شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید خروج آمریکا از افغانستان نشانه ای قوی از همان آزمون است که کلید ادامه حضور آمریکا در افغانستان را در دست پوتین می گذارد. چنانچه پوتین در دیدار با بایدن پیشنهاد داد تا از پایگاه های نظامی روسیه در آسیای مرکزی برای جمع آوری اطلاعات از افغانستان استفاده کند.
ادامه مطلب
نخبگان سیاسی کنونی در منطقه در نتیجه یک سری درگیری ها به قدرت رسیده اند؛ درگیری های سیاسی با خشونت اندک در مصر و تونس، یا درگیری های مسلحانه بی نتیجه در سوریه و لیبی. در همه این موارد، نخبگان پس از تنش سیاسی داخلی و تغییر در اتحادهای منطقه ای به قدرت رسیدند. مصر ارتباط قدرتمندی با عربستان سعودی و امارات متحده عربی داشت. سوریه به شدت به ایران و حزب الله متکی بود و تقریبا هیچ ارتباطی با کشورهای حوزه خلیج فارس نداشت. لیبی هم بسته به اختلافات شرق و غرب متحد عوض می کرد. بنابراین، دو عامل بر نخبگان سیاسی پس از بهار عرب تاثیر گذاشت: اولی، وضعیت قطبی شدن داخلی بود که پس از به قدرت رسیدن در نتیجه درگیری ها شاهد آن بودند و به نوبه خود به معنای اتخاذ سیاست ها و استراتژی ها و اقدامات جدید بود؛ و دومی، چگونگی تاثیرگذاری این سیاست ها و اقدامات بر تلاش های آنها برای یافتن اتحادهای بین المللی و منطقه ای جدیدی بود که گفتمان فعلی آنها را بدون زیر سوال بردن ریشه هایشان حمایت کنند.
ادامه مطلب
بهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از سال ۱۹۹۷ تقریباً هر شش سال یک‌بار، روسیه سند راهبرد امنیت ملی خود را به‌روز می‌کند. در سند اول (۱۹۹۷) تأکید شد که سیستم بین‌المللی چندقطبی شده و قوانین جدیدی بر این اساس شکل‌گرفته و کشورهای غربی برای حفظ نظم موردنظر خود مانند گذشته، بحران‌هایی را آغاز کرده‌اند. یکی از مواردی که در این سند ذکر شد، تضعیف نهادهای بین‌المللی و افزایش ناکارآمدی سیستم‌های امنیتی جهانی بود.
ادامه مطلب
احساسات منفی عمومی در میان نخبگان حاکم در جهان عرب در دهه ۲۰۰۰ به ایالات متحده مشهود بود. بیشتر کشورهای عربی (و همچنین ایران و ترکیه) با جنگ آمریکا علیه عراق مخالفت بودند. بنابراین، همه با روسیه همسو شدند. گفتمان دولت بوش درباره دموکراسی و حقوق بشر، براندازی صدام حسین و ورود دموکراسی به عراق و همچنین انقلاب سرو تحت حمایت آمریکا در لبنان، ترس و نگرانی را میان خودکامه های عرب افزایش داد و کرملین توانست برای نظریه های توطئه خود درباره انقلاب های تحت رهبری آمریکا در میان رهبران عرب گوش شنوا بیابد.
ادامه مطلب
دوره پس از ۲۰۰۵ را همچنین می توان زمان «جدایی» پوتین از غرب و آغاز این اعتقاد دانست که رهبران ایالات متحده و اروپا هرگز با او به عنوان یک همسان رفتار نخواهند کرد. احساسات و شعارهای ضد غربی در میان اطرافیان جدید او حاکم و چهره های غرب گرا به تدریج به حاشیه رانده شدند.
ادامه مطلب
سیاست گذاری خارجی روسیه همچنان مبتنی بر آمار و واقع گرایانه است. از دیدگاه مسکو، جایگاه روسیه در جهان از دریچه یک استراتژی بزرگ در صفحه شطرنج جهانی دیده می شود؛ صفحه شطرنجی که در آن بازی و خود را از طریق تقابل با رقبا از جمله با ایالات متحده تعریف می کند. پایان جنگ سرد از دیدگاه سیاست گذاران روس یک شکست بود، اما نه آخرین شکست. روسیه احساس حقارت کرد چرا که ضعیف شده و نقش آن در جهان به یک نقش حاشیه ای تنزل کرده بود. اولین حاکمان روسیه پسا شوروی که عمدتا خارجی ها و اصلاح طلبان جوان بودند، واقعیت جدید را پذیرفتند. ولادیمیر پوتین یکی از این افراد بود. او از سال ۲۰۰۰ که رئیس جمهوری روسیه شد، آرزو داشت که این کشور را دوباره به گروه «قدرت های بزرگ» برگرداند.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: معاملات تجاری و همکاری های نظامی میان روسیه و چین را می توان انگیزه قوی جهت عدم تغییر همگرایی فزاینده دوجانبه در نظر گرفت. روابط مسکو و پکن از سال ۲۰۱۴ همزمان با توقف بخش قابل توجهی از سرمایه گذاری مستقیم خارجی در روسیه در نتیجه تحریم های غرب به دنبال الحاق کریمه توسط روسیه تقویت شده است. چین مهمترین مقصد صادرات انرژی روسیه بوده که برای اقتصاد بزرگ و رو به رشد پکن ضروری است.
ادامه مطلب
از دکتر گئورگی دِرلوگویان که در حال حاضر در دانشگاه نیویورک در دوبی تدریس می‌کند، در مورد تحولات اخیر جنوب قفقاز دو مصاحبه منتشر شده است؛ نخست مصاحبه با لارن بالهورن از سوی نشریه ژاکوبن (۱۸ آوریل ۲۰۲۱) و دیگری نیز مصاحبه‌ای با واژا تاوبِریدزه در نشریهٔ گرجستان امروز (۱۱ فوریه ۲۰۲۱) که در ادامهٔ مصاحبهٔ نخست می‌آید. این گفت وگو در مجله گفتگو منتشر شده که مدیرمسئول این نشریه در اختیار دیپلماسی ایرانی گذاشته است.
ادامه مطلب
غرب که موضع تندی را در قبال به رسمیت نشناختن انتخابات سوریه در پیش گرفته است، شکست خورده به نظر می رسد. امارات متحده عربی و بحرین از بازگشایی سفارتشان در دمشق سخن گفته اند و در این میان، بحرین ارتباطات هوایی خود با این کشور را نیز از سر می گیرد. اخیرا، عربستان سعودی نیز دو دیدار با مقامات رسمی سوریه داشته است.
ادامه مطلب
ژنرال یوری نتکاچف، کارشناس مسائل نظامی، به نیزاویسیمایا گازیتا می گوید که «علاوه بر سی بریز-۲۰۲۱، شش مانور نظامی دیگر با مشارکت ایالات متحده و سایر کشورهای عضو ناتو در اوکراین برنامه ریزی شده است. یازده هزار سرباز و افسر از کشورهای اتحاد در آنها شرکت خواهند کرد. و البته این را باید یک تهدید نظامی برای روسیه دانست. اگر اوکراین به عضویت ناتو درآید، تهدیدات علیه روسیه افزایش خواهد یافت. در آن حالت، می توان به طور فرضی گفت که موشک های آمریکایی که تحت پیمان سابق منع موشک‌های هسته‌ای میان برد قرار داشتند، می توانند در خارکوف یا مکان های دیگر در اوکراین مستقر شوند و در عرض چند دقیقه به شهرهای مرکزی روسیه برسند. مسکو نه تنها باید با اقدامات دیپلماتیک، بلکه با اقدامات متقابل نظامی در برابر این تحرکات واکنش نشان دهد.»
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون بعد از گذشت حدود ۳ ماه از آن مصاحبه جنجالی بایدن علیه پوتین، قرار است که به زودی (۱۵ و ۱۶ ژوئن برابر با ۲۵ و ۲۶ خرداد ماه در ژنو سوئیس) ولادیمیر پوتین و جو بایدن رؤسای جمهور روسیه و آمریکا با یکدیگر دیداری رسمی داشته باشند. هر چند این دیدار را نمی‌توان پایان تقابل و دشمنی دو کشور در نظام جهانی قلمداد کرد، اما شاید بتواند روزنه‌ای به چرخشی قابل توجه در سیاست خارجی ستیزه‌جویانه و برتری‌جویانه دو کشور در صحنه بین‌المللی باشد.
ادامه مطلب
احمد زیدآبادی در یادداشتی می نویسد: در همین حال، میخائیل اولیانوف، نمایندۀ روسیه در مذاکرات وین نیز در پیامی توییتری نوشته است: "احیای برجام می‌تواند اثر مثبتی بر اوضاع خلیج فارس بگذارد و مسیر را برای گفت‌وگوهای مستقیم میان کشورهای این حوزه درباره امنیت منطقه با تکیه بر ابتکارهای موجود از جمله ابتکار روسیه برای امنیت جمعی باز کند."
ادامه مطلب
عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: غرب نگران چهار موضوع درمورد روسیه است: نخست، توسعه‌طلبی و ملی‌گرایی روسیه؛ دوم، راهبرد نامتقارن در درگیری‌ها؛ سوم، هزینه افزایش درگیری که به هر دو طرف تحمیل می‌شود؛ و چهارم، مدیریت ثبات جهانی که آمریکا باید مسئولیت آن را برعهده بگیرد و رقیب چینی فقط برای به‌چالش کشیدن برتری راهبردی آمریکا به عرصه ورود خواهد کرد. این نگرانی‌ها برای اروپا با هراس همراه است.
ادامه مطلب
در صورت به وجود آمدن کشمکش میان واشنگتن و مسکو، خاورمیانه به یکی از صحنه های برجسته تاخت و تاز سنگین میان روسای کاخ سفید و کرملین مبدل خواهد شد.
ادامه مطلب
در قرن گذشته قطعا دو زمان سرنوشت ساز و دشوار برای رژیم سیاسی حاکم در روسیه وجود داشته است. انقلاب بلشویکی در سال ۱۹۱۷ سلطنت درحال فروپاشی در این کشور را سرنگون کرد و کودتای تندروهای مارکسیست-لنینیست علیه میخائیل گورباچف اصلاح طلب در سال ۱۹۹۱ فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را رقم زد. سوال این است که موج اعتراضی هفته های اخیر در روسیه می تواند به یک لحظه سرنوشت ساز دیگر در برابر حکومت چندین و چند ساله ولادیمیر پوتین تبدیل شود؟
ادامه مطلب
آیا می توان تصور کرد که الکسی ناوالنی موفق به رهبری انقلاب این جوانان در برابر بروکراسی مستقر شده و رسوخ کرده در روسیه شود که به نوعی به دیوانسالاری غارتگر تبدیل شده است؟
ادامه مطلب
ایگور یاسین، فعال چپ، در مصاحبه‌ای با روزنامه العربی الجدید می گوید: «نرخ بالای فقر به دلیل ارتباط میان الیگارشی و دولت و نخبگان امنیتی سرتاپا فاسد است که هدفشان چیزی نیست جز به دست آوردن سود حداکثری، و این امر منجر به اختلاف طبقاتی فاحش میان افراد فوق العاده ثروتمند و فوق العاده فقیر شده است.»
ادامه مطلب
جلال میرزایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی پیرامون حاشیه های شکل گرفته در جریان سفر محمد باقر قالیباف به روسیه بر این باور است که چون مشاوران قالیباف در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ سعی کردند از او چهره معتمدترین فرد به رهبری را به نمایش بگذارند تا به دنبالش رئیس مجلس و تحرکات دیپلماتیکش را جریان آلترناتیوی به موازات تحرکات دولت روحانی و دستگاه سیاست خارجی محمد جواد ظریف نشان دهند، این انتقادات به وجود آمد. چون در سایه این سوء استفاده های سیاسی قطعاً حساسیت طیف منتقد قالیباف، هم در میان شخصیت های سیاسی و هم جریان های رسانه ای به خصوص جریان منتقد قالیباف افزایش پیدا می کند که مترصد کوچک ترین فرصت برای نقد این گونه رفتارها، عملکردها و مواضع او باشند که با عدم دیدار پوتین این فرصت به نحو احسن شکل گرفت. پس بی شک بیشترین سهم انتقادات به محمد باقر قالیباف از ناحیه سوء استفاده‌های سیاسی و رسانه‌ای مشاورانش شکل گرفت.
ادامه مطلب
زنی که در تظاهرات اعتراض آمیز روسیه شرکت کرده بود، با اشاره به این که: «نمی توانم قبول کنم ناوالنی که هیچ جرمی مرتکب نشده است در بازداشت بسر ببرد. با اینکه مردم از وضعیت بد اقتصادی رنج می برند، ولی دولت هیچ کاری انجام نمی دهد» از دولت پوتین انتقاد کرد. روز بیست و سوم ژانویه هم مانند روزهای گذشته ابتلای بیش از بیست هزار نفر به ویروس کرونا در یک روز در روسیه تایید شده است. هم اکنون در روسیه نارضایی مردم از رکود اقتصادی افزایش یافته و مخالفت ها در واکنش به دولت پوتین که معترضان را سرکوب کرده در حال گسترش است.
ادامه مطلب
جبار علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پاشینان تنها کسی بود که کیف پر و نه چندان مرتب خود را به نشست آورده بود شاید تصور می کرد برادران مسیحی ارتودوکسش قبلا سفارش های لازم را کرده اند و او این بار می تواند با کیف پر برگردد. نخست وزیر پاشینیان خیالش آسوده بود از اینکه این بار دیگر او نماینده ارامنه قره باغ نیست و بار" آرتساخی ها" را هم به دوش نخواهد کشید.
ادامه مطلب
قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از اهداف اصلی ناتو مهار روسیه و به محاصره درآوردن آن کشور از ناحیه غرب و جنوب است تا از دامنه قدرت نوظهور آن کاسته شود. در این راستا تحرکات ترکیه در قفقاز جنوبی نمی تواند بدون هماهنگی و یا دست کم جلب رضایت ناتو صورت گرفته باشد. با چنین فرضی، منافع حیاتی پیمان ناتو، اتحادیه اروپا و آمریکا در منازعه با روسیه ایجاب می کند که آنها از حضور نظامی ترکیه به عنوان عضو مؤثر ناتو در منطقه قفقاز جنوبی پشتیبانی کنند.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه گسترش ژئوپلیتیکی روسیه به سوی آفریقا را از روزهای ۲۳ و۲۴ اکتبر ۲۰۱۹ با نشست سران روسیه- آفریقا در شهر سوچی آغاز کرد. مسکو پس از بیست و پنج سال غیبت در قاره آفریقا سعی در بهره‌برداری از میراث گذشته شوروی داشته که از جنبش های آزادیبخش آفریقا با ارسال اسلحه و نیروهای آموزشی در مبارزات علیه قدرت های استعماری حمایت می کرد. مسکو در سوچی از این پیام ساده که سلاح های روسی ارزان تر از سلاح های آمریکایی هستند و به حقوق بشر و ارزش های دموکراتیک وابسته نیستند، برای ارسال اسلحه و مشاوران نظامی استفاده می نماید.
ادامه مطلب
مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر اتفاقی در روابط روسیه و آمریکا در نتیجه تغییر از دولت ترامپ به دولت بایدن رخ دهد، یک چیز ثابت خواهد ماند: روسیه همچنان تحت فرمان ولادیمیر پوتین اهدافش را ادامه خواهد داد، همانطور که با نظارت پوتین بر تغییراتی در قانون اساسی روسیه که به وی اجازه می دهد تا حکومت خود را تا سال ۲۰۳۶ تمدید کند، او می تواند پس از حتی دو دوره ریاست جمهوری بایدن، تا مدت ها به قدرت در روسیه ادامه دهد و تا زمانی که قدرت را در دست دارد.
ادامه مطلب
از همان ابتدای آغاز جنگ قره باغ، مسکو توجه ویژه ای به توسعه رویدادها در این منطقه نشان داد. مراحل اولیه برای امضای توافقنامه پیرامون قره باغ آغاز شده است. به گفته دمیتری پسکوف، نقش پوتین در امضای این توافقنامه بسیار کلیدی است. در این رابطه، پرسش های بسیاری پیرامون شرایط توافق مطرح می شود.
ادامه مطلب
تالیف: علیرضا نوری ناشر: دانشگاه امام حسین (ع)، دانشکده و پژوهشکده پیامبر اعظم (ص)
ادامه مطلب
مرصاد جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در صورت انتخاب ترامپ، روسیه می‌تواند به روند چهار سال گذشته خود ادامه دهد و در کنار روابط خنثی با واشنگتن، ماجراجویی‌های خود را در شرق اروپا و آسیای مرکزی ادامه دهد، زیرا ترامپ برنامه سیاست‌خارجی خود را بر مبنای مقابله با چین و نه روسیه تنظیم کرده و بر این سیاست تاکید ویژه‌ای دارد و کمپین انتخاباتی خود را با این شعار ایجاد کرده است.
ادامه مطلب
محمود شوری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که بسیار بعید است تا زمانی که ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا بر سر کار است، کرملین بخواهد فروش تسلیحات به ایران را در دستور کار قرار دهد.
ادامه مطلب
حامد مرزجی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ارمنستان به عنوان عضو سازمان هم پیمان جمعی (به مثابه یک پیمان نظامی) متحد دفاعی نزدیک روسیه بشمار می رود و بعضا قاطعیت و جاه طلبی های چند ساله اخیر در برابر آذربایجان به پشتوانه روسیه صورت می گرفت و به واسطه همین اتحاد بود که همواره در مقایسه با کشورهای آذربایجان و گرجستان روابط محتاط تری هم با کشورهای اروپایی و غربی از جمله در پیمان هم پیمان شرقی داشت. در این قضیه، به نظر می رسد، روسیه چندان مخالفتی ندارد که بر ارمنستان فشار وارد شود تا اولا موقعیت این کشور و به خصوص پاشینیان نخست وزیر ارمنستان در سطح منطقه و کشور تضعیف شود و تلافی برخی تک محوری های انقلاب ۲۰۱۸ را دریافت کند.
ادامه مطلب
محمد مهدی بندرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نکته اصلی مطرح شده این که آذربایجان اصرار می کند منطقه را پس می گیرد حتی اگر به زور باشد و ارمنستان هم گفته است هرچه در توان دارد به کار می گیرد تا از این منطقه دفاع کند.
ادامه مطلب