جزییات مذاکرات اخیر اشتون و جلیلی

علی اصغر سلطانیه از پیشنهاد ایران برای توقف غنی سازی 20 درصدی در ازای لغو تحریم ها به نماینده 1+5 در استانبول خبر داد.

به گزارش ایسنا، خبرگزاری "اینترپرس سرویس" به نقل از علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش داد که ایران در نشست 19 سپتامبر (29 شهریور) میان کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد ایران با 1+5، پیشنهاد کرده است غنی سازی 20 درصدی را در ازای رفع تحریم ها علیه ایران متوقف می کند.

او در ادامه گفت وگو با این خبرگزاری با اشاره به مذاکرات ایران و آژانس افزود که مقامات آژانس بین المللی انرژی اتمی ماه گذشته با درخواست ایران مبنی بر این که اسناد فعالیت های منتسب داده شده به ایران به مقامات این کشور ارایه شود، موافقت کرد، اما بعد از این مصالحه عقب نشینی کرده است.

سلطانیه گفت: ما آماده ایم غنی سازی 20 درصدی را تعلیق کنیم، مشروط بر این که یک گام متقابل سازگار با آن را مشاهده کنیم.

وی گفت: اگر ما این کار را انجام دهیم، نباید تحریم ها وجود داشته باشد.

نماینده ایران در آژانس مخالفت ایران با هرگونه توافقی که شامل بستن سایت غنی سازی فردو باشد را تکرار کرد و گفت: غیرممکن است که ما انتظارات آن ها برای تعطیلی فردو را بپذیریم.

در حالی که توجیه آمریکا برای بستن فردو این بوده که این تاسیسات تداوم غنی سازی به سمت سطوح تسلیحاتی را برای ایران تسهیل می کند، سلطانیه گفت که تبدیل نیمی از ذخایر به صفحه سوخت برای راکتور تحقیقاتی تهران در گزارش 30 اوت آژانس مستند شده است.

او افزود: مهم ترین چیز در گزارش آژانس این بود که درصد بالایی از اورانیوم با غنای 20 درصد به پودر برای استفاده در راکتور تحقیقاتی تهران تبدیل شده است.

بنابراین گزارش، تبدیل شدن اورانیوم با غنای 20 درصد به پودر برای استفاده در صفحات سوخت امکان فرآوری مجدد آن به صورتی که برای سطوح نظامی استفاده شود را از بین می برد.

این دیپلمات ایرانی گفت که نمایش قابلیت فنی ایران برای انجام چنین فرآوری که ظاهرا آمریکا و دیگر دولت های 1+5 را متعجب کرده است، درخواست 1+5 برای انتقال کل ذخایر 20 درصدی به خارج از کشور را نامربوط کرده است.

وی افزود: این قابلیت نشان می دهد که ما به سوخت دیگر کشورها نیاز نداریم.

سلطانیه گفت که دو مقام عالی رتبه آژانس در تازه ترین دور مذاکرات در ماه گذشته درخواست مهم ایران در "توافق ساختاری" درباره همکاری ایران درباره اتهامات مربوط به "ابعاد نظامی احتمالی" در برنامه هسته یی را پذیرفتند، اما در پایان نشست از آن عقب نشینی کردند.

این گزارش حاکی است: مساله، اصرار ایران برای دریافت کلیه اسنادی است که مبنای اتهامات علیه ایران قرار گرفته است.

متن مذاکرات (دوم اسفند 1390) فوریه نشان می دهد که آژانس با ذکر عبارت "در صورت مقتضی" درصدد فرار از هرگونه تقاضا برای قرار دادن اسناد در اختیار ایران بوده است.

با این حال به گفته سلطانیه هرمان ناکارتس، معاون مدیرکل آژانس در امور پادمان ها و رافائل گروسی، دستیار مدیرکل در امور سیاسی در مذاکرات 24 اوت (سوم شهریور1391) برای اولین بار با تعهد به "ارایه اسناد مربوط به فعالیت هایی که ادعا می شود توسط ایران انجام شده است" به تهران موافقت کردند.

نماینده ایران در آژانس افزود که به این ترتیب در پایان نشست ناکارتس و گروسی موجب شدند این موضوع حل نشده باقی بماند.

بنا بر این گزارش، محمد البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس در کتاب خاطرات خود در سال 2011 نوشت که "به طور مستمر منبع اطلاعات"ارایه شده علیه ایران را "تحت فشار می گذاشتم تا به ما اجازه دهد رونوشت آن ها را در اختیار ایران قرار دهیم".

وی افزود که به منابعی که اطلاعات ادعا شده را ارایه داده اند، گفته است "چطور می توان بدون افشای اتهامات علیه کسی او را متهم کرد؟"

البرادعی هم چنین می گوید که رژیم صهیونیستی اواخر تابستان 2009 اسناد جدیدی را ارایه کرده که "ظاهرا نشان می دهد ایران به مطالعات تسلیحات هسته یی تا دست کم سال 2007 ادامه داده است".

سلطانیه تایید کرد که مساله حل نشده دیگر این است که آیا تحقیقات آژانس بی نهایت خواهد بود یا خیر.

متن مذاکرات 20 فوریه نشان می دهد که ایران فهرستی از موضوعاتی را می خواهد که تحقیقات آژانس به آن ها محدود باشد و هر زمان که ایران به سوالات پاسخ داد و اطلاعات مورد تقاضا را ارایه کرد آن مساله "پایان یافته" اعلام شود، اما آژانس اصرار دارد که بتواند به موضوعاتی که "پیش تر درباره اش مذاکره شده"، "مجددا برگردد".

به گفته سلطانیه این موضوع هنوز تغییری نکرده است.

او به نقل از یک مذاکره کننده آژانس با ایران گفت: "اگر ماه بعد ما اطلاعات دیگر و بیش تری را دریافت کنیم چه؟"

سلطانیه گفت: اگر آژانس به این روش ادامه دهد به 10 یا 20 سال دیگر زمان نیاز خواهد بود.

وی افزود که پیش از نشست شورای حکام در اوایل ماه جاری با ناکارتس و گروسی درباره برگزاری نشست ایران و آژانس در نیمه اکتبر توافق شد.

سلطانیه گفت که مقامات آژانس قول دادند که یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس در طول نشست شورا زمان برگزاری نشست مورد توافق میان ایران و آژانس را اعلام کند، اما آمانو هیچ اشاره ای به آن نکرد.

بنا بر این گزارش، در عوض آمانو پس از دیدار با فریدون عباسی، معاون رییس جمهور ایران و رییس سازمان انرژی اتمی این کشور فقط به "آمادگی آژانس برای دیدار با ایران در آینده ای نزدیک اشاره کرد".

نماینده ایران در آژانس گفت که "او به قولش عمل نکرد" و افزود که ایران چگونگی پاسخ به این موضوع را باید "در پایتخت" بررسی کند.

سلطانیه در توضیح اظهارات عباسی مبنی بر این که قطع جریان برق در مسیر منتهی به فردو یک شب قبل از درخواست بازرسان برای بازرسی سر زده نشان دهد که آژانس می تواند تحت نفوذ تروریست ها و خرابکاران قرار گیرد، گفت: اعتراضی که داریم این است که مدیرکل از اطلاعات محرمانه حفاظت نمی کند.

او افزود: وقتی آن ها اطلاعاتی درباره تعداد سانتریفیوژهایی که در حال کار کردن هستند و این که چه تعدادی کار نمی کنند (در گزارش های آژانس) دارند، این جای نگرانی بسیاری جدی دارد.