عادی سازی روابط با کشورهای عربی واقعا نگرانی های تل آویو را رفع می کند؟

اسرائیل و حفظ برتری نظامی بر دوستان

۳۱ شهریور ۱۳۹۹ | ۱۴:۰۰ کد : ۱۹۹۵۵۷۰ خاورمیانه انتخاب سردبیر
محمد مهدی بندرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دکترین دیرپای امنیتی اسرائیل به دکترین بنگورین معروف است. بر اساس آن اسرائیل نباید به هیچ کس در منطقه اجازه دهد هسته ای شود. بمباران رآکتورهای عراق در ابتدای جنگ بر اساس همین دکترین انجام شد و اسرائیل وعده داد سراغ سایرین هم خواهد رفت تا نهایتاً زهر خود را بر اساس اتمی لیبی خالی کرد و اثاث هسته ای سوریه را در هم پیچید. حال با مطالبات هسته ای عربستان و در مقام بعد، امارات متحده عربی چه باید بکنند؟
اسرائیل و حفظ برتری نظامی بر دوستان

نویسنده: محمد مهدی بندرچی، کارشناس ارشد مطالعات منطقه ای

دیپلماسی ایرانی: دو مسأله نظامی – امنیتی در منطقه خلیج فارس پیش پای اسرائیل قرار دارد. اسرائیلی ها ناگزیرند این دو مساله را حل کنند. مسائل مذکور به دنبال انعقاد دوستی های جدید اسرائیل تبلور یافته اند. مسأله اول خریدهای نظامی استراتژیک اعراب و دیگری توسعه توان هسته ای آنهاست. آیا دکترین دفاعی دیرپای صهیونیست ها اجازه می دهد این مسائل به طور ریشه ای حل شوند؟ تناقض موجود در ذات این معمای امنیتی باعث شده توافق اخیر اعراب و اسرائیل مبهم باشد. مشکل زمانی پیچیده تر می شود که طمع انعقاد قرار مشابهی با عربستان در برنامه های تل آویو به چشم می خورد. 

 هر قرارداد امنیتی یا توسعه نظامی بین دو واحد سیاسی، منشعب از یک فلسفه امنیتی و حاصل یک معمای راهبردی است. توسعه همکاری های امنیتی بین شاه و اسرائیل اگرچه با ابعاد وسیع دیپلماتیک همراه نبود اما منبعث از یک فلسفه امنیتی راهبردی بود. روس ها مشکل اصلی راستگرایان بودند. اعراب با انقلاب های چپ گرایانه و کودتاهای موسوم به افسران آزاد در دامان شوروی افتادند. در نتیجه معارضات ژئوپلیتیک بین ایران و اعراب منجر به تقابل چندبرابری بین ایران و هویت های عربی شد. اسرائیل در این موقعیت حساس به اتحاد با ایران محتاج بود. حضور آمریکایی ها به تقویت اسرائیل در ایران کمک می کرد. این وابستگی متقابل چندان هم بی مدرک نبود. انقلابی ها غالباً در اردوگاه های فلسطینی دوره می دیدند. حتی بنیانگذاران حرکت های مسلحانه یکی از دلایل تشکیل گروه های بعد از پانزده خرداد را مشاهده حضور مهندسین کشاورزی اسرائیل در دشت قزوین عنوان می کردند. در حقیقت خطر انقلاب های سرخ باعث تقویت پیمان های مختلف و چند جانبه بین ایران و صهیونیست ها شد و عرب ها نیز به تقویت هویت عربی خود برای مقابله با اتحاد ایران و اسرائیل پرداختند. 

اکنون با گذشت چهار دهه از نزاع رسمی ایران و اسرائیل باز فلسفه امنیتی اعراب بر مهار خطر ایرانیان استوار است. این بار اسرائیل در سمت عرب ها قرار می گیرد. حضور آمریکا این دفعه در طرف عربی خلیج فارس گسترده است. این حضور باعث تسهیل ورود اسرائیل در کنار خائفین از ایران شده است. تا امروز اتحادهای عربی به مهار ایران منجر نشده است. نبردهای خونین سوریه و یمن علاوه بر کلاف سردرگم این روزهای لیبی پس از سرکوب داعش در عراق و ساختار شبه دموکراتیک و رهبری آیت الله سیستانی در آن کشور باعث تضعیف هویت عربی در ساختار امنیتی این اتحاد شد. اکنون ورود اسرائیل به لیگ شیوخ خلیجی مهمترین مسأله عربی سده اخیر یعنی فلسطین را لگدکوب کرد و میخ آخر را بر تابوت این هویت عربی کوبید. اعراب برای توجیه معاهده به رسمیت شناختن اسرائیل، اجماع بر خطر ایران را بهانه می کنند. آنها به همین اندازه هم از ترکیه در هراسند. بعداً به سراغ او هم خواهند رفت. هراس آنها از دو کشوری است که توان نظامی و گستره امنیتی خود را بر اساس توانمندی های خویش بنا کرده اند. حال اسرائیل موظف است گسترش روابط خود را به هدف محدودسازی ایران و ارتقای امنیت متحدان نوظهورش پیگیری کند. این متحدین و به دنبال آنها عربستان سعودی در جستجوی ارتقای دو ضریب هژمونیک خویشند. خریدهای نظامی آنها باید از ساختار کمک های بلاعوض خارج شود و خرید تسلیحات راهبردی همچون اف 35 را در خود بگنجاند. مسأله خطرناک تر، توسعه توان هسته ای برای این کشورها خصوصاً عربستان سعودی و سپس امارات متحده عربی است. عربستان حاضر به پذیرش پروتکل الحاقی نشده و مدعی است با چنین اتحاد تنگاتنگی نباید آمریکا آنها را در مقابل جامعه جهانی تنها رها کند. آمریکایی ها خودشان یک اهرم فشار برای توسعه خواست های عربستان بوده اند. در حالی که چین از این دست سنگ های هسته ای پیش پای ماشین اتمی سعودی ها نمی اندازد. فلذا ریاض راغبتر است که برنامه های هسته ای خود را با چینی ها پیش ببرد. تجربه توسعه سلاح هسته ای پاکستان با کمک های چین و نیز تأسیس برنامه های موشکی ایران با رهنمودهای پکن بر این تصمیم عربستان صحه می گذارد. 

از زمانی که کنث والتز و بیشتر و واضحتر از او هنری کیسینجر گفتند که مخالفت ما با توسعه هسته ای ایران نه بخاطر مسئولیت ناپذیری ایرانی ها بلکه به دلیل جلوگیری از شروع مسابقه تسلیحاتی هسته ای در منطقه است، فشارها بر ایران با همین عنوان تشدید شد. اکنون این مسابقه در منطقه به خط پایان هم نزدیک می شود و میزان ذخایر غنی سازی شده عرب ها می تواند آنها را به اعلام نقطه فرار هسته ای نائل کند. 

اگر اسرائیل با خرید تجهیزات نظامی راهبردی توسط دوستان جدیدش موافقت کند خودش را از مقام استیلای منطقه ای دور کرده است. این خطر می تواند همان بلایی را که ایران بعد از وقوع انقلاب 57 بر سرش آورد مجدد بر او نازل کند. مهم نیست ماهیت تغییرات احتمالی چه باشد اما همیشه نگرانی اسرائیل را زنده نگاه می دارد. مطالبه توان هسته ای اعراب به اسم رقابت و موازنه با توانمندی های هسته ای ایران مهمتر است. 

دکترین دیرپای امنیتی اسرائیل به دکترین بنگورین معروف است. بر اساس آن اسرائیل نباید به هیچ کس در منطقه اجازه دهد هسته ای شود. بمباران رآکتورهای عراق در ابتدای جنگ بر اساس همین دکترین انجام شد و اسرائیل وعده داد سراغ سایرین هم خواهد رفت تا نهایتاً زهر خود را بر اساس اتمی لیبی خالی کرد و اثاث هسته ای سوریه را در هم پیچید. حال با مطالبات هسته ای عربستان و در مقام بعد، امارات متحده عربی چه باید بکنند؟

آمریکایی ها نمی خواهند اعتراضات نتانیاهو به گوش جهان برسد. فضای رقابت و احساس خطر در این موقعیت نباید خودنمایی کند. همه باید بر یک رقیب به نام ایران متمرکز شوند. ترتیبات امنیتی جدید باید جای پای اسرائیل را در هرکجا که می شود محکم کند. جبهه مذکور می خواهد قضیه از یک به رسمیت شناسی ساده فراتر رود. این خواسته هزینه هایی دارد که دل صهیونیست ها را می لرزاند. نتانیاهو ذاتاً تمایل دارد استخوان لای زخم بگذارد. تا همینجا هرچه داشته بر سر ایرانی ها ریخته است. سؤال پیش روی او این است که آیا پیش از حل کامل معضلی به نام ایران، منطقه خلیج فارس شاهد یک بازی پیچیده تر هسته ای و نظامی برای اسرائیل خواهد بود؟ گیر افتادن اسرائیل در لای زبانه های چنین گازنبری می تواند او را وحشی کند. پاسخ سؤال اخیر قدری هوشیاران سیاسی را نگران می کند.  

کلید واژه ها: ایران و اسرائیل ایران و امارات روابط ایران و کشورهای عربی عادی سازی روابط با اسرائیل ارتش اسرائیل امنیت اسرائیل امریکا و اسرائیل


( ۱۱ )

نظر شما :

ایرانی ۳۱ شهریور ۱۳۹۹ | ۱۴:۱۶
اسرائیل به دلیل دشمنی با ایران از ما هراس داره ولی اینکه از طرف ترکیه هم خطری احساس کنه با چیزهایی که ما داریم می‌بینیم نمیخونه. اولا ترکیه اصلا تا حالا کوچکترین درگیری با اسرائیل نداشته، بر خلاف ایران که همین حالا حزب الله به خاطر ایرانه که اصلا وجود داره و در سوریه هم عملا با هم درگیرن. دوما بهترین فناوری‌های نظامی همین حالا از طرف اسرائیل یا از طرف آمریکا با موافقت اسرائیل به ترکیه داده میشه که شامل فناوری‌های مرتبط با جنگنده هاست. فانتومای قدیمی ترکیه رو اسرائیل بازسازی میکنه و اگه خرید اس 400 از طرف ترکیه نبود، الان ترکیه اف 35 هم داشت درحالیکه که همین حالا اسرائیل اجازه نمیده هیچ کشور دیگه ای در منطقه این پرنده رو داشته باشه. اینها نشون میده که اسرائیل کوچکترین تهدیدی از طرف ترکیه احساس نمیکنه و اگر هم تقابلی باشه در حد دعواهای کلامی هست که دو طرف در داخل ازش سود میبرن.
كامران ۳۱ شهریور ۱۳۹۹ | ۱۹:۳۹
باز هم ارایه اطلاعات غلط توسط هواداران pkk و تجزیه کشورهای منطقه ، اقا با گذاشتن نام ایرانی واقعا ایرانی نمیشوی وقتی منافع ملی ایران و منافع جهان اسلام را مد نظر نداری. ترکیه از سال ۲۰۱۰ روابط نظامی خود را با اسرائیل قطع کرده است مدرن سازی فانتوم و ... برای ۲۰ سال پیش است و امسال ان هواپیماها بازنشست میشوند.امریکا از تحویل f35 به ترکیه با وجود شراکت در ساخت قطعات و پرداخت هزینه ان توسط ترکیه امتناع میکند و سالهاست از فروش پدافند پاتریوت به ترکیه سر باز میزند چون نمیخواهد ترکیه قدرتمند باشد . کلی شهروند ترکیه در راه امداد رسانی به نوار غزه توسط نظامیان اسرائیل در کشتی ماوی مرمره کشته شدند.
ایرانی ۰۱ مهر ۱۳۹۹ | ۱۹:۲۷
آمریکا حتی نمونه های اولیه اف 35 هم برای تمرین به ترکیه تحویل داد که بعد از خرید اس 400 بقیه رو لغو کرد. آمریکا برای تضعیف ترکیه حتی به اینها هم احتیاج نداره وقتی دو سال پیش فقط چند هفته تحریم دو فلز! ساخت ترکیه رو تحریم کرد و 20 درصد ارزش لیر ریخت! اگه بخواد ترکیه رو تضعیف کنه نمیاد قرارداد نظامی و پایگاه نظامی باهاشون داشته باشه. ضمنا ما اگه طرفدار تروریسم هستیم داعشیهای پانترک چی هستن؟
ایرج ۰۱ مهر ۱۳۹۹ | ۲۲:۴۸
کامران جان ترکیه استفاده سیاسی و اقتصادی خوبی از خون شهروندان کشته شده برده هم دیه گرفته هم خود را به عنوان قهرمان جا زده و ظاهر سازی و ریا باعث شده امثال شما و ساده لوحان باور کند روزی بیش از ۱۵پرواز بین اسراییل و ترکیه برقرار است و شایعه پیمانکاری شرکتهای اسراییلی در پروژه گاپ و سد آتا تورک مطرح است و صادرات چند میلیاردی برای اسراییل
فرهاد ۰۱ مهر ۱۳۹۹ | ۲۳:۳۵
بله. کلی شهروند ترک در کشتی کشته شدند ولی چند ماه بعد قضیه بین دو کشور تمام شد و اردوغان هم جز حمله لفظی کار دیگری نکرد!
كامران ۰۲ مهر ۱۳۹۹ | ۱۱:۳۰
هیچ نمونه ای از f35 به ترکیه تحویل داده نشده و عدم تحویل هم به جهت خرید اس ۴۰۰ تنها بهانه بود امریکا و اسراییل در سالهای اخیر از جانب ترکیه احساس خطر کردند بنابراین نه پدافند پاتریوت فروختند و نه f35 تحویل خواهند داد.و خرید اس ۴۰۰ از روسیه به دلیل احساس خطر متقابل ترکیه بعد از کودتا بود. در ضمن اقای فرهاد حداقل منافع داستان کشته شدن شهروندان ترک در کشتی ماوی مرمره ملغی شدن تمامی قرارداد های نظامی با اسراییل بود پس حرف بی اساس نزنید . در داستان سوریه لجبازی اردوغان و اسد با یکدیگر لطماتی به جبهه مقاومت زد اما به زودی اثار ان از بین خواهد رفت و دو طرف در یک جبهه قرار خواهند گرفت چون تهدید بزرگتری برای منطقه وجود دارد و ان تصرف بخش بزرگی از خاک سوریه توسط گروههای ترور کردی است که خودسرانه با امریکا هم قرار داد نفتی بسته اند.
كامران ۰۲ مهر ۱۳۹۹ | ۱۲:۰۸
اقای ایرج شایعه شایعه است به ان استناد نکنید. شرکتهای ترکیه ای یکی از بزرکترین پیمانکاران در زمینه سد سازی و غیره در دنیا هستند نیازی به حضور اسراییل نیست.
ایرج ۰۲ مهر ۱۳۹۹ | ۱۴:۱۵
کاپ پروژه صهیونیستها بوده متاسفانه شایعه به واقعیت پیوسته اول جمله را جستجو کنید سرنخ و رد پا اسراییل معلوم است اسراییل پیشرفته تکنولوژی در زمینه آب و تصفیه فاضلاب بعد از آلمان و آب شیرین کن در جهان دارد و پروژه آب شیرین کن در ازبکستان و آفریقا و سالانه بیش از سه میلیارد درآمد در این حوزه دارد کامران جان اما شراکت اقتصادی اسراییل و ترکیه همچنان باقی است از قاچاق سوخت عراق بوسیله داعش از بنادر ترکیه ترانزیت بوسیله کشتی به اسراییل با واسطه فرزند اردوغان بلال توسط روس‌ها فاش شده تهدید بزرگتر مجری غرب و اسراییل شدن ترکیه برای اسکان فلسطینیان در سوریه با برکناری بشار اسد و حکومت برآمده اخوانی ترکی متحد ترکیه مانند طرح اسکان فلسطینیان در اردن سینا مصر
ایرانی ۰۲ مهر ۱۳۹۹ | ۱۴:۲۶
4 فروند اف 35 رو به خلبانهای ترکی که توی آمریکا بودن تحویل دادن که بخشی از سفارشات ترکیه بوده. تزکیه خودش در ساخت آیت جنگنده هم مشارکت داشته و مسلما آمریکا نمیاد به کشوری که باهاش مشکل داره آموزش نظامی بده یا فناوری رو به اشتراک بذاره. البته همیشه جعل تاریخ جز ترفندهای پانترکها بوده که به گروه های تروریستی تکفیری مثل داعش و النصره هم آموزش دادن.
كامران ۰۲ مهر ۱۳۹۹ | ۱۵:۵۴
اقای ایرج شما چند موضوع متفاوت را به هم میچسبانی و میخواهی نتیجه گیری کنی، گاپ طرح سد سازی بود که از ۳۵ ۴۰ سال پیش در زمان تورگوت اوزال برنامه ریزی شده و تقریبا به پایان رسیده و ثمره اون در درجه اول به شهروندان کرد ترکیه رسید هر چند سوریه و عراق تا اندازه ای کم اب شدند. پس این داستان بسته شده و حرف شما در مورد پیمانکاران اسراییل بی مورده. و فعالیت اقتصادی اسراییل در جاهای دیگر موضوع بخث نیست. قاچاق نفت توسط داعش تهمتی بود که رسانه های روسی شایع کردند و شما اصولا دنبال شایعات میگردی، به فرض اگر هم بوده شما نظرتان در مورد قاچاق نفت سوریه توسط عناصر ترور کردی و امریکا از طریق عراق که هم اکنون در جریان است چیست؟!! ان یکی بد بود اما این یکی خوب است!! اسکان فلسطینیان در سوریه که شاهکار خبری شماست تنها از توبره سایت های گروههای ترور کردی میتواند بیرون بیاید!! و اما اقای ایرانی به جمله ای که گفتید بیشتر فکر کنید f35 ها در خاک امریکا تحویل داده شده!! اما پس کجاست؟؟؟ به ترکیه تحویل داده نشد و تحویل نیروی هوایی امریکا شد. امریکا الان در به در دنبال شرکت های جایگزین برای تولید قطعات به جای شرکت های ترکیه ای میگرده ، اما این مسئله باعث افزایش هزینه تولید f35 خواهد شد و خیلی از کشور های سفارش دهنده در حال کاهش تعداد سفارشاتشون هستند.
ایرج ۰۲ مهر ۱۳۹۹ | ۱۸:۴۴
کامران جان تمام شواهد گفته هایش در اینترنت موجود است از قاچاق نفت توسط داعش کاروانهای تانکر به ترکیه که سبب بمباران بمب افکنهای روسیه شده و ساقط شدن جنگنده روس توسط آف ۱۶ترکیه فیلمش بمباران شدنش در اینترنت است اگر روحیات لجوجانه قومیتی خود بگذارید کنار. کردها برای حفاظت از خود و حمایت مجبور به امتیاز دادن به آمریکا و دریافت سلاح از آنها شده اند هرچند غیرقانونی بوده است انتخاب قدس به عنوان پایتخت اسراییل و انتقال سفارت هم برای اسکان فلسطینیان در کرانه رود اردن اردن و سینای مصر و حتی در سوریه پیش بینی و حتی هزینه آن برآورد شده بود که از کمکهای اقتصادی کشورهای حوزه خلیج فارس تامین شده بود اما آف ۳۵به صورت نمادین دریک پایگاه آمریکا در تگزاس تحویل ترکیه شده بود و حتی آموزش خلبانی شده بودند بعد قضیه خرید اس۴۰۰توسط ترکیه تحویل آن ملغی و تمام خلبانان و تکنسین اجازه استفاده از آن نداشتند کره جنوبی اعلام کرده میتواند قطعات ساخته شده توسط ترکیه را تولید و جایگزین ترکیه باشد الآنم مشتری اف۳۵امارات اضافه شده و احتمالا دریافت خواهد کرد
ایرانی ۰۲ مهر ۱۳۹۹ | ۲۲:۵۹
صنعت سلاح و جنگنده سازی آمریکا با این کار ترکها از هم میپاشه. بهشون رحم کنید!
خسرو ۰۵ مهر ۱۳۹۹ | ۱۳:۰۳
نمی دانم چرا کامنت های من حذف میشود ولی نوشته های خالی از منطق پانکردها و پانفارسها نمایش داده میشود ،انتقاد ها ونظرات ما موجب تقویت مهارتهای نویسندگان آماتور دیپلماسی ایرانی میگردد ، با انحصار وسانسور فقط سطح دانش و گفتگوی سیاسی و فرهنگی نویسندگان و خوانندگان سایت نزول می یابد ، تساهل و تسامح و اقناع عمومی به داشتن حقوق عادلانه ، گفتن و شنیدن برای همه ، موجب ارتقای همبستگی اجتماعی ایرانیان خواهد شد وگرنه ول معطلیم