رمزگشایی از سخنان وندی شرمن

یک کارشناس مسائل بین الملل درباره سخنان اخیر معاون وزیر خارجه آمریکا مبنی بر اینکه مسئولیت عدم توافق متوجه ایران است گفت: اگر آمریکا هم نتواند تا موعد مقرر تضمینی درباره لغو تحریم ها پس از توافق جامع ارایه کند مسوول عدم توافق محسوب می شود.

علی خرم، ستاد دانشگاه و مشاور وزیر خارجه با بیان این مطلب در گفتگو با فرارو گفت: اگر چه خانم وندی شرمن در ظاهر تلاش دارد به نوعی در سخنان خود با بیان اینکه مسئولیت عدم توافق متوجه ایران است راه را برای فرار در آینده باز بگذارد اما واقعیت این است که آمریکایی ها به هیچ وجه از شکست در مذاکرات استقبال نمی کنند و خیلی سخت و جدی به دنبال توافق با ایران در موعد مقرر هستند.

وی با بیان اینکه پس از هشت دور مذاکره در سطح معاونان و وزرای خارجه چندین دور مذاکره در سطح کارشناسان ایران و گروه 1+5 کاملا می دانند چه خواسته ای از یکدیگر دارند گفت: بر اساس درک متقابلی که ایجاد شده است دو طرف سعی دارند تا راه حل هایی باقی مانده را پیش از پایان موعد مقرر روی میز بگذارند تا یکی از آنها مبنای توافق جامع و نهایی شود.

خرم ادامه داد: در همین رابطه هم تاکنون طرح های متعددی مطرح شده است از جمله طرح ارسال اورانیم های غنی شده سه و نیم درصد ایران به روسیه به منظور تبدیل آنها به میله های سوخت. با این حال تاکنون هیچ یک از این طرح ها نتوانسته است گره مذاکرات را باز کند.

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: با این وجود آمریکایی ها همچنان فعالانه و خلاقانه به ارایه طرح های مختلف می پردازند تا تحت هر شرایطی در موعد مقرر این مذاکرات به نتیجه برسند.

وی با تاکید بر اینکه دولت اوباما برای رسیدن به توافق با ایران تحت فشار است، گفت: کاخ سفید انتظار دارد تا پیش از برگزاری انتخابات میان دوره ای کنگره بتواند با رسیدن به توافق جامع و نهایی با ایران دستاورد قابل توجه ای را کسب کند تا به واسطه آن دموکرات ها بتوانند شانس خود در برابر رقیب خود یعنی جمهوری خواهان را افزایش دهند.

خرم ادامه داد: بنابراین دستیابی به یک برگ برنده تعیین کننده در انتخابات میان دوره ای کنگره به دولت اوباما این انگیزه را داده است تا جدی تر از همیشه به جای کارشکنی و طرح مواضع حداکثری، با ارایه طرح های متنوع زمینه دستیابی به توافق با ایران را فراهم کند.

این استاد دانشکاه افزود: با این حال این طرح ها به خصوص در زمینه ظرفیت غنی سازی ایران زمانی می تواند کارساز باشد که دولت اوباما بتواند افسار کامل تحریم های اعمال شده علیه ایران را در اختیار بگیرد.

وی تصریح کرد: اگر دولت اوباما بتواند در مورد رفع تحریم ها به تنهایی و بدون نیاز به اجازه کنگره تصمیم گیری کند و اقدام به ارایه تضمیمی قابل قبول کند راه برای رسیدن به توافق تا حدود زیادی هموار خواهد شد.

خرم با بیان اینکه برای ایران دریافت تضمین های متناسب درباره رفع تحریم ها بسیاری مهم است، گفت: برای جمهوری اسلامی ایران گفتگو درباره ظرفیت غنی سازی که این نیز یکی از موانع دستیابی به توافق جامع محسوب می شود امکان پذیر است به شرط آنکه آمریکایی ها تکلیف خود درباره آینده تحریم ها را مشخص کنند.

وی درباره اینکه چرا برای ایران تصمیم گیری درباره ظرفیت غنی سازی آسان تر است گفت: به هر حال هر نوع محدودیتی حول محور برنامه هسته ای ایران در چارچوب توافق جامع و نهایی تا ابد نخواهد بود.

این کارشناس مسائل بین الملل افزود: توافق جامع و نهایی میان ایران و گروه 1+5 بر اساس یک جدول زمانی مشخص به منظور رفع ابهام نسبت به ماهیت برنامه هسته ای ایران و همچنین در راستای شفاف سازی انجام می گیرد از این رو پس از طی بازه زمانی مشخص ایران هم می تواند همانند بسیاری از کشورهایی از جمله ژاپن، برزیل و... که مرحله اعتماد سازی را طی کردند برنامه غنی سازی خود را همانند یک کشور عادی دنبال کند.

وی درباره سخنان وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا در نشستی که در مرکز مطالعات راهبردی و بین الملل در واشنگتن برگزار شد و طرح این ادعا که مسئولیت عدم توافق متوجه ایران است،گفت: این سخنان از دو جنبه قابل تحلیل است نخست آنکه این سخن یک نوع لفاظی دیپلماتیک است و شرمن با این سخن سعی کرده است راه را برای فرار در آینده باز بگذارد.

خرم افزود: اما از جنبه دیگر او با این سخن اینگونه القا کند که در باب ظرفیت غنی سازی ایران، آمریکا انعطاف زیادی از خود نشان داده است و اکنون زمان تصمیم گیری از طرف ایران است.

وی ادامه داد: این در حالی است که از آن طرف ایران هم می تواند این ادعا را بکند که از باب پذیرش محدودیت های حول محور برنامه هسته ای خود بیشترین انعطاف را نشان داده است و اکنون زمان تصمیم گیری آمریکایی ها درباره تحریم ها علیه ایران است و اگر نتواند تا موعد مقرر به ارایه تضمین درباره لغو تحریم ها بپردازد مسوول عدم توافق محسوب می شود.

این استاد دانشگاه درباره اینکه مشخص است که کنگره آمریکا به طور جدی موافق لغو تحریم ها پس از دستیابی به توافق جامع نیست، گفت: طرف ایران در مذاکرات هسته ای نه کنگره بلکه دولت آمریکا است. دولت آمریکا اگر توان ارایه تضمین درباره لغو تحریم ها علیه ایران را نداشته است نمی بایست با ایران وارد مذاکرات می شد.

وی افزود: کاخ سفید روزی که وارد مذاکره هسته ای با ایران شد باید این موضوع را در نظر می گرفت که توان همراه کردن ارگان های مختلف آمریکا به منظور توافق با ایران را دارد یا خیر.

خرم ادامه داد: ایران برای رسیدن به توافق با آمریکایی ها حاضر شده است محدودیت هایی برای برنامه هسته ای اش بپذیرد اما در ازای آن انتظار دارد که طرف مقابل هم گام های هم اندازه ای بردارد که این گام هم اندازه رفع تحریم ها است و از نظر حقوق بین الملل هم دولت آمریکا مسوول اعمال تحریم ها علیه ایران است ونه کنگره.

وی در خاتمه گفت: رییس جمهوری آمریکا به عنوان فرمانده کل قوا مسوول تمامی تصمیم گیری ها در آمریکا است از این رو نمی توان پذیرفت که او درباره تحریم های اعمال شده علیه ایران تصمیم گیرنده نیست و به نظر می رسد که این ادعا یک فریبی بیش نباشد.