ایران و اروپا به خاطر برجام متحد شوند

دیپلماسی ایرانی: ظریف پس از گفتگو با همتای فرانسوی خود ، پنج مارس توئیت کرد: «اتحادیه اروپا باید آمریکا را وادار کند تا در برجام باقی بماند به جای اینکه سعی در خشنودی آمریکا داشته باشد. اتحادیه اروپا و آمریکا باید به جای اینکه موشک های ایران را مورد سؤال قرار دهند، ارسال سلاح به منطقه ما را متوقف کنند. ایران همواره آماده است تا برای صلح در منطقه تلاش کند.»

ناراحتی ظریف قابل فهم است. به نظر او فرانسه، انگلیس و آلمان (ای. تری) مأموریت احمقانه ای را آغاز کرده اند. هیچ دلیلی وجود ندارد که تصور شود پیشنهاد اعمال تحریم های اتحادیه اروپا علیه ایران که شامل برنامه موشکی ایران و حمایت از دولت سوریه شود، بتواند رئیس جمهور دونالد ترامپ را راضی کند، مخصوصاً که جنگ طلبانی مانند پومپئو و بولتون او را احاطه کرده اند.

به نظر ظریف «ای تری» در حال خیانت به روح برجام است. «ای تری» در نظر دارد ایران را که به طور کامل به مفاد برجام متعهد بوده با اعمال تحریم هایی به منظور جلب نظر ایالات متحده که ناقض برجام است، مجازات کند.

آنچه مشخص نیست این است که آیا ظریف تحریم های «ای تری» را با اطمینان دادن به اروپایی ها برای باقی ماندن در برجام تا هر زمانی که اروپا، چین و روسیه در این توافق باشند، می تواند کاهش دهد. پیام ایران درباره این سؤال مبهم بوده است. هفدهم فوریه حسن روحانی تأکید کرد که «کشورش تا آخرین نفس به برجام وفادار خواهد ماند». پس از آن عباس عراقچی به یک مصاحبه کننده بی.بی.سی گفت: «ما متقاعد نشده ایم که این توافق می تواند بدون آمریکا ادامه یابد. دیگر اعضای برجام باید ایران را متقاعد کنند که برجام بدون آمریکا نیز می تواند ادامه یابد. اگر ایالات متحده از توافق خارج شود، ایران نیز خارج خواهد شد چون دیگر توافقی وجود ندارد.»

برای ظریف و رئیس جمهور روحانی بسیار تلخ است- و همچنین موجب اختلافات سیاسی داخلی - که ایران به اندازه کافی از منافع اقتصادی مورد انتظار که در برجام گنجانده شده بود بهره مند نشده است؛ اما برجام توافقی بیشتر از تحریم، تجارت و سرمایه گذاری است.

برجام ایران را قادر می سازد تا به غرب و همتایان غیر غربی اطمینان دهد که اهداف برنامه ی هسته ای اش صلح آمیز و قانونی است. برجام، وضعیت ایران را به عنوان یک عضو آژانس بین المللی انرژی هسته ای، یک عضو پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای و یک عضو سازمان ملل متحد عادی می کند و به ایران کمک می کند تا از حمایت ژئوپلیتیک روسیه و چین برخوردار شود.

علاوه بر این، حتی در زمینه تجارت و سرمایه گذاری، ایران در حال حاضر با وجود رفتارهای غیرقانونی آمریکا در وضعیت بهتری نسبت به قبل از برجام است. صادرات نفت ایران به سطح قبل از تحریم رسیده است و شرکای بزرگی مانند چین، کره ی جنوبی و ژاپن دوباره در دسترس هستند. پژو، رنو و توتال شرکت های اروپایی هستند که فعالیت های خود در ایران را از سر گرفته اند و اعلام سرمایه گذاری های میلیاردی کرده اند. اقتصاد ایران در سال های 2016-2017 رشد 6.5 درصدی داشته و پیش بینی می شود که در سال های 2017-2018 رشد 4.2% داشته باشد. علاوه بر آن، هنوز راه هایی برای مبارزه با تلاش های آمریکا برای جلوگیری از سرمایه گذاری اروپا و همچنین خرید از اروپا وجود دارد.

همچنین، مخالفت با رئیس جمهور ترامپ، ضعیف و خسته کردن کشورهایی مانند اسرائیل و عربستان سعودی که نابودی برجام آنها را راضی می کند، می تواند خوشایند باشد.

به طور خلاصه، واضح است که ایران منافع مشترکی با اروپا در حفظ برجام، با ایالات متحده و یا بدون آن، و در به حداقل رساندن عواقب ناشی از خروج ایالات متحده دارد؛ بنابراین، ایران باید برای اروپا شفاف سازی کند و اموری که ایران باید تحریم شود تا از فروپاشی برجام جلوگیری شود را رد کرده و قدرت بیشتری به آنهایی در اتحادیه اروپا بدهد که پیشنهاد «ای تری» را عقلانی نمی دانند.

بهترین نتیجه ی این امر، فهماندن این مطلب به ترامپ است که برجام به عنوان یک توافقنامه عدم گسترش تسلیحات هسته ای مناسب است و به همین دلیل منافع ایالات متحده را تامین می کند. ضروری است که اروپا و ایران عامل مشترک برای حفظ برجام باشند و از دشمنی با یکدیگر و گفتگوهای عمیق در مورد مسائلی مانند گسترش موشک های منطقه خودداری کنند.

منبع : لوبلاگ / ترجمه دیپلماسی ایرانی / 33

انتشار اولیه: شنبه 18 فروردین 1397 / انتشار مجدد: شنبه 1 اردیبهشت 1397