هایی که در چارچوب مشخص مطرح کرده ایم را به هم نزدیک کنیم. اگر در این دور بیش از 50 درصد این ایده ها به هم نزدیک شوند از نظر ما بسیار خوب ارزیابی می شود.

 

کمتر از سه ماه می توان راجع به گام اول به نتیجه رسید

 

وی در پاسخ به این پرسش که برگزاری چند نشست دیگر را بین دو طرف لازم می دانید تا دو طرف به یک توافق برسند؟ گفت: اگر در دو طرف حسن نیت وجود داشته باشد، و جدیت و اراده سیاسی که تاکنون از سوی دو طرف نشان داده شده، ادامه پیدا کند در کمتر از سه ماه می توان راجع به گام اول به نتیجه رسید.

 

عراقچی خاطرنشان کرد: اگر این اراده سیاسی وجود نداشته باشد، مردم خواهند دید که تیم مذاکره کننده ایران و دستگاه دیپلماسی کشور درباره این موضوع تلاش خود را داشته است.

 

وی گفت: ترکیب اعضای مذاکره کننده ایران و 1+5 در نشست آتی در ژنو مثل دور قبل خواهند بود.