سایه اختلافات و صف بندی‌ها بر نشست سازمان کنفرانس اسلامی
خبر برگزاری نشست فوق العاده سازمان کنفرانس اسلامی در روز شنبه برای بررسی فاجعه غزه در حالی منتشر شده است که صف بندی های رایج درباره مسئله فلسطین، بارزتر شده و در نتیجه اختلافات کشورهای مسلمان بر اشتراکات آنها سایه انداخته است.
مطابق اعلام یک مقام مسئول در سازمان کنفرانس اسلامی که خواسته نامش نشود، نشست روز شنبه در سطح وزیران و در شهر جده برگزار خواهد شد.
بر اساس اطلاعات مندرج در این خبر، از تمام اعضای سازمان کنفرانس اسلامی برای شرکت در این نشست که به بررسی تحولات نوارغزه در سایه تجاوزات اسرائیل خواهد پرداخت، دعوت شده است. سازمان کنفرانس اسلامی همچنین امروز - چهارشنبه - یک نشست مقدماتی را در سطح نمایندگان دائمی این سازمان در جده برگزار خواهد کرد.
رژیم صهیونیستی از روز شنبه تاکنون نوارغزه را زیر حمله های هوایی قرار داده است که تاکنون بیش از 360 فلسطینی کشته و بیش از 1600 نفر زخمی شده اند. اسرائیلی ها این تهاجمات را پاسخی به حمله راکت ها و موشک های حماس عنوان کرده اند.
در حالی که افکار عمومی مسلمانان به علت فشار وارده بر مردم غزه و عدم کمک رسانی صحیح و به موقع به غیرنظامیان دست به اعتراض زده اند و خواستار دخالت نهادهای بین المللی شده اند، سران کشورهای عربی و سایر دولت های عضو سازمان کنفرانس اسلامی حساسیت ویژه ای در قبال این رخداد فاجعه‌آمیز از خود نشان نداده اند.
درواقع نحوه موضع گیری در این باره با توجه به اختلافات داخلی فلسطین و وجود دیدگاه ها و عملکردهای متفاوت آنان چنان حساسیت برانگیز است که می تواند بر طرح صلح و اجماع کشورهای عربی بر سر آن و نیز مخالفت با هر گونه تحرک خشونت آمیز در فلسطین و لبنان خدشه وارد سازد.
در میان مرزبندی های روشن پس از وقوع این حادثه، دو کشور مصر و ایران وارد مرحله ای تازه از جدال لفظی و انتقاد از یکدیگر شده اند. خاستگاه اختلافات دیرپای این دو کشور نیز بیش از هر چیز منبعث از مقوله فلسطین و موضع گیری در قبال سرزمین های اشغالی بوده است. ایران این روزها مصر را عامل تضعیف موقعیت مسلمانان و بی توجه به سرنوشت مردم فلسطین می داند و مصر نیز در همین حال ایران را متهم می کند که به حماس مشورت فکری می دهد و در افزایش دامنه آتش در منطقه دخالت دارد. این در حالی است که ایران همواره از حاکمیت مردم در فلسطین و گفتگوی طرف های مختلف حمایت کرده است.
از سوی دیگر دولت آمریکا هم بعد از بیانیه ای که کاندولیزا رایس منتشر کرد، رسما موضع اسرائیلی خود را اعلام داشت و حماس را به نقض آتش بس متهم کرد و ادامه جنگ را تا زمین گذاشتن اسلحه از سوی حماس مورد تایید قرار داد. آمریکا حماس را در این فاجعه مسئول اصلی قلمداد می کند.
در این حال جمهوری اسلامی ایران بارها خواستار باز شدن گذرگاه های ورودی برای ارسال کمک به منطقه شد و تلاش کرد با استفاده از اشتراکات دینی و منافع منطقه ای به رایزنی با سران عرب پرداخته و از فشار رژیم صهیونیستی بکاهد.
سرانجام حسنی مبارک رئیس جمهور مصر بعد از وخامت اوضاع و تشدید جنایات در غزه، با ارسال کمک های مردمی به این ناحیه و بازگشایی رفح موافقت کرد اما در سخنانی کنایه آمیز گفت: گذرگاه‌هاى غزه جز براى کمک‌هاى انسان‌دوستانه باز نخواهد شد و مصر تنها زمانى گذرگاه‌ها را به طور کامل باز خواهد کرد که نيروهاى وابسته به تشکيلات خودگردان فلسطين و ناظران اروپايى کنترل مراکز مرزى را بر عهده بگيرند.
ساعاتی پس از این اظهارات مبارک، یک مقام امنیتی مصری خبر داد که گذرگاه رفح بازگشایی شده و آمبولانس‌های حامل زخمی های فلسطینی قرار است وارد مصر شوند.
مبارک همچنین تاکید کرده بود که مصر با پيوستن به طرح‌هاى اسراييل براى ايجاد شکاف بين کرانه باخترى و نوار غزه مخالف است و هرگز در اين تلاش‌ها شرکت نخواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد: اختلافات موجود بين جنبش‌هاى فتح و حماس موجب شده که اسراييل از اين وضعيت براى اجراى اهدافش استفاده کند.
پیش از این احمد ابوالغيظ وزير امور خارجه مصر نيز بعد از آغاز حملات ددمنشانه اسراييل به نوار غزه گفته بود: "حماس بايد پيامدهاى مخالفت با پذيرش آتش بس با اسراييل را بپذيرد".
کارشناسان معتقدند که درنگ کشورهاى عربى در برگزارى اجلاس فوق‌العاده سران عرب به ترديد‌ها در خصوص اتهام همدستى و توطئه‌چينى اين کشورها با دولت اسراييل افزوده است. درواقع اعمال فشار بر اسراييل آن اندازه فراگیر و کافی نیست که بتواند اراده ای را برای متوقف سازی حملات نظامى عليه نوار غزه ایجاد کند.
این مسائل حتی موجب شده است تا برخی رسانه ها ناديده گرفته شدن کشتارهاى غزه از سوى عمان در مراسم افتتاحيه نشست سران عضو شوراى همکارى خليج فارس را دلیلی بر همدستى علنى اين کشورها با حملات اسراييل بدانند.
بيانيه شوراى امنيت نیز که مورد انتقاد برخی کشورها قرار گرفت تنها از حماس و اسراييل خواست حملات نظامى را متوقف کنند و درواقع ميان تجاوزگر و طرفی که بر اساس ماده 51 منشور سازمان ملل حق دفاع از خود را دارد تفاوتى قائل نشد.
با این وجود، اغلب نهادهای بین المللی با وقوف به عمق فاجعه انسانی که این روزها مردم فلسطین را دربر گرفته است، تلاش هایی برای برقراری آتش بس و پایان مناقشات از خود نشان می دهند. در این میان موج حمایت های مردمی از ساکنان غیرنظامی غزه ادامه دارد. سازمان عفو بين‌الملل نیز در گزارشى با اشاره به کشته شدن غير نظاميان در حملات رژيم صهيونيستى، اين حملات را از سوى اشغالگران اسراييلى غير قانونى و موجب افزايش خشونت در منطقه دانسته است.
در اين گزارش آمده است: خشونت‌ها در غزه در حالى افزايش يافته که ساکنان اين منطقه به دليل محاصره اسراييل و ممانعت از ورود مواد غذايى و پزشکى با بحران انسانى روبرو بوده‌اند.
سازمان عفو بين‌الملل همچنين از حماس و ديگر گروه‌هاى فلسطينى خواست که به حملات موشکى‌شان به سرزمين‌هاى اشغالى پايان دهند. البته حماس شب گذشته (30 دسامبر) از تشدید حملات سخن گفت و جبهه مقابل را به حملاتی سخت و تلافی جویانه تهدید کرد.
به نظر می رسد مرزبندی گروه های فلسطینی با یکدیگر، دیدگاه اعراب درباره این گروه ها و صف بندی های بیرونی در حمایت یا عدم حمایت از آنان، موجب شده است تا علاوه بر داخل فلسطین، در میان کشورهای اسلامی نیز شکاف های عمیقی در این باره به چشم بیاید. این شکاف ها هر چه عمیق تر می شوند فلسطین در تنگنای بیشتری قرار می گیرد و آتش های حماس و رژیم صهیونیستی شدت بیشتری می گیرد.
با این شرایط می توان گفت نیاز جدی تری به همگرایی و تقویت نقاط مشترک برای رسیدن به صلح در میان کشورهای منطقه و عضو سازمان کنفرانس اسلامی و همچنین مجامع بین المللی وجود دارد؛ که در حال حاضر شواهد جز تعمیق افتراقات تصویری دیگر پیش رویمان نمی گذارد و همین مسئله آینده ای مبهم را برای حماس و هوادارانش از یکسو و پیشرفت طرح صلح عربی و مذاکره با اسرائیل از سوی دیگر رقم می زند.
نظر شما :