ورود گریزناپذیر حزب الله به بحران‌های امنیتی خاورمیانه

دیپلماسی ایرانی: لبنان در ابتدای سال جاری ]میلادی[ با تضمین های منطقه ای و بین المللی که باعث سرد شدن اوضاع ملتهب داخلی شد، وارد آرامش داخلی ای شد که در پی آن تشکیل دولت جدیدی که طرف های مورد نزاع را کنار هم بنشاند و تضادها را جمع کند، رقم خورد. زمینه های این توافق را کوتاه آمدن گروه های لبنانی از خواسته خود برای عقب نشینی حزب الله از سوریه و علاوه بر آن سپردن پرونده های امنیتی در سطح کلان به حزب الله برای تامین امنیت کشور و طراحی طرح های امنیتی کلان برای نهادهای کشور به وجود آورد. گفته می شود بدون این که مشکلی در اختلاف های طرفین مورد منازعه بر سر سلاح حزب الله به وجود آید کشور به سمتی رفت که دستورالعمل های خارجی را عمل کند با این تصور که این دستورالعمل ها بیش از جریان های سیاسی داخلی لبنان منافع کشور را تامین می کنند و کشور را می تواند از بحران های متعددی که پیرامونش را فرا گرفته است، دور کند. شاید به وجود آمدن همین آرامش بود که باعث شد لبنانی ها اختلافات خود را به کناری بگذارند و امیدوار شوند که مرحله آرامش بالاتری پیش رو است که می تواند دروازه ها را به توافقی کلان تر بگشاید و همان طور که ولید جنبلاط، رئیس حزب سوسیالیست پیشروی لبنان می گوید، به معادله ای هوشمندانه تر و واقعی تر رهنمون کند که لبنان را از انفجارهای سیاسی دور سازد و از این مرحله خطرناک به سلامت عبور کند.

عملا این وضعیت واقعی لبنان است. این وضعیت زمانی به وجود آمد که حکومت بشار اسد در سوریه از سقوط نجات یافت و با تکمیل طرح تسلیم سلاح های شیمیایی اش به نمایندگان سازمان ملل به سمتی می رود که تا اطلاع ثانوی پرونده تلاش برای سرنگونی اش بسته شود.

اما آن چه به دست آمده را از دو زاویه می توان بررسی کرد که به موجب آنها می توان گفت که مخاطرات همچنان به قوت خود باقی هستند. اول، اگر نگاه ها به سوریه دوخته شده بود تا ببینند که آتفشان ناآرامی ها در آن چه وقت فروکش می کند، اکنون آتشفشانی دیگر با خطراتی به مراتب بیشتر فوران کرده است. عراق منفجر شده و همچنان گداخته های آتشفشان آن به همه جا پرتاب می شود. روشن است که ناتوانی نوری مالکی که حمایت ایران را پشت سر خود دارد در استیلای کامل بر عراق سبب شده تا یک چهارم این کشور از کنترل دولت مرکزی خارج شود و از موصل تا دروازه های بغداد تحت کنترل دولت مرکزی نباشد. دلایل بسیاری در پس این حادثه وجود دارند که البته مهمترین آن وجود بحران حکومت و حاکمیت در بغداد است که سبب شده به اسم گسترش اسلام جنگ سنی – شیعه به مرز انفجار برسد.

البته انتظار نمی رفت عراق به این شکل به مرز انفجار برسد. این شکل خونین عراق که می تواند شامل کشورهای دیگر منطقه از جمله ایران هم بشود شیعه و سنی هر دو را هدف قرار داده است و می تواند سرنوشت و وجود هر دوی آنها را به طور مستقیم هدف قرار دهد.

دوم، در لبنان انتظار می رود آرامش تا پایان سال پابرجا بماند، مگر این که بخواهند حزب الله را تحریک کنند که مجبور به واکنش در برابر تحرکات خصمانه بشود. همانند کاری که در شهر مرزی الطفیل کردند که به رغم توافقاتی که نهاد المنشوق، وزیر کشور امضا کرده بود این شهر را سرنگون کردند و این مساله سبب شد تا سران حزب الله تغییری در محاسبات خود به وجود آورند. یا اتفاقی که در شهر عرسال رخ داده است، همگی اذعان دارند که ارتش از کنترل اوضاع در منطقه ناتوان است و لاجرم این حزب الله است که باید برای کنترل اوضاع وارد عمل شود.

آتشفشان عراق به آتشفشان سوریه متصل است، مرزهای به ارث رسیده از معاهده سایکس – پیکو به سمت فروپاشی می روند، لبنان نمی تواند از مامن لهیب این دو آتشفشان در امان بماند، به ویژه که حزب الله وظیفه دارد در سایه ناتوانی نهادهای امنیتی و ارتش لبنان وظیفه امنیتی – نظامی کشور را در سوریه و شاید در آینده در عراق بر عهده بگیرد. هزینه های این ورود برای حزب الله سنگین است اما هزینه های عدم ورودش قطعا سنگین تر خواهد بود.

منبع: النهار/تحریریه دیپلماسی ایرانی/11