عبور احمدی نژاد و مشایی از خط قرمزها

دیپلماسی ایرانی: اسفندیار رحیم مشایی به روایت رویترز شاگرد محمود احمدی نژاد است که در صورت تایید صلاحیت از سوی شورای نگهبان برای ورود به انتخابات ریاست جمهوری 24 خرداد، می تواند چالشی جدی ایجاد کند.

به گزارش این خبرگزاری انگلیسی، مشایی عصر روز شنبه به سال ها گمانه زنی در مورد اعلام کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری پایان داد و در آخرین دقایق در ساختمان وزارت کشور، نام نویسی کرد. اما اعلام کاندیداتوری وی ریسک افزایش شکاف ها در سیاست داخلی ایران را به همراه دارد. چرا که در سال 88 نیز مخالفت های جدی برای معرفی وی به عنوان معاون اول رئیس جمهور وجود داشت.

یاسمین عالم، کارشناسان سیستم انتخاباتی ایران درآمریکا می گوید: بر خلاف نسل اول نخبگان انقلابی، احمدی نژاد و تیم اش از برخی خط قرمز ها عبور کرده اند. به همین دلیل تایید صلاحیت مشایی و ورود او به انتخابات می تواند برخی اصول را تضعیف کند. از سوی دیگر احمدی نژاد و تیم اش کاسه صبر مخالفان را با شعار زنده باد بهار در بوته آزمون قرار داده اند. شعاری که برخی آن را کد تغییر سیاسی توصیف می کنند.

اما مشایی نیز مانند تمامی کاندیداها باید از مرحله شورای نگهبان عبور کند. محمد شبانی مانند بسیاری دیگر از تحلیلگران بر این باور است در صورتی که مشایی رد صلاحیت شود، احمدی نژاد اقداماتی انجام می دهد که در نهایت می تواند به برخی بی ثباتی ها منجر شود. اما فارغ از تایید یا رد صلاحیت وی، کاندیداتوری مشایی به نوبه خود یک چالش است. یک دیپلمات غربی در این زمینه اظهار داشت: در این مرحله به نظر نمی رسد مشایی 52 ساله پیروز انتخابات باشد و گمان من بر این است که وی از شرکت در انتخابات باز می ماند.

مشایی که در بطن سیاست های پیچیده ایران رشد یافته، در سال های 1980 به وزارت اطلاعات ملحق شد و زمانی که با احمدی نژاد ملاقات کرد در کردستان حضور داشت.او با قرار گرفتن احمدی نژاد در سمت رئیس جمهور ایران به عنوان یک چهره مطرح شد. 3 سال پس از انتخابات 84 نیز دختر مشایی با پسر احمدی نژاد ازدواج کرد. در همان سال مشایی در جریان یک سخنرانی اعلام کرد ایران دوست مردم آمریکا و اسرائیل است و به این ترتیب انتقاد تند جامعه روحانیون و سیاستمداران را برانگیخت.

اما شاید بزرگترین گناه مشایی از دید محافظه کاران ورود وی به بحث های مذهبی باشد که از دیرباز در حیطه اختیارات روحانیون شیعه قرار داشته است.خبرگزاری مهر در سال 2010 به نقل از وی گزارش داد اسلام بدون ایران بازنده می شود و کشورها از ایران می هراسند چرا که اسلام اینجاست. از نظر شبانی، اظهاراتی از این دست از سوی مشایی می تواند حاکی از تلاش وی برای تغییر گرایش هویتی ایران باشد.

همچنین روحانیون مشایی و احمدی نژاد را به اظهار نظرهای اشتباه و فتنه جویانه در مورد امام زمان متهم می کنند. اما باوجود تمامی این فشارها احمدی نژاد همچنان در کنار مشایی ایستاده است. حمایت احمدی نژاد از مشایی بر کسی پوشیده نیست اما در عین حال نوع روابط این دو با یکدیگر نیز تا حدودی یک معما است.

احمدی نژاد و مشایی در 8 سال گذشته دکترین ملی گرایی را دنبال کرده اند که به عقیده برخی تحلیلگران توجه جوانان و برخی گروه های دیگر را جلب کرده است. یکی از بخش های این دکترین جدید قرض دادن منشور کوروش از سوی موزه بریتانیا به ایران بود. منشوری متعلق به 2 هزار و 600 سال پیش که در آن نخستین طرح حقوق بشر تدوین شده است. مدیر موزه بریتانیا در گفت و گو با سی ان ان در این زمینه اظهار داشت: این یکی از چیزهایی بود که آنها می خواستند قرض بگیرند.در همین حال مشایی سخنرانی در مورد کورش را آغاز کرد و باز هم به نگرانی های روحانیون افزود.

اکنون این چهره، برای انتخابات ریاست جمهوری ایران نام نویسی کرده است و تایید صلاحیت وی از دید بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران یک احتمال  اندک است. تایید صلاحیت وی به معنی رقابت با علی اکبر هاشمی رفسنجانی است که به نظر می رسد شانس بالایی برای عبور از مرحله شورای نگهبان دارد. اما عدم تایید صلاحیت مشایی نیز می تواند واکنش غیر قابل پیش بینی احمدی نژاد را به همراه داشته باشد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10