گزارش بحران بین الملل درباره مذاکرات هسته ای

گروه بحران بین الملل در مقاله ای به بررسی مذاکرات هسته ای ایران و گروه پنج به علاوه یک پرداخت.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، در این مقاله آمده است:مذاکرات اتمی بین ایران و گروه پنج به علاوه یک در حالی در بیستم ژوئیه دو هزار و چهارده در حالی تمدید شد که کسی انتظار آن را نداشت.طرفین مذاکرات پیشرفت کافی در مذاکرات داشتند که تمدید آن را تایید کنند زیرا طرح اقدام مشترک که در نوامبر دو هزار و سیزده امضاء شده بود در ژانویه عملی شد اما پیچیدگی فنی و سیاسی را ایجاد کرد و از اصول اساسی به دور شد.این موضوع سبب شد که طرفین از شش ماه مذاکره درس هایی را بگیرند و باید رویکرد خود را برای چهار ماه دیگر تغییر دهند زیرا نه تنها فرصت موجود را برای رسیدن به راه حلی جامع تا ضرب الاجل جدید بیست و چهارم نوامبر  بلکه برای آینده از دست خواهند داد.

این گروه در ادامه مدعی شد: دو طرف و به ویژه ایران لازم است تا حد قابل توجهی  درباره برنامه غنی سازی خود عقب نشینی کنند.تهران باید برنامه های خود برای غنی سازی در حد صنعتی را متوقف کند و محدودیت هایی را بر شمار سانتریفیوژ های خود در برابر نرمش گروه پنج به علاوه یک در برابر ظرفیت غنی سازی برای تحقیق و توسعه ،اعمال کند.

گروه بحران بین الملل در ماه مه برنامه ای چهل ماده ای و فراگیر برای سازش در سه مرحله برای مدت چهارده تا نوزده سال بر اساس معاهده ای اتمی پیشنهاد داد.این معاهده چهار هدف داشت.ایجاد مانعی بین توانایی های اتمی نظامی و بومی ایران از راه اعمال محدودیت.تضمین اجرا و پیشگیری با ایجاد اهداف و سازو کارهای نظارتی، اختیاری و فراهم آوردن پاسخ های لازم در صورت نقض قوانین از طرف هر جناح و تشویق آنها به وفاداری به توافقنامه از راه ایجاد انگیزه مثبت .

این برنامه می تواند پایه های محکمی برای پیشرفت ایجاد کند  اما از زمانی که ایجاد شد طرفین درس هایی را که می توانست دورنمای مذاکرات را تغییر دهد فراموش کردند.در نتیجه  این طرح چهل ماده ای هم اکنون به تنظیمی جزئی نیازمند است.همانند غنی سازی اورانیوم که به موضوعی پیچیده در این مذاکرات بدل شده است.

در ادامه این گزارش آمده است: در حالیکه جنگ قدرت نمی تواند از راه چارچوب  مذاکرات اتمی حل شود یک سازش عاقلانه و کارا هنوز امکان پذیر است.این سازش نه می تواند از راه اختلاف و مشاجره بر سر خواست ها حل و فصل شود و نه می تواند از راه تقسیم اختلافات موجود به دست آید.به جای آن دو طرف باید نگرانی های سیاسی خود ،خواستها و منافع مشروعشان را کاهش دهند تا زمینه فنی مشترکی پیدا کنند.برای ایران این به معنای برنامه غنی سازی مشخص و معلوم است که پیشرفت علمی آن ادامه پیدا کند و میزان تحریم ها به طور محسوسی کاهش پیدا کند.

از طرف دیگر برای گروه پنج به علاوه یک این به معنای ایجاد مانعی بین توانایی های اتمی و نظامی ایران است.ایجاد مکانیسم نظارتی و زمان کافی  که بتوان به طبیعت صلح آمیز برنامه اتمی  این کشور پی برد.اگر آنها  موضوع  غنی سازی را حل و فصل کنند دیگر بخش های این معما شانس بهتری برای کامل شدن خواهد داشت و برای رسیدن به این هدف:اول:برای رسیدن به این هدف ایران باید با محدودیت های کمیتی بیشتری درباره شمار سانتریفیوژ های خود موافقت کند.

دوم اینکه ایران باید در برابر تضمین های روسیه و گروه پنج به علاوه یک برای همکاری اتمی بومی متعهد شود که از سوخت تامین شده از طرف روسیه  برای نیروگاه خود استفاده کند.

سوم اینکه تلاش کنند که معیارهایی هدفمند برای فعالیت های نظارتی آژانس بین المللی انرژی اتمی تعریف کنند که مدت توافق نهایی را برای چند مرحله تعیین کنند.

در پایان این گزارش آمده است: تمرکز بر روی منافع اصلی غیرقابل کاهش تا مواضع حداکثری  می تواند نشان دهنده یک سازش و می تواند کلیدی برای باز کردن قفل مذاکرات باشد.