اخوان المسلمین بار دیگر شانس خود را می‌آزماید
انتخابات تونس؛ زمینه هاى نخستین حضور النهضه!
محمدرضا عشوری مقدم، کارشناس مسائل عربی و شمال آفریقا
دیپلماسی ایرانی: رهبران حزب اسلامگرای النهضه سرانجام پس از گذشت هشت سال از انقلاب، به این نتیجه رسیدند که زمان برای به قدرت رسیدن اسلامگرایان فرا رسیده و از این رو برای نخستین بار با معرفی «عبدالفتاح مورو» به عنوان نامزد النهضه در انتخابات ریاست جمهوری موافقت کردند. النهضه که بر خلاف همتایان مصری‌‌‌اش تا کنون از پذیرش ریاست جمهورى پرهیز داشت، این بار با نظر مساعد اکثریت ۹۸ درصدی اعضاى مجلس شورای حزب آقای مورو، نائب رئیس حزب و رئیس پارلمان را براى این امتحان سخت برگزید. اما این تصمیم ناگهانی با چه انگیزه‌‌‌ای اتخاذ شد.
تا پیش از این، در میان رهبران النضهه درباره ورود مستقیم حزب به عرصه ریاست‌‌‌جمهوری دو رویکرد متفاوت وجود داشت:
- طیفی که با نظر به تجربه تلخ مصر، معتقد بود که فضای سیاسی تونس و شرایط حاکم بر تحولات منطقه‌ای و بین المللی هنوز حاضر به پذیرش یک جریان «اسلام سیاسی» در رأس حاکمیت نیست و بهتر آن است که النهضه همچنان از فردی دیگر در انتخابات اعلام حمایت کند.
- طیفی دیگر که معتقد است وزن سیاسی النضهه به عنوان یک فراکسیون بزرگ پارلمان و جریان پیروز در انتخابات اخیر شهرداری‌‌‌ها ظرفیتی برای این حزب ایجاد می‌‌‌کند تا بتواند به عنوان حزبى اسلامگرا نامزد ریاست جمهوری شود.
مواضع رهبران رده اول النهضه تا چندی قبل، حاکى از آن بود که بیشترشان حامى نظر نخست بودند با این حال، نشست مجلس شورای النهضه چند روز پس از درگذشت السبسی، رئیس جمهور، مسیر متفاوتی را برای این حزب رقم زد. اما چه عوامل و انگیزه‌‌‌‌هایی باعث شد تا النهضه این تصمیم مهم و سرنوشت‌‌ساز را در این مرحله خطیر و پرچالش اتخاذ کند؟
۱- درگذشت "الباجی السبسی" به عنوان اصلی‌‌‌ترین وزنه سیاسی جریان لیبرال و رقیب النهضه، معادلات سیاسی را در تونس دگرگون کرد. به عنوان یکی از تبعات فقدان رئیس جمهور، برگزاری زودتر از موعد انتخابات ریاست جمهوری موجب شد تا این انتخابات اینبار پیش از انتخابات پارلمانی برگزار شود. مسئله ای که اهمیت انتخابات ریاست جمهوری را دوچندان کرد چرا که نتایج آن میتواند بر انتخابات پارلمانی موثر باشد و وزن سیاسی و سبد آراء هر جریان را مشخص کند. این مسئله ایجاب می‌‌‌کرد تا النهضه این بار قضیه را جدی گرفته و با دست پُر وارد میدان رقابت شود.
۲- تا پیش از این، گمانه زنی‌‌‌‌های جدی برای حمایت از «یوسف الشاهد»، نخست وزیر از سوی النهضه برای انتخابات ریاست جمهوری مطرح بود که نهایتا مورد توافق النهضه قرار نگرفت. یوسف الشاهد به عنوان سیاستمداری که به دنبال برخی اختلافات از حزب حاکمِ «ندای تونس» و رئیس فقیدش، السبسی جدا شد امید بسیاری داشت تا با حمایت النهضه بتواند گوی سبقت را در این انتخابات ربوده و به کرسى ریاست تکیه بزند قضیه اى که حتى به نظر می‌‌‌رسید یک گزینه مقبول از سوی رهبران النهضه هم باشد با این حال اما رویکرد مستقلانه یوسف الشاهد و اصرارش برای حضور با تابلوی حزب جدیدش «تحیا تونس» النضهه را از این تصمیم منصرف کرد.ژ
۳- النضهه دریافت که اینبار صحنه انتخابات تفاوت قابل ملاحظه‌‌‌ای با گذشته دارد. این بار، جریان رقیب نه تنها «شخصیتی محوری» همچون السبسی را ندارد بلکه با تشتت و تعداد بسیار زیادی از نامزدها مواجه است که این میتواند یک برگ برنده برای النضهه باشد. هرچند عبدالکریم الزبیدی (وزیر دفاع) به عنوان گزینه رسمی "ندای تونس" معرف شد اما چهره‌‌‌هایی همچون یوسف الشاهد و محسن مرزوق (نخست وزیرن اسبق) و سعید العایدی و نبیل القروی تاجر بزرگ تونسی را باید به نوعی نمایندگان جریان سنتی و سکولار تونس به شمار آورد. این تعدد نامزدها آنقدر مهم است که بسیاری نه این جریان، بلکه «المنصف المرزوقی» را که به عنوان «نامزد بهار عربی» شناخته شده، رقیب جدی عبدالفتاح مورو بدانند.
۴- بُعد دیگری که مغفول مانده، وضعیت داخلی النهضه و رویکرد راشد الغنوشی در قبال بحرانی است که نزدیک بود دامن‌‌گیر این جنبش شود. پیش از انتخاب عبدالفتاح مورو، در محافل النضهه انتقاداتی به آقای غنوشی درباره چگونگی تقسیم کار سران این حزب در دو انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی و معرفی فهرست‌‌ها و سرلیست‌‌‌ها مطرح بود. گمانه‌‌زنی‌‌‌‌ها حتی درباره اقدام غنوشی برای معرفی خود به عنوان نامزد ریاست جمهوری هم بالا گرفته بود. این اختلافات می‌‌‌توانست وضعیت النهضه را نیز در آستانه این دو انتخابات همانند جریان رقیب متزلزل کند اما بسیارى معتقدند تصمیم مهم راشد الغنوشی در معرفی «مورو» برای ریاست جمهورى، بار دیگر توانست یکپارچگی را به صفوف این جنبش بازگرداند.
نظر شما :