ایران و عراق

تهدیدات امنیتی که باید جدی گرفته شوند

سیاست آبی ترکیه، استفاده ابزاری از آب برای کسب قدرت

وحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه قراردادهای آبی مشترک، با همسایگان خود (عراق و سوریه) ندارد. در خصوص آب رودهای دجله و فرات، مذاکرات متعددی بین ترکیه، سوریه و عراق در گذشته برگزار شده که هیچ توافقی از دل آن بیرون نیامده و به نوعی حتی این گفت وگوها به بن بست رسیده اند. ترکیه فرات و دجله را رودهای بین المللی نمی داند و معتقد است که رود فرات تنها بعد از اتصال به دجله و با ایجاد شط العرب به‌عنوان مرز بین بین المللی بین عراق و ایران تا رسیدن به خلیج فارس به یک رودخانه بین المللی تبدیل می شود.

ادامه مطلب

آیا ایران موفق به کاهش تنش می شود؟

وضعیت کلی عراق پیچیده‌تر و خطرناک‌تر از همیشه

آیا طرف‌های برنده در انتخابات از این واقعیت فاجعه‌بار آگاه هستند؟ یا این که اسیر منافع محدود خود باقی خواهند ماند و به ادعای خود مبنی بر اینکه به تنهایی حق نمایندگی گروه خود را دارند، ادامه خواهند داد؟

ادامه مطلب

ایران در قاب تحولات جدید عراق

تهران توانایی‌هایش را دست کم نگیرد و واقعیت ها را دریابد

روح الله رحمانی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نفوذ ایران در عراق ریشه تمدنى، تاریخى، فرهنگى و مذهبى دارد. ایران به عنوان بزرگترین، پرجمعیت ترین و قدرتمندترین کشور شیعه مذهب منطقه در قامت برادر بزرگتر براى تمام شیعیان خاورمیانه قابل احترام و پذیرفته شده است امرى که مقامات تصمیم ساز کشورمان باید به آن بطور جدى توجه داشته باشند چراکه این مهم اسباب اعتمادبه‌نفس و تدابیر خردمندانه تهران را فراهم مى آورد و از افتادن در ورطه هیجان و احساسات در تمهیدات عملیاتى باز مى دارد، تهران باید آگاه باشد اگرچه در شرایط کنونى چهره اش در عراق تا حدى مخدوش شده اما در نهایت شیعیان این کشور نیک مى دانند در صورت از دست دادن حمایت تهران به شدت تضعیف می شوند. 

ادامه مطلب

مردی که ثبات سیاسی ندارد

مصطفی کاظمی، اسب تراوای مقتدی صدر

اگر به سفر کاظمی به شهر صدر توجه کنیم تصویر کامل می‌شود. کاظمی که جریان مردمی موثر یا حزب یا از پیشینه‌ سیاسی برخوردار نیست صدر را تنها پایگاه خود می‌بیند که می‌تواند برای ادامه فعالیت سیاسی خود به آن تکیه کند و اگر به نامزدی دوباره برای نخست وزیری فکر می‌کند صدری‌ها تنها طرفی هستند که می‌توانند از او حمایت کنند. در مقابل صدر نیز باور دارد کاظمی اسب تروایی است که می تواند از طریق آن نفوذش در قدرت را حفظ کند و مهم‌تر اینکه مقتدی صدر از طریق حفظ کاظمی به عنوان نخست وزیر می‌خواهد از نخست وزیر شدن یکی از شخصیت‌های وابسته به دشمنانش به ویژه از جریان مالکی پرهیز کند.

ادامه مطلب

چرا عراق زیر ذره بین است؟

محاسبات غلط کنشگران سیاسی

علی موسوی خلخالی می نویسد: می توان گفت کسانی که با برپایی تظاهرات و تحمیل خسارت های سنگین بر کشور در سال ۲۰۱۹، وادار کردن نخست وزیری که هنوز یک سال از نخست وزیری اش نگذشته بود، به استعفا در سال ۲۰۲۰ و اصرار بر برگزاری انتخابات زودهنگام، گمان می کردند می توانند طرحی نو در اندازند و جهشی در روند سیاسی کشور ایجاد کنند و به دنبال آن اهداف اصلاح طلبانه خود را دنبال کنند نه تنها به چنین هدفی نرسیدند بلکه عراق اکنون بیش از پیش آبستن حوادث پیش بینی نشده است.

ادامه مطلب

توجه غیرمعمول جامعه جهانی به بغداد

روی طناب راه رفتن ایران در عراق

واکنش خشمگینانه بین المللی به این ترور از جمله محکومیت قاطع این اقدام از سوی علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در نهایت موجب تقویت موضع الکاظمی شد و موضع رقبایش را که یک روز قبل از این حادثه تقریبا بازی مقابل الکاظمی را به نفع خود به پایان برده بودند، تضعیف کرد. 

ادامه مطلب

احتمال تبدیل شدن عراق به افغانستان دوم

شبهاتی که در ترور کاظمی به چشم می آید

گفته می شود که این حمله از روی عمد انجام شده تا نیروهای مقاوت مقصر نشان داده شوند. باید به این موضوع توجه داشت که امریکا در تفسیر این رویداد به عنوان اقدام تروریستی و کمک رسانی برای انجام تحقیقات، هیچ اتهامی را علیه ایران وارد نکرده است. افزون بر آن، نمایندگان نیروهای حامی ایران در عراق نیز اعلام کرده اند که در پشت این حمله می تواند گروه سومی قرار داشته باشد.

ادامه مطلب

طرف هایی که ذی نفعند

سه احتمال تلاش برای ترور کاظمی

عملیات ترور نافرجام مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق زمانی انجام شد که خشم سیاسی شدیدی در عراق نسبت به نتایج انتخابات پارلمانی وجود دارد. این انتخابات برای تقویت ثبات در کشور صورت گرفت؛ اما نتایج برعکسی داشت و دو دستگی در کشور شدت گرفت. از هم گسیختگی عنوان مرحله کنونی در راستای تلاش برای تضعیف همه‌ طرف هاست و این بازی قدیمی آمریکاست.

ادامه مطلب

تمامی خطاهای غرب در «جنگ بی پایان»

علوم اجتماعی هم مقصر است

 کارشناسان و دانشمندان علوم اجتماعی بخشی از نخبگان سیاسی آمریکا هستند. در سنت آمریکا میان دولت، دانشگاه، اندیشکده ها رابطه بسیار نزدیکی وجود دارد و این امر منجر به تحلیل هایی می شود که قرار است در تصمیمات تصمیم گیرندگان و نیز در دخالت مستقیم کارشناسان در مدار تصمیم گیری تأثیرگذار باشند.

ادامه مطلب

اتفاقی که دامن ایران را هم گرفته است

شش پیامد گریزناپذیر حادثه ترور نخست وزیر عراق

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: ایران به عنوان صاحب نفوذ‌ترین همسایه عراق اما لازم است به سرعت، برائت و مخالفت خود را با هرگونه اقدام‌های افراطی اعلام و توانایی خود را برای کنترل اوضاع در آشفته بازار عراق، به کار گیرد. سفر بلافاصله سردار قاآنی، فرمانده سپاه قدس به بغداد و دیدار و گفت‌وگو با جریان‌های رقیب و نیز با مصطفی الکاظمی، در این چارچوب قابل تفسیر است. اگرچه حادثه حمله پهپادی به خانه نخست‌وزیر عراق و به رغم شک و تردیدها درباره انگیزه و عاملان این حادثه، پیامدهای خود را به ناگزیر بر آینده سیاسی عراق تحمیل خواهد کرد.

ادامه مطلب

اتفاقی که می تواند دردسرساز شود

پیامدهای سوء قصد به نخست وزیر عراق

صابر گل‌عنبری در یادداشتی می نویسد: آنچه مهم به نظر می‌رسد، تبعات حملات پهپادی امروز است؛ چه نمایشی باشد؛ همچنان که متحدان ایران می‌گویند و چه واقعی؛ همچنان که دولت عراق و دیگر جریان‌های سیاسی تاکید می‌کنند و معمولا این روایت رسمی است که مورد پذیرش منطقه و جامعه بین‌الملل قرار می‌گیرد. از مهم‌ترین پیامدها می‌تواند طرح جدی مساله "سلاح افسار گسیخته" و تبدیل آن به یک مطالبه ملی باشد.

ادامه مطلب

مسیر تازه ای که بعد از پیروزی در انتخابات آغاز می شود

سودای مقتدی صدر

صدر تاکنون توانسته است خودش و جریان تحت امرش را به عنوان بزرگترین نیروی مردمی که توانایی معکوس کردن روند را دارد تثبیت کند. او همچنین خودش را به عنوان شخصی به دیگران قبولانده است که می تواند در برابر مداخله های خارجی به ویژه مداخله های آمریکا و ایران، به طور علنی موضع گیری کند.

ادامه مطلب

دفاتر موساد در اقلیم از وابستگی این منطقه به بیگانگان نشان دارد

اقلیم کردستان لانه فساد توطئه و جاسوسی

هادی سیدافقهی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: اقلیم کردستان یک لانه فساد توطئه و جاسوسی است و در واقع تهدیدی برای کشورهای همسایه است. دفاتر موساد در اقلیم نشان از وابستگی این منطقه به بیگانگان است، بعد از انقلاب اسلامی آمریکا سعی کرد از قومیت ها و نژاد های مختلف ایران سازمان های تروریستی ایجاد کند و علیه ایران از آنان استفاده کند مثل الاحوازیه و برخی کردهای عراق.

ادامه مطلب

لزوم همگرایی منطقه ای از نوع اروپایی برای حل چالش ها

خاورمیانه و معضلی به نام تجزیه طلبی کردی

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مساله اصلی کردستان که اجازه می دهد گروهک های تروریستی بر احساسات توده های کرد سوار بشوند، از احساسات قومی دختران جوان و ناپخته قوم کرد سوء استفاده کنند و از آنها در اردوگاه های خود به عنوان تروریست استفاده کنند، در درجه اول فقر و در درجه دوم جهل است که این دو در هم آمیخته هستند، زیرا با فقرزدایی در مناطق کردستان ایدئولوژی های منحطط کمرنگ تر می شوند، تعداد دانشگاه ها گسترش می یابد، بدون تردید دانشجویانی که بر سر کلاس های علوم انسانی و رشته هایی مثل اقتصاد و علوم سیاسی نشسته اند و با مسائل روز دنیا و اقتصاد بین المللی و جهانی سازی و منطقه گرایی آشنا شده اند، با ایدئولوژی های منحط گروهک های کردنما که آمیخته ای از ناسیونالیسم قومی کور و اندیشه های چپ است فریب نخواهند خورد.

ادامه مطلب

در حالی که به کاهش نفوذ ایران امید بسته است

نفع ترکیه از نتایج انتخابات عراق

ناظران عراقی انتظار دارند که با توجه به سفرهای محمد الحلبوسی و مقامات کُرد به آنکارا در آستانه انتخابات، دولت جدید از روابط گرم با آنکارا برخوردار باشد. علت اصلی توجه آنکارا به عراق، حضور حزب کارگران کردستان در خاک این کشور است که از خاک عراق با ترکیه مبارزه می کند و دومین علت آن تأثیر جنگ سوریه و سومین دلیل نیز افزایش نفوذ ایران است.

ادامه مطلب

وقتی دشمنان قدیمی اشتراک منافع پیدا می کنند

مقتدی صدر بهترین امید آمریکا

این روحانی شیعه زمانی دشمن سرسخت واشنگتن در عراق بود و اکنون بهترین فرصت را برای حفظ منافع آمریکا ارائه می‌دهد.

ادامه مطلب

سنجار نقطه عطف است

کردستان عراق، میدان کشمکش شدید ترکیه و ایران

سیاست خارجی ترکیه در خصوص منطقه کردستان عراق این است که علاوه بر مهار جاه طلبی کردها برای کسب استقلال، پایگاه های حزب کارگران کردستان (پ ک ک) در شمال عراق را نیز با اقدام نظامی نابود کند. به همین علت طی سال های اخیر عملیات نظامی متعددی در شمال عراق انجام داده و پایگاه هایی در داخل خاک عراق به بهانه مقابله با تروریسم ایجاد کرده است. 

ادامه مطلب

لزوم تشدید تلاش های ایران برای تقویت حضور خود در عراق

تهران و اهمیت عراقی که روز به روز پیچیده تر می شود

سید محسن امامی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آن‌چه برای ایران حائز اهمیت است، این‌که منازعات میان جریان‌های اصلی شیعی در عراق بر سر تشکیل فراکسیون اکثریت پارلمان، خدشه‌ای به ثبات و امنیت عراق وارد نکند تا جریانات سلفی تروریستی و جریانات سیاسی تحت نفوذ عربستان که معارض ایران هستند، خلاء قدرت در میدان عراق را پر کنند.

ادامه مطلب

تهران عرصه را به راحتی واگذار نمی کند

جلوه‌های واقعگرایی ایران در عراق

ایران در اقدامی که می تواند گروه های مورد حمایت این کشور را که از توطئه و تقلب در انتخابات سخن می گویند آرام کند، از انتخابات عراق و نتایج آن استقبال کرد و اختلافات و کشمکش ها بر سر نتایج بین گروه های عراقی را موضوعی داخلی دانست. این موضع واقع گرایانه ایران، نشان دهنده آغاز خروج تهران از شوک اولیه و روی آوردن به برداشتی واقع بینانه از اوضاع عراق و تعامل با اوضاع موجود این کشور صرف نظر از مسیری است که تشکیل کابینه و تعیین نخست وزیر در عراق طی خواهد کرد.

ادامه مطلب

اتفاقی که می تواند مسبب مسائل مختلف شود

تشکیل دولت جدید در عراق و الزامات حفظ جایگاه ایران

مبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هیچ یک از ائتلاف‌های سیاسی، میزان آرای لازم برای تشکیل فراکسیون اکثریت در پارلمان را کسب نکردند لذا ائتلاف میان گروه‌های سیاسی برای تشکیل دولت ضروری است و جریان صدر به رغم کسب بیشترین کرسی‌ (۷۳ کرسی) برای تشکیل کابینه جدید، نیاز به ائتلاف با سایر گروه‌های پارلمانی دارد. طبق قانون، فراکسیونی می‌تواند نامزد نخست وزیری را انتخاب کند که حد نصاب ۱۶۶ کرسی را به دست آورده باشد و جریان صدر با وجود اینکه فراکسیون اکثریت است باید برای رسیدن به این تعداد کرسی باید با بقیه احزاب و گروه‌ها ائتلاف کند.

ادامه مطلب

بر خلاف تصور تغییر موازنه های قدرت در عراق به ضرر ایران نیست

متقدی صدر پیروز اما نه یکه تاز

پلتفرم سیاسی صدر از مجموعه‌ای گسترده از شخصیت‌های قومی و سیاسی تشکیل شده است. هرچند فهرست انتخاباتی صدر اکثر کرسی‌های مجلس عراق را به خود اختصاص داده است اما این تضمین نمی‌کند که او خواهد توانست بزرگترین ائتلاف را در مجلس تشکیل دهد تا تعیین کننده نخست وزیر باشد.

ادامه مطلب

شیوه تازه واشنگتن برای خروج از خاورمیانه

در مدیریت دیجیتالی امریکایی ایران کجای معادله است؟

محمد سریع القلم در یادداشتی می نویسد: اگر مدیریت دیجیتالی قرار است رسم شود، نوع برخورد با ایران چه خواهد بود؟ اگر ذهن طراحان آمریکایی-اسرائیلی طی دو دهه گذشته واکاوی شود (Cognitive Deconstruction)، به نظر می رسد آنها پذیرفته اند که ایران دانش هسته ای را کسب کرده است و شاید در مقطعی نیز آن را به توان بازدارندگی تبدیل کند، اما این توان باید در کنترلِ کاملِ آژانس بین المللی انرژی هسته ای باشد. چون فعلاً هماهنگی و ائتلاف با ایران ممکن نیست، بنابراین باید ضعیف، فقیر و منزوی شود. هم اکنون، ۹۳۹ نهاد و ۳۹۴ فرد در تحریم قرار دارند. فلسفه کانونی عموم تحریم ها نسبت به افراد و سازمان ها، منطق «عدم دسترسی» را به همراه دارد. هرچند ایران، مستقیم و غیر مستقیم، هرآنچه را که نیاز دارد، بالاخره از چین و امثالهم می تواند وارد کند و به حق وتوی روسیه در شورای امنیت سازمان ملل متکی باشد، ولی در مداری وسیع تر به فن آوری، سرمایه گذاری، یادگیری و ارتباطات، دسترسی حداقلی خواهد داشت.

ادامه مطلب

مذاکراتی که در شرایط سخت ریاض آغاز شد

درباره مذاکرات عربستان و ایران در بغداد

عربستان توانمندی‌های زیادی دارد اما فاقد دیدگاه سیاسی رهبردی‌ای است که می‌تواند به وسیله آن از تمام این شکست ها عبور کند و به سمت آینده‌ای با مد نظر قرار دادن محاسبات ملی – عربی – اسلامی – جهانی حرکت کند که به کشورهای عربی اعتبار دوباره می‌بخشد.

ادامه مطلب

در فضای خزنده ضد ایرانی

آیا عراق، آذربایجانی دیگر می‌شود؟

صابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سایه تحولاتی که کل عراق به عنوان یک واحد سیاسی و نه صرفا در بیت شیعی تجربه می‌کند، هیچ بعید نیست که در سال‌های پیش رو شاهد پدیده‌های سیاسی نوظهوری همچون شکل‌گیری یک حزب و گروه سیاسی جریان‌ساز باشیم که در انتخابات ۲۰۲۴ به یک پدیده تبدیل شود و بتواند رای دهندگان قهر کرده یا خاموش را جذب  کند و به پای صندوق‌ها بکشاند که در این صورت کل سپهر سیاست و توازن کنونی به هم خواهد خورد.

ادامه مطلب

ایران و آشفتگی در همسایه‌ها

اوضاع عراق خوب نیست

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: آشفتگی عراق که ابتکار عمل را بیش از گذشته در اختیار جریانی قرار داده که اصالت آن در حفظ استقلال نظری مورد تردید است، همچنین رویکرد فرصت طلبانه‌اش در بند بازی‌های سیاسی، همواره از آن چهره‌ای مرموز و غیر قابل پیش‌بینی نشان داده، می‌تواند پیام هشدار دهنده دیگری برای ایران باشد که این روزها با همسایگان ناآرامی روبروست.

ادامه مطلب

آغازگر کدام بود؟

درباره قضیه جنگ ایران و عراق

غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: بعد از مرگ جمال عبدالناصر و قرارداد صلح مصر و اسرائیل، صدام بشدت علاقمند بود جایگزین ناصر در قامت رهبر جهان عرب بشود. درخواست واگذاری جزایر سه گانه و اعطای خودمختاری به خوزستان اصولاً هیچ ربطی به عراق نداشت و صرفاً ادعاهائی در راستای تحقق آرزوی رهبری جهان عرب بود. صدام اگرچه برای قرار گرفتن در جایگاه رهبری جهان عرب همواره علیه اسرائیل لفاظی می کرد، ‌اما به جز حمایت مالی از تعدادی گروه های فلسطینی همسو، هیچگاه اقدام عملی علیه آن رژیم انجام نداد. بنابراین ایران غرق در بی ثباتی بعد از انقلاب با ارتشی تضعیف شده، درگیر با غرب بویژه با آمریکا در طولانی شدن قضیه گروگان گیری، روابط شکرآب با شوروی به دلیل حمایت از مجاهدین افغانی و وحشت اعراب مرتجع خلیج فارس از سرایت انقلاب به کشورهایشان، به زعم صدام فرصتی تاریخی برای تحقق بزرگ‌ترین آرزوی او فراهم آورده بود.

ادامه مطلب

خواسته هایی که از کاظمی در حین سفر به ایران خواسته شد

رابطه در هم تنیده تهران و بغداد فراتر از روسای دولت ها

از آنجا که کاظمی به خوبی می‌داند ایران از طریق متحدانش در عراق صحنه گردان اصلی و تاثیرگذار در انتخابات و تشکیل دولت آتی است، طبق اطلاعات به بیرون درز کرده در سفر خود سعی کرد حمایت ایران را برای بدست گرفتن دور دوم نخست وزیری در مقابل امتیازدهی های بزرگ جلب کند.

ادامه مطلب

با وجود استقبال گرم از نخست وزیر عراق

ایران رایگان به کاظمی کمک نمی کند

ایران یک جمعیت خیریه نیست و به هیچ طرفی در منطقه، رایگان کمک نمی کند بلکه تلاش دارد از هر کمک یا همکاری با طرف های خارجی برای تقویت منافع ملی و اهداف راهبردی خود بهره برداری کند. از طرفی، هدف اصلی الکاظمی از سفر به تهران در حالی که یک ماه تا انتخابات پارلمانی عراق باقی مانده، جلب حمایت ایران برای نخست وزیر ماندن در دوره جدید است. این سفر در عین حال اذعان آشکار به نقش و نفوذ گسترده ایران در روند سیاسی عراق محسوب می شود. 

ادامه مطلب

چگونگی استفاده ایران از خروج امریکایی ها از افغانستان

خلائی که تهران برای پر کردن آن برنامه دارد

هفته نخست ماه سپتامبر خبرهایی منتشر شد مبنی بر این که پنتاگون سه پایگاه خود در سوریه را ترک کرده است. گام بعدی می تواند، خروج نیروهای ناتو از عراق باشد. در مجموع، خلائی در حال شکل گیری است و ایران خود را برای پر کردن آن آماده می کند.

ادامه مطلب

آنچه نخست وزیر عراق این روزها دنبال می کند

سیاست خارجی عراق و اهداف کاظمی در سفر به ایران

مبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نخست وزیر عراق تلاش می کند با تمرکز بر میانجی گری، زمینه کاهش چالش ها، رشد و همچنین توسعه عراق در زمینه سیاسی، امنیتی و به ویژه اقتصادی را فراهم کند که این امر مستلزم همکاری های بیشتر با کشورهای منطقه و جهان و همچنین ایجاد صلح و ثبات سیاسی و امنیتی است.

ادامه مطلب