چرا کانادا روابط خود را با ایران قطع کرد

دیپلماسی ایرانی: بیانیه کانادا در خصوص اینکه روابطتش را با ایران قطع می کند نه تنها همه را غافلگیر کرد، بلکه به گمان بسیاری از کارشناسان امور بین الملل غیر قابل پیش بینی بود. جان بیرد، وزیر امور خارجه کانادا زمانی این خبر تعطیلی سفارت کانادا در تهران و فرجه 5 روزه برای دیپلمات های ایرانی به منظور خروج از کشورش را اعلام کرد که در روسیه حضور داشت.

جیمز دوین، کارشناس امور ایران در دانشگاه مونت الیسون در گفت و گو با شبکه خبری سی بی سی ضمن اشاره به اینکه از تصمیم کانادا غافلگیر شده است. در بیانیه بیرد به مجموعه ای از موارد مورد اختلاف ایران و کانادا اشاره شده اما در نهایت دلیل مشخصی برای تعطیل کردن سفارت و قطع روابط اعلام نشده است. نقض قطعنامه های شورای امنیت و حمایت ایران از بشار اسد از جمله ادعا هایی است که وزارت امور خارجه کانادا در بیانیه خود با آن اشاره کرده است. همچنین بیرد در گفت و گوی که شبکه سی بی سی با وی انجام داده مدعی شده که در مورد امنیت زنان و مردانی که در سفارت کانادا در تهران فعالیت می کردند، نگران بوده است. وی در پاسخ به پرسشی در خصوص اینکه آیا دلیل روشنی برای قطع روابط با ایران وجود داشته تصریح کرد مساله تهدید مستقیم یا افزایش ریسک امنیتی مطرح نیست. مونک اسکول، از دانشگاه تورنتو بر این باور است که یکی از دلایل امنیت پرسنل دیپلماتیک کانادا در تهران با توجه به افزایش تحریم ها علیه جمهوری اسلامی بوده است.

 چرا در روسیه

برخی از کارشناسان معتقدند زمان و شیوه اعلام خبر قطع روابط کانادا با ایران از آن جهت هشدار دهنده است که این خبر در روسیه در همسایگی شمال ایران اعلام شد. کشوری که روابط نزدیکی با ایران دارد و از ادامه مذاکرات هسته ای با جمهوری اسلامی استقبال می کند. به این ترتیب اتاوا نوعی انتقاد غیر علنی از سیاست های روسیه در قبال ایران را نیز مطرح کرده است. از سوی دیگر بیرد زمانی خبر تعطیلی سفارت کانادا را اعلام کرد که آخرین دیپلمات کانادایی نیز از ایران خارج شده بود.

احتمال اقدام نظامی

در این بین برخی از تحلیلگران به احتمال اقدام نظامی اسرائیل علیه تاسیسات هسته ای ایران به عنوان یکی از دلایل قطع روابط اتاوا با تهران، اشاره می کنند. سلیمی، یکی از این کارشناسان بر این باور است که به عقیده وی این اقدم کاناد، از جدی تر شدن ریسک اقدام نظامی حکایت دارد. با این حال وزیر امور خارجه کانادا خاطرنشان کرده است که هیچ هشداری از سوی آمریکا یا اسرائیل در مورد احتمال حمله در آینده نزدیک دریافت نکرده است. اما در مقابل برخی کارشناسان ادعا می کنند کانادا احتمالا اطلاعات جاسوسی در مورد احتمال اقدام نظامی علیه ایران را دریافت کرده است.

البته در کنار این موارد به عوامل دیگری مانند زندانیان ایرانی – کانادایی در ایران و برخی نکته های مربوط به حقوق بشر و پرونده هایی مانند خاوری متهم به اختلاس مالی که در کانادا به سر می برد نیز اشاره می شود اما در مجموع هنوز دلیل قطعی و روشنی برای قطع روابط اتاوا با تهران اعلام نشده است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی /10