انتخابات سراسری اسپانیا و افق های پیش رو

همان طور که می دانید آقای زاپاته رو به علت بحران اقتصادی و مسائل حادی که در اسپانیا پیش آمده است مجبور شده به انتخابات سراسری تن در دهد و این انتخابات قرار است در 20 نوامبر مصادف با 29 آبان برگزار شود. حزب سوسیالیست به احتمال زیاد نخواهد توانست در این انتخابات پیروز شود و رقیب آن یعنی حزب مردمی با اقبال بیشتری مواجه خواهد شد.

این انتخابات در حالی در اسپانیا برگزار خواهد شد که این کشور با انفجار قیمت املاک و مستغلات، 21 درصد جمعیت بی کار و رشد اقتصادی کم و افزایش هزینه ها و هم چنین دریافت وام های خارجی این کشور را با مشکلات بسیاری مواجه کرده است.

در این میان یکی از مسائلی که همواره هم به دولت سوسیالیست و هم به دولت محافظه کار مردمی فشار می آورد، همین گروه چریکی اتا است. این گروه برای جدایی باسک به صورت مسلحانه تلاش می کنند و از اواخر دهه شصت میلادی تا کنون با بمب گذاری و تیر اندازی های چریکی مسئول کشته شدن 829 نفر از مردم و مقامات اسپانیا بوده اند. تعدادی از رهبران و اعضای این گروه در سال های اخیر بازداشت شده اند. همان طور که می دانید این گروه فعالیت های خود را در بخشی از فرانسه و شمال اسپانیا سازمان می دهد. بنابراین هماهنگی ای که بین دولت فرانسه و دولت اسپانیا پیش آمد تا حدی باعث شد که عرصه بر این گروه تنگ شود و در دو سال اخیر اعضای این گروه هیچ گونه عملیات عمده ای را انجام نداده اند.

دو روز قبل از انتخابات هشت سال پیش که منجر به نخست وزیری آقای زاپاته رو و به قدرت رسیدن حزب سوسیالیست در اسپانیا شد، از طرف گروه اتا حمله ای به یک قطار مسافربری انجام شد که بر اثر آن عده ای جان خود را از دست دادند. در آن زمان این واقعه سهم عمده ای در پیروزی حزب سوسیالیست در انتخابات داشت. در آن زمان حزب سوسیالیست بر این باور بود که حماقت های نخست وزیر پیشین از حزب مردمی و ائتلاف با امریکا باعث شده است چنین حادثه تروریستی به وقوع بپیوندد. با روی کار آمدن حزب سوسیالیست اتا به کار خود ادامه داد تا سال 2010 که اعلام آتش بس کرد و در ژانویه سال جاری اعلام کردند که این آتش بس همیشگی است و اتا حاضر است ناظران بین المللی این امر را بررسی و تایید کنند. البته این اتفاق با واکنش حزب مردم مواجه شد. چون آن ها معتقد به ائتلاف سیاسی ایالت ها و وحدت ملی اسپانیا هستند.

کناره گرفتن اکین که یکی از شاخه های سیاسی اتا است، سهم مهمی در تضعیف اتا داشته است. تا آن جا که روزنامه گارا که روزنامه ای است که در اسپانیا مواضع اتا را منعکس می کند در این زمینه نوشت گروه جدا شده اکین در سال 1999 برای تشویق استقلال، ایجاد ملیت جدید و تبلیغ سوسیالیسم در میان مردم شکل گرفته بود. در همین راستا آقای خوزه بلانکو، سخنگوی دولت اسپانیا گفته است که جدایی اکین گام مهمی در جهت نابودی اتا است. هر چند او تاکید کرده است که این آخرین گام نخواهد بود. در ادامه گفته است که ما منتظر اعلامیه ای از سوی اتا هستیم که در آن پایان مبارزه و ترور توسط این گروه اعلام شود.

مطلب مهمی که باید به آن اشاره شود این است که اگر از مردم اسپانیا بپرسید که رهبران اتا چه کسانی هستند، اظهار بی اطلاعی می کنند و همه اطلاعات درباره اتا بر اساس حدس و گمان است. به همین خاطر هم هست که باید این تحرکات سیاسی را با تعمق بیشتر پیگیری کرد. این گروه طوری فعالیت های خود را سازمان داده اند که ساختار و رهبران این گروه نامعلوم است. دلیل این مدعا این است که آقای بالتازار کارزون که یکی از قضات پیشین اسپانیا بود در سال 2001 اعلام کرد که گروه اکین مانند حزب منحل شده باتاسونا مانند بازوی سیاسی اتا عمل می کرده است. هفته گذشته گروهی از زندانیان اتا حاضر در زندان های فرانسه و اسپانیا اعلامیه ای صادر کردند و خواستار خودداری از خشونت برای دستیابی به استقلال باسک شدند.

البته باید این نکته را در نظر داشت که در هزاره جدید، کارهای خشونت آمیز و تروریستی نتیجه ای نخواهد داشت. اگر به خود مردم باسک هم بنگریم خواهیم دید که آن ها هم از این اقدامات خشونت آمیز خسته اند و می خواهند حریف را از طریق سیاسی وادار به پذیرش استقلال باسک کنند و اقدامات گروه باتاسونا و اکین را در توافق با دولت اسپانیا و پیگیری خواسته هایشان از طریق غیر خشونت آمیز تایید می کنند.

حال با توجه به این که حدود یک ماه و نیم تا انتخابات سراسری مانده است، به نظر می رسد جرکت های این چنینی بیشتر با اهداف انتخاباتی صورت می گیرد. البته ممکن است توافقات پشت پرده ای هم در جریان باشد. در هر حال بعید به نظر می رسد که گروه اتا با ترکیب کنونی دست از مبارزات خود بردارند. اما این منافی با شکل گیری شرایط جدید در گروه اتا نیست. فشارهایی که از طرف دولت اسپانیا و فرانسه بر این گروه وارد شده و افکار عمومی ایجاب می کند که این گروه ها قدم های سیاسی بردارند. البته شاید حزب سوسیالیست برای جلوگیری از شکست خود اقداماتی در این خصوص انجام دهد.

حزب مردم در تبلیغات خود می گوید اگر به پیروزی دست پیدا کند، سیاست خارجی فعال تری از سوی اسپانیا پیگیری خواهد شد. این حزب معمولا طرفدار روابط گرم با امریکا است. اما مطلب نویی که در هفته های گذشته در مواضع این حزب دیده می شد این بود که آقای خوزه که مسئول سیاست خارجی این حزب است گفته است که در صورت به قدرت رسیدن هر یک از احزاب حاضر در اسپانیا، این کشور در رابطه با مسائل سیاست خارجی در قبال فلسطین به سیاست های کلی اتحادیه اروپا که منبعث از درخواست های اسرائیل است پایبند خواهد بود. این در حالی است که اسپانیا شهرک سازی های اخیر در بیت المقدس شرقی را محکوم کرده است.